Kanêel
| Kanêel | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Koehler (1887) | |||||||||||||
| Taxonomische indêlienge | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Sôorte | |||||||||||||
| Cinnamomum verum J.Presl, 1825 |
Kanêel is e specerye die gebruukt wordt in de keukn. 't Is de gedroogde binneschors van de kanêelboom Cinnamomum verum of Cinnamomum zeylanicum, van de familie laurierachtigen (Lauraceae).
Ofkomste
[bewerkn | brontekst bewerken]Kanêel komt uut Ceylon, nu Sri Lanka, 'n eiland vo de kust van Indië. 't Wordt nu ook gekwikt in Indonesië, Madagaskar, ip de Klêne Antilln en in Middn-Amerika.
Kenmerkn
[bewerkn | brontekst bewerken]
Kanêelboomn wordn teegnwoordig in plantages angeplant omda ze nie t'hoge zoun groein en de scheutn azo gemakkelik ofgesneeën kunn wordn. De schors moe ton twi doagn fermenteern ounder mattn. Doarachter wordt de buutnste en de binnste schors d'r ofgedoan en de reste wordt gekuust en gedroogd in de zunne. De schors rolt ton ip. Verschillige stikkn schors wordn in mekoar gestookn en ze vormn tegoare e kanêelstoksje.
Geschiedenisse
[bewerkn | brontekst bewerken]Kanêel wordt in China al vermeld 2800 joar v.Chr. en ook in 't oude Egypte wierd 't al gebruukt. Arabische en Fenicische commerçantn brochtn kanêel mee nor Egypte ten tyde van de farao's. Ook in den Bybel stoat da Mozes 't gebruukte vo zalfolie. In 't begun van de 14ste êeuwe brochtn de Portugeezn vo 't êest kanêel mee vanuut Ceylon nor Europa.
Geneeskunde
[bewerkn | brontekst bewerken]Hippocrates klapte al in 500 v.Chr. van de geneeskrachtige eignschappn van kanêel. Kanêelolie werkt ountsmettend, 't verbetert de deurbloedienge van hêel 't lichoam en 't versterkt 't herte en de bloedsomloop. 't Helpt ook by moag- en dermklachtn, insectebeetn en by spierkrampe.
Toepassienge
[bewerkn | brontekst bewerken]
Kanêel riekt verfynd en zoete moa smakt e bitje bitter. 't Wordt gebruukt in ryspap en in zoete gerechtn lik patisserie, koeksjes, fruutsap, appelcompote, thee en zêem. 't Is e belangryk ingrediënt in zoetekoeke, dat ook andere kruudn kan bevattn lik koriander, anys, steranys, kruudnoagel, seenappel- en citroenpele, kardemom, neutemuskoat, foelie en piment.
In d'ôostersche keukn wordt kanêel gebruukt vo vlêes- en visgerechtn en currygerechtn ip smoake te briengn.
Tegoare mè steranys, kruudnoagel en kardemom wordt kanêel ook toegevoegd an glühwein.
't Wordt gebruukt in parfums, zêpe, wierook, likeur, en in medicyne vo de moage.
Verwante sôortn
[bewerkn | brontekst bewerken]- Cassia of Chinees kanêel (Cinnamomum aromaticum)
- Padang-cassia of Indonesisch kanêel (Cinnamomum burmannii).
Die sôortn zyn minder van kwaliteit en scherper van smoake.
|
Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Cinnamomum verum ip Wikimedia Commons. |