The Man from Laramie (1955)

James Stewart is een man met een missie en hij is afkomstig uit Laramie. Zoveel is van bij het begin zeker, en gaandeweg krijgen we als kijker meer en meer stukjes van de puzzel te verwerken. Daarbij wordt de actie verweven met geloofwaardige psychologie van de karakters.
Naast James Stewart vind ik vooral een interessante rol terug voor Arthur Kennedy, die niet is wat hij op het eerste zicht lijkt te zijn. In de finale had hij er sowieso beter niet aan gedaan om de wagen met wapens in de afgrond te helpen duwen, maar misschien had hij last van de adrenaline (en wilden de filmmakers een bevredigend eind aan de film breien).

Prachtig geschoten door Mann & co in de wijdse landschappen van New Mexico; liefhebbers van long shots komen hier volop aan hun trekken.
Ook nog een pluim voor de smaakvolle score van George Dunning. Tweede score die ik hoor van hem en hij lijkt iemand die er treffelijk in slaagt om een film te ondersteunen zonder dat de muziek per se de aandacht moet trekken.

Klassiek gegeven (wraak) met een niet klassieke held want Stewart is geen gunfighter, geen ‘de beste in iets” maar verbitterd en koppig. Mann is vooral geïnteresseerd in beelden met landschappen en in zijn eerste widescreen film krijgen we prachtige panorama's van woeste landschappen die symbolisch zijn voor de dorre ziel van de personages. Want niet alleen Stewart is ongelukkig, de rest is dat ook. Kennedy die dreigt de ranch te verliezen, de zoon die niet goed is voor de vader, de vader die blind wordt, het lief van Kennedy dat weg wil, etc. Goede, solide western maar niet bij de grootsten voor mij. Mist dat sprankeltje creativiteit in vormgeving en inhoud. De film gaat onopvallend maar vlot onderhoudend naar de (voor mij) tegenvallende finish. Vind ik de film nu goed of zeer goed ? Ik weet het niet, net zoals ik niet 100% zeker ben dat Stewart afkomstig is van Laramie, Bobbejaantje (volgens mij komt hij uit Laramie in de zin van 'het was zijn laatste stopplaats' maar niet zijn woon of geboorteplaats).

Ik denk dat je daar best gelijk in kan hebben cinemanukerke. Je twijfel bij je appreciatie begrijp ik ook, ben benieuwd welke kant het uiteindelijk zal opgaan bij je.

Het is ook niet helemaal duidelijk waarom Stewart in eerste instantie wil terugkeren naar Laramie en pas besluit om te blijven nadat zijn bezittingen vernield worden. Hoewel hij anderzijds toch de missie had om zijn broer te wreken op de snoodaards. Dus dan had hij sowieso moeten blijven waar hij was.

Misschien moet ik zelf een halve ster aftrekken

Bobbejaantje (Misschien moet ik zelf een halve ster aftrekken)

Niet doen hoor, laat je niet gek maken

(ook) een interessante review > The Man from Laramie | Riding the High Country - livius1.com

De man van Laramie staat er gelukkig niet helemaal alleen voor. Dankjewel voor je interessante insteek Brix. Ik maak me sterk niets te wijzigen aan mijn score, tenzij na herziening Sowieso wil ik ook nog veel meer westerns bekijken om deze en andere films beter te kunnen appreciëren. Dat wordt wel een meerjarenplan!

Interessante link Brix maar toch twijfel ik nog altijd aan de kwaliteit. Het is zeker een knap opgebouwde psychologische studie van obsessie en wraak maar voor mij te braaf (inhoudelijk en vormelijk) uitgewerkt. The man from Laramie heeft door o.a. te breken met de klassieke zwart wit personages zeker zijn plaats en status in de geschiedenis van de Western verdiend (en de tandem Stewart/Mann in het algemeen) maar als film zet ik The man from Laramie alsnog in de wachtrij bij de poort van de meesterwerken.

Zoals wel vaker gebeurt in een western van Anthony Mann wordt de held in het verhaal geen enkele keus gelaten om de conflictueuze situatie waarin hij verzeild raakt met bedachtzaamheid aan te gaan. Nog amper bekomen van de lange reis naar het stadje Coronado, wordt de man uit Laramie (James Stewart) zonder enige gegronde aanleiding met diverse gewelddadige uitingen van vijandigheid geconfronteerd.

The Man from Laramie is sterk in de tekening van de personages. De film voorziet zijn karakters van ondeugden als verraad, hebzucht en jaloezie en duwt de film op die manier stevig de weg van de tragedie op. Uiteraard is de film in de eerste plaats een western maar de cocktail van intermenselijke spanningen die prominent in de film aanwezig is, maken er een psychologische western van.

De film is een tragische parabel over een vicieuze geweldscirkel die in leven wordt gehouden door ambivalente karakters. De personages zijn interessant. Hun présence is indringend. Ze worden afwisselend gedreven door drift en verstand. James Stewart in de hoofdrol presteert goed als kwetsbare antiheld die ongewild de cirkel in gang zet in deze wat sombere western.

The Man from Laramie is de vijfde western waarin Anthony Mann en James Stewart samenwerken. Opnieuw een pakkende western met intrigerende karakters en sfeervolle landschappen. De film blinkt niet uit in actiescènes. Die leggen het ruimschoots af tegen het psychologische element. Iets meer actie had best gemogen. De beste samenwerking blijft voor mij Winchester '73.

Een western begint vaak met een vreemdeling die een stadje in het Wilde Westen binnen rijdt. James Stewart, getooid in een gedeukte cowboyhoed en een rode halsdoek, speelt zo’n buitenstaander. Vanuit Laramie, Wyoming is hij zuidwaarts getrokken, omdat hij een rekening te vereffenen heeft.

De plaatselijke landeigenaar Alec kun je respecteren, omdat hij eigenhandig iets opgebouwd heeft. Z’n zoon Dave daarentegen is een lompe vechtersbaas. Vic is sluwer, maar blijkt een minstens even grote hufter. Will Lockhart beseft dat heldendom geen kwestie is van stoerdoenerij en geweld, maar van nadenken en opkomen voor zachte waarden. Een wapen gebruikt hij uitsluitend als zelfverdediging, en hij doodt niemand.

Er zijn verschillende knappe nevenrollen, maar de opmerkelijkste is die van John War Eagle. Volgens imdb werd hij geboren in Leicestershire, maar aannemelijker is dat hij een Sioux uit South Dakota was. De indianen worden niet voorgesteld als primitieve wilden. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de vreedzame Pueblo’s en de krijgshaftige Apachen. Een interessante stellingname is dat het leveren van wapens een grotere misdaad kan zijn dan het overhalen van de trekker. Het repeteergeweer, waarmee een snellere opeenvolging van schoten mogelijk werd, raakte verspreid tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog.

Het brede beeldformaat van CinemaScope en het gebruik van panshots maakte een wijdse, panoramische blik mogelijk op de rotsformaties en droge vegetatie van New Mexico. In andere scènes valt de knappe belichting op, met gebruik van schaduwen, rook en vuur. Vogel- of kikkerperspectief doet iemand kleiner of groter lijken, naargelang z’n dominatie. De symfonische muziek van George Duning kent een rijke variatie aan klankkleuren.

Wat een fijne film dit!

Western begint echt tot mijn favoriete genres te behoren.