Giải Kim Mã

Đài Bắc Kim Mã ảnh triển ; 台北金馬影展
	Giải Kim Mã thứ 53
Trao cho	Giải xuất sắc phim điện ảnh tiếng Hoa
Địa điểm	Đài Loan
Quốc gia	Đài Loan
Được trao bởi	Ban chấp hành Liên hoan phim Kim Mã
Lần đầu tiên	1962
Trang chủ	Taipei Golden Horse Awards

Giải Kim Mã (chữ Hán: 台北金馬影展 - Đài Bắc Kim Mã ảnh triển; bính âm: Táiběi Jīnmǎ Yǐngzhǎn) là một liên hoan phim Điện ảnh và lễ trao giải được tổ chức thường niên tại Đài Loan. Nó được thành lập năm 1962 bởi Văn phòng Thông tin Chính phủ Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) (Government Information Office of the Republic of China). Lễ trao giải thường được tổ chức vào tháng 11 hoặc tháng 12 ở Đài Bắc. Kim Mã được xem là một trong những giải thưởng điện ảnh lớn và có uy tín nhất của điện ảnh Hoa ngữ.

Lương Triều Vỹ là nam diễn viên giữ kỉ lục về số lần chiến thắng giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất vào các năm 1994, 2003 và 2007. Nữ diễn viên giữ kỉ lục về số lần chiến thắng hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất là Trương Mạn Ngọc vào các năm 1991, 1997, 2000. Đạo diễn giữ kỉ lục chiến thắng hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất là 2 đạo diễn Hầu Hiếu Hiền và Hứa An Hoa đều với 3 lần.

Tổng quan

Từ năm 1990 (lễ trao giải lần thứ 27), liên hoan và lễ trao giải được tổ chức và tài trợ bởi Tổ chức Phát triển Điện ảnh Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) (Motion Picture Development Foundation R.O.C)

Lịch sử

Tháng 5 năm 1962, Văn phòng Thông tin Chính phủ Trung Hoa Dân Quốc ban hành "Quy chế Giải thưởng Phim tiếng Phổ Thông năm 1962" chính thức thành lập Giải thưởng Kim Mã. Tên Kim Mã (金馬) có nguồn gốc từ đảo Kim Môn (金門) và Mã Tổ (馬祖), dưới sự kiểm soát của chính phủ Trung Hoa Dân Quốc^[1]

Lễ trao giải được thành lập để thúc đẩy ngành sản xuất phim Trung Quốc, trao giải cho những bộ phim Trung Quốc hay những nhà làm phim giỏi. Là một trong những giải thưởng danh giá nhất trong ngành công nghiệp điện ảnh Châu Á.

Tháng 8 năm 2019, Trung Quốc cấm điện ảnh đại lục dự giải Kim Mã ở Đài Loan vì vấn đề chính trị nhạy cảm.^[2]^[3]

