Guimarães

Historic Centre of Guimarães *
Historic Centre of Guimarães *
	UNESCO World Heritage Site
	; An Palaso han mga Duke han Braganza (Tikang han IPPAR)
Nasod	Portugal
Type	Cultural
Criteria	ii, iii, iv
Kasarigan	1031
Rehiyon **	Europe and North America
Inskripsyon nga kaagi
Inscripsyon	2001 (25th nga Sesyon)
	Ngaran nga gintalaan han World Heritage nga Talaan; ** Rehiyon nga ginklaspika han UNESCO;

Guimarães
Guimarães
	Munisipyo
	Palibot tipatuo tikang ha ígbaw ha walá: Kastilyo Guimarães, usá nga chimeneya ha Palasyo han Duke han Braganza, istatwa ni Dom Afonso Henriques ha Palasyo Dukado, Plaza Oliveira Plaza, paglantaw hin panorama han kahaluag nga na-ereder ha kaagi han Guimarães tikang han Bukid Mount Penha, Calle Santa Maria, Plaza Santiago
; Bandira	; Eskudo
	Coordinates: 41°27′N 8°18′W / 41.450°N 8.300°WMga koordinado: 41°27′N 8°18′W / 41.450°N 8.300°W
Nasod	Portugal
Rehiyon	Norte
Subrehiyon	Ave
Intermun. kom.	Ave
Distrito	Braga
Mga parokya	48
Kagamhanan
• Mangulo	Domingos Bragança (PS)
Langyab
• Total	241.3 km2 (93.2 sq mi)
Molupyo (2011)
• Total	158,124
• Densidad	660/km2 (1,700/sq mi)
Zona hin oras	WET/WEST (UTC+0/+1)
Websayt	cm-guimaraes.pt

An Guimarães (Pinortuges nga pagluwas: [ɡimɐˈɾɐ̃jʃ]) usá nga syudad ngan munisipyo nga nahamutang ha amihanan nga Portugal, ha distrito han Braga. An tikang han kaagi nga sentro han bungto hini ginlista nga usá nga UNESCO World Heritage Site tikang han 2001, ha pagkilala nga iní usá nga "kilalado nga maupay hin ka-konserba ngan tinuod nga pananglitan hin pagdukwag hin medieval nga panimungto ngadto hin moderno nga bungto" ha Europa.

An Guimarães bahin giahpon han Ave Subrehiyon (usá han mga industrialisado hin duro nga mg subrehiyon han nasod), pati gihapon han hadto ha kaagi nga Minho nga lalawigan. An syudad mayda kamolupyohan nga 52,181 nga nangungukoy.^[1] An kamolupyohan han munisipyo han 2011 mga 158,124,^[2] hin langyab nga 240.95 square kilometres (93.03 sq mi).^[3] An yanâ nga Alkalde amo hi Domingos Bragança, han Partido Sosyalista. Ginsasapitan an munisipyo ha amihan han munisipyo han Póvoa de Lanhoso, ha sidlangan han Fafe, ha salatan han Felgueiras, Vizela ngan han Santo Tirso, ha katundan han Vila Nova de Famalicão ngan ha kanawayan han Braga.

Ginpanimungto an syudad han ika-9 nga gatostuig, hadto nga panahon gintawag iní nga Vimaranes. Iní nga pagtawag bangin nagtikáng han man-gugubat nga hi Vímara Peres, nga nagpilì hiní nga lugar nga amo an magin prinsipal nga lingkoranan han Kondado han Portugal nga iya ginlúpig para han Ginhadian han Galicia.

