(Bu içerik SavunmaSanayiST.com’a aittir. Kaynak belirtilmeden kullanılması halinde hak talebinde bulunulacaktır.)
F-16 serüveni 1987 yılında başlayan ülkemiz TAI’nin katkılarıyla Öncel I Projesi kapsamında 1987-1995 tarihleri arasında Türk Hava Kuvvetleri (Hv.K.K.) için Blok 30 ve Blok 40 konfigürasyonunda 152 adet F-16 C/D imal ederek teslim almıştır. Toplam 160 uçağı kapsayan projenin ilk sekiz uçağı Fort Worth-ABD’de üretilerek Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na doğrudan teslim edilmiştir.
Birinci paketin devamı niteliğinde olan “Öncel II Projesi” çerçevesinde, 1995-1999 yılları arasında Türk Hava Kuvvetleri için mevcutlara ek olarak Blok 50 konfigürasyonunda ilave 80 F-16 daha üretmiştir. Böylece Türk Hava Kuvvetleri 12 adet F-16 filosu idame ettirebilecek kadar (240 adet) F-16’ya sahip olmuş ve Ana vurucu gücünü F-16 uçağı üzerine şekillendirmiştir. Ancak ilerleyen yıllarda yaşanan kaza/kırım olayları, gelişen teknoloji ve buna bağlı olarak değişen ihtiyaçlar doğrultusunda Türk Hava Kuvvetleri ana vurucu gücünü oluşturan F-16’ların gerek gövde ömrü gerek teknolojik olarak eskimesinden dolayı Öncel III ve Öncel IV ismini verdiği projelerle eksiklerini gidermeyi hedeflemiştir.
Öncelikle Öncel III projesi kapsamında Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın mevcut F-16 uçaklarının aviyonik modernizasyonu ve silah sistemlerinin geliştirilmesi için ABD Hükümeti ile yapılan anlaşma kapsamında, 10 adet F-16 uçağının modernizasyonunun TAI tarafından TAI tesislerinde yapılması ve seri modernizasyon için kit toplanması ile ilgili Lockheed Martin firması ile bir sözleşme imzalanmıştır. Program, 10 adet uçağın modernize edilmesi ile tamamlanmıştır. Sonrasında Öncel IV projesi kapsamında Aralık 2006’da yapılan Savunma Sanayii İcra Komitesi toplantısında Lockheed Martin firmasından Yabancı Askeri Satış (FMS) yöntemiyle 30 adet F-16 Blok 50+ uçağının tedarik edilmesi için Savunma Sanayii Müsteşarlığı’na yetki verilmiş ve buna göre TUSAŞ, ana yüklenici Lockheed Martin firması ile 5 Aralık 2008 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Bu Sözleşme kapsamında, 30 adet yeni nesil F-16 uçağının son montaj işlemleri ve test uçuşları TUSAŞ tesislerinde yapılmış ve bütün uçaklar teslim tarihlerinden önce ve 7 adedi “Mükemmel”, 19 adedi “Sıfır Hata” kalite etiketiyle Türk Hava Kuvvetleri’ne teslim edilerek proje üstün bir başarıyla ve planlandığı gibi Aralık 2012’de bitirilmiştir.
Bu projelerle birlikte Öncel III Programı kapsamında modernize edilen 10 adet F-16 uçağına uygulanan modernizasyon, CCIP modernizasyon projesi adıyla Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın Blok 40 ve Blok 50 konfigürasyonunda ki 165 adet F-16 savaş uçağına daha uygulanmıştır. Modernizasyon işlemlerine Ekim 2010 tarihinde başlanan projede, 149 adet F-16, TAI tesislerinde TAI tarafından, 16 adet F-16 ise TAI teknik desteğinde 1.HİBM Komutanlığı’nda modernize edilmiştir. Bu modernizasyon programları kapsamında eldeki tüm Blok 40 ve Blok 50 konfigürasyonunda ki F-16 savaş uçakları, teknolojik anlamda yeni tedarik edilen gelişmiş Blok 50+ konfigürasyonunda ki F-16’lar ile aynı seviyeye gelmiş, uçakların gövde ömürleri 8.000 saatten 12.000 saate çıkarılmıştır. Geliştirilmiş APG-68[V9] radar, ALQ-178 V(5) Elektronik harp sistemi, Kaska Monteli Nişangah sistemi, AIM-9X ve Slam-Er gibi mühimmatların tedariki, SNİPER hedefleme podlarının tedariki gibi önemli güç bileşenlerini bünyesine katmıştır. Blok 30 konfigürasyonunda ki 37 adet F-16 savaş uçağının da kısmi olarak bu modernizasyon projelerinden pay aldığı bilinmektedir.
Halen daha 29’u oldukça yeni, 175’i tam modernizasyonlu toplam 4 farklı blok modelinde 238 adet F-16 savaş uçağı Türk Hava Kuvvetlerinde hizmet vermektedir.
Abdullah BEKCİ
Kaynak: SavunmaSanayiST.com