Kỷ lục

Lương Triều Vỹ là nam diễn viên giữ kỉ lục về số lần giành giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất với 3 chiến thắng vào các năm 1994, 2003 và 2007 với các bộ phim Trùng Khánh Sâm lâm, Vô gian đạo và Sắc, Giới. Anh cũng là nam diễn viên giữ kỉ lục về số lần được đề cử ở hạng mục này với 7 lần đề cử.
Trương Mạn Ngọc là nữ diễn viên giữ kỉ lục về số lần chiến thắng hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất với 4 lần vào các năm 1989, 1991, 1997 và 2000 với các bộ phim Full Moon in New York, Centre Stage, Điềm mật mật và Tâm trạng khi yêu.
Năm 2009 tại lễ trao giải lần thứ 46, lần đầu tiên có 2 diễn viên đồng chiến thắng ở hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc nhất là Trương Gia Huy và Hoàng Bột.
Năm 2006, lễ trao giải lần thứ 43, nam diễn viên 9 tuổi Ian Iskander Gouw được trao giải Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất cho vai diễn trong bộ phim Lưu Vong (After The Our Exile). Anh đã trở thành người chiến thắng trẻ nhất trong lịch sử giải thưởng.
Nữ diễn viên người Đài Loan Loretta Yang được trao giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất trong lễ trao giải 21 và 22. Cô là nữ diễn viên đầu tiên đoạt giải này hai năm liên tiếp.
Nam diễn viên Hong Kong Hoàng Thu Sinh giữ kỉ lục là nam diễn viên giành được nhiều giải Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất. Anh đã giành được giải thưởng này trong lễ trao giải 39, 40 và 42 với bộ phim Xiang Fei, Vô Gian Đạo, và Initial D.
Cố diễn viên Trung Quốc Wang Lai giành được nhiều giải thưởng Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất. Cô đã giành được giải thưởng này 4 lần trong lễ trao giải thứ 3, 18, 25 và 28
Đạo diễn kiêm nữ diễn viên người Trung Quốc Joan Chen là người đầu tiên đoạt được giải thưởng qua hai hạng mục, Đạo diễn xuất sắc nhất (năm 1998 cho Xiu Xiu: The Sent Down Girl) và Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất (Red Rose White Rose). Hơn nữa, cô nữ đạo diễn/diễn viên đầu tiên giành được giải thưởng này.
Đạo diễn giữ kỉ lục chiến thắng hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất trong 3 lần là 2 đạo diễn Hầu Hiếu Hiền và Hứa An Hoa
Năm 2012, nam diễn viên Hồng Kông Chapman To được đề cử giải Nam diễn viên xuất sắc nhất cho bộ phim Vulgaria và Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất cho bộ phim Diva. Anh là người duy nhất được đề cử ở hai hạng mục này này trong cùng một năm.
Năm 1998, Lý Tiểu Lộ giành được ngôi vị Ảnh hậu khi vừa 16 tuổi với vai diễn Văn Tú (Xiu Xiu: The Sent Down Girl). Đây là Ảnh hậu trẻ nhất lúc bấy giờ.
Năm 2017 trong Liên Hoan Phim Kim Mã lần thứ 54, Trần Văn Kỳ (Vicky Chen) bấy giờ 14 tuổi, với bộ phim Huyết Quan Âm, đã đạt giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất.