An Guimarães mayda dako nga pagka-importante ha kaagi tungod han papel nga gindará hiní han pagtukod han Portugal. Agsob nga tinatawag an syudad nga "natawohan han pagkanasodhanon nga Portuges" o kundi man "an syudad nga puyot" (Cidade Berço ha Pinortuges) tungod kay gintutuohan nga an syahan nga hadì han Portugal, hi Afonso Henriques, natawo didâ, ngan tungod gihapon nga an Pag-awayan han São Mamede - nga ginkikita nga pagtikang nga panhinabô han pagtukod han Ginhadian han Portugal - nahinabo hirani han syudad.^[4]

Hin pirá ka dekada, an Guimarães amo an kapital o pamunuan han Kondado han Portugal, kundi, hin madalî nga panahon katapos han Pag-awayan han São Mamede (1128), ngan tungod han mga panginahanglanon han Reconquista, an Coimbra amo an nagin pamunuan han ginhadi-an.^[5]

An mga molupyo han Guimarães agsob nga tinatawag nga mga "Vimaranenses" (mga Vimaranesnon) ngan "Conquistadores" (mga Nanlupig) tungod han nahahanungod nga na-ereder ha kaagi han panlupig nga gintikáng ha Guimarães.

An Guimarães, upod han Maribor, Eslovenya, amo an Europeo nga Pamunuan hin Kultura han 2012.

Heyograpiya

Mga parokya

Ha pagdumara, ginbahinbahin an munisipyo ngadto hin 48 nga mga parokya sibil o mga fregesya (freguesias):^[6]

Abação e Gémeos
Airão Santa Maria, Airão São João e Vermil
Aldão
Arosa e Castelões
Atães e Rendufe
Azurém
Balazar
Barco
Briteiros Salvador e Briteiros Santa Leocádia
Briteiros Santo Estêvão e Donim
Brito
Caldas das Taipas (Caldelas)
Candoso (São Martinho)
Candoso São Tiago e Mascotelos
Conde e Gandarela
Costa
Creixomil
Fermentões
Gonça
Gondar
Guardizela
Infantas
Leitões, Oleiros e Figueiredo
Longos
Lordelo
Mesão Frio
Moreira de Cónegos
Nespereira
Oliveira, São Paio e São Sebastião
Pencelo
Pinheiro
Polvoreira
Ponte
Prazins (Santa Eufémia)
Prazins Santo Tirso e Corvite
Ronfe
Sande São Lourenço e Balazar
Sande (São Martinho)
Sande Vila Nova e Sande São Clemente
São Torcato
Selho (São Cristóvão)
Selho (São Jorge)
Selho São Lourenço e Gominhães
Serzedelo
Serzedo e Calvos
Silvares
Souto Santa Maria, Souto São Salvador e Gondomar
Tabuadelo e São Faustino
Urgezes

Mga kasarigan

↑ "Archived copy" (PDF). Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 2013-10-29. Ginkuhà 2018-01-15.CS1 maint: archived copy as title (link)
↑ Instituto Nacional de Estatística
↑ Direção-Geral do Território Ginhipos 29 Septyembre 2014 ha Archive.today
↑ História de Portugal - Pag-awayan han Sao Mamede Ginhipos 9 Marso 2016 han Wayback Machine
↑ "Condado Portucalense - História de Portugal (ha Pinortuges)". Ginhipos tikang han orihinal han 2016-03-27. Ginkuhà 2018-01-15.
↑ Diário da República. "Law nr. 11-A/2013, pages 552 56-58" (pdf) (ha Pinortuges). Ginkuhà 23 Hulyo 2014.CS1 maint: unrecognized language (link)

Usa ka turók ini nga barasahon. Dako it imo maibubulig ha Wikipedia pinaagi han pagparabong hini.

[1] "Archived copy" (PDF). Ginhipos tikang han orihinal (PDF) han 2013-10-29. Ginkuhà 2018-01-15.CS1 maint: archived copy as title (link)

[ine-2] Instituto Nacional de Estatística

[dgt-3] Direção-Geral do Território Ginhipos 29 Septyembre 2014 ha Archive.today

[4] História de Portugal - Pag-awayan han Sao Mamede Ginhipos 9 Marso 2016 han Wayback Machine

[5] "Condado Portucalense - História de Portugal (ha Pinortuges)". Ginhipos tikang han orihinal han 2016-03-27. Ginkuhà 2018-01-15.

[6] Diário da República. "Law nr. 11-A/2013, pages 552 56-58" (pdf) (ha Pinortuges). Ginkuhà 23 Hulyo 2014.CS1 maint: unrecognized language (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]