Allez, Vooruit.
Met de hippe voorzitter Conner Rousseau gaan de socialisten er (eindelijk) weer op vooruit in het politiek landschap. Ico Maly, associate professor Digital Media & Politics aan de Tilburg University, die al eerder scherpe boeken schreef over N-VA en Nieuw Rechts, analyseert in ‘Vooruit! Politieke Vernieuwing, digitale cultuur en socialisme’ minutieus het project Rousseau.
We moeten het Rousseau nageven, hij weet van aanpakken. In een mum van tijd schopt hij het tot voorzitter van sp.a, gooit ramen en deuren open en laat de partij vervellen tot de hippe nieuwe beweging Vooruit.
In dit boek buigt Maly zich over de vraag op welke manier Rousseau de sociaaldemocratie nieuw leven inblaast. Hoe gebruikt hij de digitale media en cultuur om Vooruit op te bouwen? Is dit een nieuwe socialistische strijd? Kan het een dam opwerpen tegen extreemrechts? Het is een boeiend boek over matekes, sneakers, algoritmes, het dataficeren van inspraak, Alexandria Ocasio-Cortez en Hendrik De Man.
Zijn vloeibare schrijfstijl maakt zijn boek behapbaar en vlot leesbaar. In 7 stevige hoofdstukken ontleedt Maly accuraat de strategie en het project van Rousseau.
Volgens Conner ligt zijn ‘generatie’ blijkbaar niet meer wakker van een partij. Maar na de economische crisis van 1929 riepen de neosocialisten van toen ook de jeugd in om een vernieuwing van het socialisme te verdedigen. Er moet gehandeld worden, want dat wilt de jeugd. Daadkracht en constructivisme in plaats van destructivisme.
Met voldoende vernuft weet Conner wel de sociale media te gebruiken om zijn beweging in the picture te zetten, alleen is het antikapitalistische en socialistische meta-narratief verdwenen. Het verschil met Bernie Sanders en Alexandria Ocasio-Cortez kan volgens Maly niet groter zijn. Ook zij maken succesvol gebruik van sociale media. Alleen is hun gebruik overduidelijk politiserend en democratisch socialistisch.
Meer nog, Maly wijst er op dat Conners populistische format breekt met een klassiek begrip van socialisme. Weg is de intellectueel, en dus de rationaliteit, analyse en wetenschap in de nieuwe beweging. Vanuit socialistisch oogpunt is dat anti-intellectualisme een fundamenteel probleem, volgens Maly. In de 18de eeuw gaven de radicale verlichtingsdenkers al aan dat directe democratie zonder intellectuele verheffing eindigt in despotisme.
Conners vernieuwing kan je het best plaatsen in de lijn van Hendrik De Man en het nieuw-socialisme van Patrick Janssens. In zijn New Social Deal bespeur je nog weinig socialistische retoriek en analyse, maar vind je wel een Keynesiaanse logica terug. Nergens wordt het kapitalistisch systeem in vraag gesteld.
Maly’s conclusie is dan ook dat Rousseau geen daadwerkelijke verlinksing doorvoert door opnieuw aansluiting te vinden bij de historisch materialistische traditie van de sociaaldemocratie. Wel mixt hij verschillende ingrediënten van vroegere ‘socialistische’ vernieuwers tot een nieuw neosocialisme. Wat op zijn best te omschrijven is als sociaalliberalisme.
‘Vooruit! Politieke vernieuwing, digitale cultuur en socialisme’ van Ico Maly kost € 19,90 en werd uitgegeven bij EPO. Je kan het boek kopen bij de boekhandel in je buurt of via www.epo.be