Lễ trao giải

STT	Ngày Tổ chức	Người Dẫn Chương Trình	Địa Điểm Tổ chức	Kênh Phát Sóng
1	31 tháng 10 năm 1962	Vương Vân Ngũ	Taipei Guo Guang Cinema
2	31 tháng 10 năm 1963	—	Taipei Guo Guang Cinema
3	31 tháng 10 năm 1965	Trần Kiếm Hồng	Taipei Zhongshan Hall
4	31 tháng 10 năm 1966	—
5	31 tháng 10 năm 1967	—		BCC （Live）
6	30 tháng 10 năm 1968	Hoàng Thiếu Cốc
7	30 tháng 10 năm 1969	Chung Chiao-kuang
8	30 tháng 10 năm 1970	—
9	30 tháng 10 năm 1971	Lo Yun-ping
10	30 tháng 10 năm 1972	—
11	30 tháng 10 năm 1973
12	30 tháng 10 năm 1975
13	30 tháng 10 năm 1976	Đinh Mậu Thời		—
14	30 tháng 10 năm 1977	Từ Khánh Chung		—
15	31 tháng 10 năm 1978	Vương Hạo, Lăng Ba
16	2 tháng 11 năm 1979	Chiang Kuang Chao, Trương Ngải Gia	Sun Yat-sen Memorial Hall (Taipei)
17	3 tháng 11 năm 1980	Chiang Kuang Chao, Trương Ngải Gia	Sun Yat-sen Memorial Hall (Taipei)
18	30 tháng 10 năm 1981	Li Tao, Tiêu Phương Phương	Kaohsiung Cultural Center	CTS
19	24 tháng 10 năm 1982	Hồ Nhân Mộng, Chiang Kuang Chao	Sun Yat-sen Memorial Hall (Taipei)	CTV
20	16 tháng 11 năm 1983	Sun Yueh, Tien Niu	Kaohsiung Cultural Center	TTV
21	18 tháng 11 năm 1984	Wang Kuan-hsiung, Yao Wei	Sun Yat-sen Memorial Hall (Taipei)	CTS
22	3 tháng 11 năm 1985	Sun Yueh, Hồ Nhân Mộng	Kaohsiung Cultural Center
23	30 tháng 11 năm 1986	Trương Tiểu Yến, Tăng Chí Vĩ	Taipei Cultural Center
24	29 tháng 10 năm 1987	Trương Tiểu Yến, Đào Triết	Taipei Cultural Center	CTS
25	5 tháng 11 năm 1988	Trương Ngải Gia, Đào Triết	Taipei Gymnasium	TTV
26	9 tháng 12 năm 1989	Pa Ke, Yin Shia	National Theater and Concert Hall, Taipei	CTV
27	10 tháng 12 năm 1990	Trương Tiểu Yến, Hoàng Điếp		CTS
28	4 tháng 12 năm 1991	Lâm Phong, Hồ Huệ Trung		TTV
29	12 tháng 12 năm 1992	Trương Tiểu Yến, Trịnh Đan Thụy	Sun Yat-sen Memorial Hall (Taipei)	CTV
30	4 tháng 12 năm 1993	Sun Yueh, Fang Fangfang
31	10 tháng 12 năm 1994	Tăng Khánh Du, Chung Trấn Đào, Trương Thế
32	9 tháng 12 năm 1995	Trương Tiểu Yến, Trương Ngải Gia
33	14 tháng 12 năm 1996	Hu Gua、Quảng Mỹ Vân	Kaohsiung Cultural Center	CTS, Star Chinese Movies
34	13 tháng 12 năm 1997	Hsui Hao-ping, Ngô Quân Như	Sun Yat-sen Memorial Hall (Taipei)	ETTV
35	12 tháng 12 năm 1998	Isabel Kao, Ngô Kinh		CTV, Star Chinese Movies
36	12 tháng 12 năm 1999	Châu Hoa Kiện, Đào Tinh Oánh		TVBS Entertainment Channel
37	2 tháng 12 năm 2000	Đào Tinh Oánh, Phùng Đức Luân, Ngô Kỳ Long		Much TV
38	8 tháng 12 năm 2001	Thái Khang Vĩnh, Isabel Kao	Hualien Stadium	EBC
39	16 tháng 11 năm 2002	Trịnh Du Linh, Thái Khang Vĩnh	Kaohsiung Cultural Center	TVBS Entertainment Channel
40	13 tháng 12 năm 2003	Trịnh Du Linh, Thái Khang Vĩnh	Tainan Municipal Cultural Center
41	4 tháng 12 năm 2004	Thái Khang Vĩnh, Lâm Chí Linh	Zhongshan Hall (Taichung)
42	13 tháng 11 năm 2005	Hu Gua, Hầu Bội Sâm	Keelung Cultural Center	Azio TV
43	25 tháng 11 năm 2006	Thái Khang Vĩnh, Hầu Bội Sâm	Nhà thi đấu Đài Bắc	Azio TV
44	8 tháng 12 năm 2007	Lam Tâm Mi, Trần Kiến Châu, Chu Anh Kỳ	Nhà thi đấu Đài Bắc	Star Chinese Movies, Phoenix Television
45	6 tháng 12 năm 2008	Trịnh Du Linh, Trần Kiến Châu	Zhongshan Hall (Taichung)	Star Chinese Movies
46	28 tháng 11 năm 2009	Đào Tinh Oánh	New Taipei City Hall	Azio TV
47	20 tháng 11 năm 2010	Thái Khang Vĩnh, Từ Hy Đệ	Taoyuan Arts Center	TTV
48	26 tháng 11 năm 2011	Tăng Chí Vĩ, Tăng Bảo Nghi	Hsinchu Performing Arts Center
49	24 tháng 11 năm 2012	Tăng Bảo Nghi, Hoàng Bột	Luodong Cultural Factory
50	23 tháng 11 năm 2013	Thái Khang Vĩnh	Sun Yat-sen Memorial Hall (Taipei)
51	22 tháng 11 năm 2014	Hoàng Tử Giảo, Trần Gia Hoa
52	21 tháng 11 năm 2015	Hoàng Tử Giảo, Lâm Chí Linh
53	26 tháng 11 năm 2016	Đào Tinh Oánh

Tham khảo

Liên kết ngoài

Website chính thức
- 金馬影展 TGHFF trên Facebook

[1] ttps://web.archive.org/web/20130531122244/http://www.goldenhorse.org.tw/ui/index.php?class=funcnav&func=about. archive

[2] “Nghệ sĩ Trung Quốc đại lục bỏ dự liên hoan phim ở Đài Loan”.

[3] “TQ cấm điện ảnh đại lục dự giải Kim Mã ở Đài Loan”.

