Kobulning qulashi (2021)
| Afgʻoniston urushi (2015–2021) Tolibon hujumi (2021) | |||||||||
 | |||||||||
| |||||||||
| Raqiblar | |||||||||
 Tolibon
|
 Afgʻoniston Islom RespublikasiKoʻmak | ||||||||
| Qoʻmondonlar | |||||||||
| Haybatulloh Oxundzoda Abdul Gʻani Barodar
|
Ashraf Gʻani Joe Biden Mark Milley Boris Johnson Nick Carter
| ||||||||
| Kuchlar | |||||||||
| nomaʼlum | Afgʻoniston Islom Respulikasi Qurolli kuchlari | ||||||||
Kobulning qulashi — Afgʻoniston poytaxti Kobul shahrining „Tolibon“ harakati jangarilari tomonidan qamal qilinishi va oxir-oqibat 2021-yil 15-avgustda qoʻlga kiritilishi. Tolibon Kobul shahrini prezident Ashraf Gʻani isteʼfo berib[5], mamlakatni tark etganidan bir necha soat oʻtib egalladi.
„Tolibon“ va muvaqqat hukumat vakillari oʻrtasida keskin munozaralar davom etmoqda lekin bu munozaralar hukumatning kapitulyatsiyasi bilan tugallanishiga ishonch koʻproq[1][3][6].
„Tolibon“ hokimiyatni tinch yoʻl bilan topshirishni talab qildi[1] va dunyo hamjamiyati tomonidan tan olingan Afgʻoniston hukumati bu talabga boʻysunishga tayyorligini eʼlon qildi[7] va hokimiyatni toʻgʻridan-toʻgʻri „Tolibon“ga emas, muvaqqat hukumatga topshirishini aytdi[8]. NATO kuchlari avvalgidek Kobulda qolishi maʼlum qilindi[9].
Boshlanishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2021-yil 1-mayda Amerika harbiylarining katta qismi Afgʻonistondan chiqib ketishi bilan „Tolibon“ va uning hamkorlari keng koʻlamli bosqinni boshlashdi. Tezkor hujumlar oqibatida Afgʻoniston Qurolli kuchlarida parokandalik yuzaga keldi. Avgust oyi oʻrtalarida Afgʻoniston Qurolli kuchlarining faqat 201-korpusi va 111-diviziyasi jangari tayyorgarlikda edi. Mozori-Sharif, Qandahor kabi katta shaharlar toliblar tomonidan birma-bir bosib olindi.
Kobul qulashi arafasida uning toliblar qoʻliga oʻtishi haqidagi taxminlar koʻpayib ketdi. Avgust oyi boshida AQSh rasmiy vakillari rasmiy Kobul „Tolibon“ga bir necha oy qarshilik koʻrsata olishini taxmin qilishgan boʻlsa, Kobul qulashidan besh kun oldin hukumat kuchlari toliblarga yana 30 yoki 90 kun qarshilik koʻrsata oladi deb hisoblangan[10][11].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Taliban enter Kabul, await 'peaceful transfer' of power“. AP NEWS (2021-yil 15-avgust). 2021-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-avgust.
- ↑ „Afghan President Ghani leaves country – reports“. BBC News (2021-yil 15-avgust). Qaraldi: 2021-yil 15-avgust.
- ↑ 3,0 3,1 Mistlin, Alex; Sullivan, Helen; Harding, Luke; Borger, Julian; Mason, Rowena.. „Afghanistan: Kabul to shift power to 'transitional administration' after Taliban enter city – live updates“. The Guardian (2021-yil 15-avgust). 2021-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-avgust.
- ↑ „ʻAt the gates’: Taliban ready to take Afghan capital“.
- ↑ „Афғонистон президенти истеъфога чиқиш ҳақидаги аризасини ёзди — ОAВ“. Bugun.uz. 2021-yil 14-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-avgust.
- ↑ „Afghanistan: Heavy fighting ongoing on the outskirts of Kabul as of early Aug. 15; a total blackout reported in the city“. 2021-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-avgust.
- ↑ „Afghanische Regierung kündigt friedliche Machtübergabe an“. FAZ (2021-yil 15-avgust). 2021-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-avgust.
- ↑ „Taliban officials: there will be no transitional government in Afghanistan“. Reuters (2021-yil 15-avgust). 2021-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-avgust.
- ↑ „NATO says it is helping keep Kabul airport open for evacuations“. Reuters (2021-yil 15-avgust). 2021-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-avgust.
- ↑ Lamothe.. „U.S. officials warn collapse of Afghan capital could come sooner than expected“. The Washington Post (10-avgust 2021-yil). 11-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-avgust 2021-yil.
- ↑ „Афғонистон пойтахти қачон «Толибон» ҳаракати қўлига ўтиши мумкинлиги айтилди“. Bugun.uz. 2021-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-avgust.