[1]

[2]

[3]

x t s Giải Kim Mã cho nữ diễn viên chính xuất sắc nhất
Thập niên 1960	Vưu Mẫn (1962) Lạc Đế (1963) Lý Lệ Hoa (1965) Quy Á Lôi (1966) Giang Thanh (1967) Lăng Ba (1968) Lý Lệ Hoa (1969)
Thập niên 1970	Quy Á Lôi (1970) Lư Yến (1971) Ông Thiến Ngọc (1972) Thượng Quan Linh Phượng (1973) Lư Yến (1975) Từ Phong (1976) Trần Thu Hà (1977) Điềm Nựu (1978) Lâm Phụng Kiều (1979)
Thập niên 1980	Từ Phong (1980) Trương Ngải Gia (1981) Uông Bình (1982) Lục Tiểu Phân (1983) Dương Huệ San (1984) Dương Huệ San (1985) Trương Ngải Gia (1986) Mai Diễm Phương (1987) Trịnh Du Linh (1988) Trương Mạn Ngọc (1989)
Thập niên 1990	Lâm Thanh Hà (1990) Trương Mạn Ngọc (1991) Trần Linh Trí (1992) Ngô Gia Lệ (1993) Trần Xung (1994) Tiêu Phương Phương (1995) Tiêu Phương Phương (1996) Trương Mạn Ngọc (1997) Lý Tiểu Lộ (1998) Lý Lệ Trân (1999)
Thập niên 2000	Trương Mạn Ngọc (2000) Tần Hải Lộ (2001) Lý Tâm Khiết (2002) Ngô Quân Như (2003) Dương Quý Mị (2004) Thư Kỳ (2005) Châu Tấn (2006) Trần Xung (2007) Lưu Mỹ Quân (2008) Lý Băng Băng (2009)
Thập niên 2010	Lữ Lệ Bình (2010) Diệp Đức Nhàn (2011) Quế Luân Mỹ (2012) Chương Tử Di (2013) Trần Tương Kỳ (2014) Lâm Gia Hân (2015) Châu Đông Vũ, Mã Tư Thuần (2016) Huệ Anh Hồng (2017) Tạ Doanh Huyên (2018) Dương Nhạn Nhạn (2019)
Thập niên 2020	Trần Thục Phương (2020) Giả Tịnh Văn (2021) Trương Ngải Gia (2022)

x t s Giải Kim Mã cho Nam diễn viên chính xuất sắc nhất
Thập niên 1960	Vương Dẫn (1962) Đường Tinh (1963) Cát Hương Đình (1965) Triệu Lôi (1966) Âu Oai (1967) Thôi Phúc Sinh (1968) Dương Quần (1969)
Thập niên 1970	Cát Hương Đình (1970) Vương Dẫn (1971) Âu Oai (1972) Dương Quần (1973) Tần Tường Lâm (1975) Thường Phong (1976) Tần Tường Lâm (1977) Tần Hán (1978) Kha Tuấn Hùng (1979)
Thập niên 1980	Vương Quang Hùng (1980) Đàm Vịnh Lân (1981) Ngải Địch (1982) Tôn Việt (1983) Lý Tu Hiền (1984) Châu Nhuận Phát (1985) Thích Long (1986) Châu Nhuận Phát (1987) Vạn Tử Lương (1988) Trần Tùng Dũng (1989)
Thập niên 1990	Lương Gia Huy (1990) Lang Hùng (1991) Thành Long (1992) Thành Long (1993) Lương Triều Vỹ (1994) Lâm Dương (1995) Hạ Vũ (1996) Tạ Quân Hào (1997) Lopsang (1998) Kha Tuấn Hùng (1999)
Thập niên 2000	Ngô Trấn Vũ (2000) Lưu Diệp (2001) Lê Minh (2002) Lương Triều Vỹ (2003) Lưu Đức Hoa (2004) Quách Phú Thành (2005) Quách Phú Thành (2006) Lương Triều Vỹ (2007) Trương Hàm Dư (2008) Hoàng Bột, Trương Gia Huy (2009)
Thập niên 2010	Nguyễn Kinh Thiên (2010) Lưu Đức Hoa (2011) Lưu Thanh Vân (2012) Lý Khang Sinh (2013) Trần Kiến Bân (2014) Phùng Tiểu Cương (2015) Phạm Vỹ (2016) Đồ Môn (2017) Từ Tranh (2018) Trần Dĩ Văn (2019)
Thập niên 2020	Mạc Tử Nghi (2020) Trương Chấn (2021) Huỳnh Thu Sinh (2022) Ngô Khảng Nhân (2023)
Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất