Dokumenti u proċeduri ta’ żdoganar tal-merkanzija

F’dan il-kapitolu għandek issib

• id-dokumenti meħtieġa għall-iżdoganar tal-merkanzija fl-UE
• informazzjoni dwar kif tikseb numru EORI
• id-diversi proċeduri doganali
• informazzjoni dwar il-provi tal-oriġini bħala parti mill-iżdoganar tal-merkanzija
• informazzjoni speċifika għal kull Stat Membru tal-UE relatata mal-importazzjonijiet

Dokumenti meħtieġa għall-iżdoganar tal-merkanzija fl-UE

Prova tal-oriġini

Prova tal-oriġini hija dokument kummerċjali internazzjonali li jiċċertifika li l-merkanzija inkluża f’kunsinna toriġina minn pajjiż jew territorju partikolari. Għandu jiġi ddikjarat mad-DAU u ppreżentat miegħu għall-iżdoganar tal-merkanzija.

F’termini ġenerali, l-istatus oriġinarju tal-merkanzija jista’ jiġi ppruvat permezz ta’

• ċertifikati ta’ oriġini mhux preferenzjali, li jiċċertifikaw li l-pajjiż tal-oriġini tal-merkanzija ma jikkwalifikax għal xi trattament preferenzjali. Dawn iċ-ċertifikati normalment jinħarġu mill-kmamar tal-kummerċ.
• ċertifikati ta’ oriġini preferenzjali, li jippermettu li l-merkanzija tibbenefika minn dazji mnaqqsa jew żero meta tiġi importata minn dawk il-pajjiżi terzi li magħhom ikun ġie ffirmat ftehim preferenzjali.

Dawn iċ-ċertifikati għandhom jinħarġu mill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż esportatur u għandhom jiġu ppreżentati fil-ħin tal-iżdoganar tal-merkanzija

• it-tip ta’ ċertifikat li għandu japplika għalih huwa ddeterminat minn kull ftehim preferenzjali: Formola A (għar-reġim SĠP), EUR MED (għal xi każijiet konkreti fis-sistema PEM) jew EUR 1 (il-każijiet l-oħra kollha)

• dikjarazzjonijiet tal-fattura maħruġa mill-esportatur fil-pajjiż benefiċjarju jew sieħeb. Għandha ssir distinzjoni bejn żewġ sitwazzjonijiet
  • għal kunsinni sa EUR 6,000, id-dikjarazzjonijiet tal-fattura jistgħu jinħarġu minn kwalunkwe esportatur fil-pajjiż benefiċjarju/pajjiż sieħeb
  • għal kunsinni li jaqbżu l-EUR 6,000, id-dikjarazzjonijiet tal-fattura għandhom jinħarġu biss minn esportatur approvat.

Każ partikolari ta’ dikjarazzjonijiet ta’ fattura hija s-sistema REX.

Jistgħu jiġu ppreżentati wkoll ċertifikati ta’ Informazzjoni Vinkolanti dwar it-Tariffi u/jew Informazzjoni Vinkolanti dwar l-Oriġini.

Ara wkoll:

• Niżżel id-Dokument Amministrattiv Uniku (DAU) (dokument Excel)
• Aktar informazzjoni dwar id-dikjarazzjoni doganali

Dikjarazzjoni fil-Qosor tad-Dħul (ENS)

Id-dikjarazzjoni fil-qosor tad-dħul fiha informazzjoni antiċipata dwar il-merkanzija dwar il-kunsinni li jidħlu fl-UE. Dan jippermetti lid-dwana twettaq analiżi tar-riskju għal skopijiet ta’ sigurtà u sikurezza. L-ENS trid tiġi ppreżentata fl-ewwel uffiċċju doganali tad-dħul fl-UE mit-trasportatur tal-merkanzija (mit-trasportatur tal-merkanzija, għalkemm f’xi każijiet tista’ ssir mid-destinatarju importatur, jew minn rappreżentant tat-trasportatur jew tal-importatur) — anki jekk il-merkanzija ma tkunx se tiġi importata fl-UE. Japplikaw l-iskadenzi li ġejjin għall-preżentazzjoni tal-ENS abbażi tal-mezz tat-trasport li jkun qed iġorr il-merkanzija

• kontejners tal-merkanzija marittima: mill-inqas 24 siegħa qabel ma tibda t-tagħbija fil-port barrani
• tagħbija marittima bl-ingrossa: mill-inqas 4 siegħa qabel il-wasla
• trasport marittimu fuq distanzi qosra: mill-inqas 2 siegħa qabel il-wasla
• titjiriet qosra (inqas minn 4 siegħa): mill-inqas sal-ħin reali tat-tlugħ tal-inġenju tal-ajru
• titjiriet fit-tul (4 siegħa jew aktar): mill-inqas 4 siegħa qabel il-wasla fl-ewwel ajruport fit-territorju doganali tal-UE
• traffiku fit-toroq: mill-inqas siegħa (1) qabel il-wasla

Nota: Id-dikjarazzjoni Sommarja tad-Dħul teħtieġ informazzjoni inkluża fid-dokumenti li joriġinaw mill-esportatur (polza ta’ kargu, fatturi kummerċjali, eċċ). Kun ċert li dawn id-dokumenti jaslu għand il-parti responsabbli għall-preżentazzjoni tad-dikjarazzjoni fil-ħin. Aktar informazzjoni dwar id-dikjarazzjoni fil-qosor tad-dħul. Il-kodiċi Doganali tal-Unjoni introduċa aktar dettalji dwar l-analiżi tar-riskju għal din id-dikjarazzjoni. Ara l-mistoqsijiet frekwenti dwar l-ENS.

Reġistrazzjoni bħala operatur ekonomiku (numru EORI)

In-numru tar-Reġistrazzjoni u tal-Identifikazzjoni tal-Operaturi Ekonomiċi (EORI) huwa identifikatur uniku, assenjat minn awtorità doganali f’pajjiż tal-UE lill-operaturi ekonomiċi kollha (kemm kumpaniji kif ukoll individwi) persuni involuti f’attivitajiet koperti mil-leġiżlazzjoni doganali tal-UE. L-importaturi stabbiliti barra mill-UE se jiġu assenjati EORI għall-ewwel darba li jippreżentaw:

• dikjarazzjoni doganali
• dikjarazzjoni fil-qosor tad-dħul (ENS)
• dikjarazzjoni fil-qosor tal-ħruġ (EXS)

L-operaturi jużaw dan in-numru fil-komunikazzjonijiet kollha ma’ kwalunkwe awtorità doganali tal-UE fejn ikun meħtieġ identifikatur ibbażat fl-UE, pereżempju fid-dikjarazzjonijiet doganali. In-numri EORI diġà assenjati jistgħu jiġu ċċekkjati f’waħda mill-Kummissjoni Ewropea. L-awtoritajiet li qed jirreġistraw in-numri EORI f’kull pajjiż tal-UE jistgħu jiġu rkuprati.

Ara wkoll il-Linji Gwida tal-EORI

Proċeduri doganali fl-UE

Meta l-merkanzija tasal fl-uffiċċju doganali tad-dħul fl-UE, din titqiegħed f’ ħażna temporanja taħt superviżjoni doganali (mhux aktar minn 90 jum) sakemm tiġi assenjata waħda mill-proċeduri doganali li ġejjin (jew tiġi esportata mill-ġdid):

Rilaxx għal ċirkolazzjoni libera

L-għan tal-proċedura tar-rilaxx għal ċirkolazzjoni libera huwa li jiġu ssodisfati l-formalitajiet kollha tal-importazzjoni sabiex il-merkanzija tkun tista’ tinbiegħ fis-suq tal-Unjoni.

Il-merkanzija tiġi rilaxxata għall-konsum ladarba jkunu ġew issodisfati r-rekwiżiti kollha tal-importazzjoni:

• Id-dazji tariffarji u l-imposti l-oħra kollha applikabbli tħallsu.
• Ġew ippreżentati liċenzji tal-importazzjoni għal oġġetti soġġetti għal kwoti.
• L-awtorizzazzjonijiet u ċ-ċertifikati applikabbli kollha (eż. ċertifikat veterinarju għal ċerti annimali jew prodotti tal-annimali) ġew ippreżentati.

Il-merkanzija importata tiddaħħal għall-proċedura permezz ta’ dikjarazzjoni doganali. Id-data li fiha din id-dikjarazzjoni tiġi aċċettata mill-uffiċċju doganali f’pajjiż tal-UE hija wkoll id-data li titqies għall-kalkolu tal-ammont tad-dazju tal-importazzjoni, tat-taxxa fuq il-valur miżjud u tad-dazju tas-sisa, jekk applikabbli.

Proċeduri speċjali

Il-merkanzija tista’ titqiegħed taħt kwalunkwe wieħed mit-trattamenti li ġejjin:

• Tranżitu tal-Unjoni, li jinkludi:
  • Tranżitu estern — merkanzija mhux tal-Unjoni tista’ tiġi ttrasportata minn punt għall-ieħor fit-territorju doganali tal-UE mingħajr ma tkun soġġetta għal dazji fuq l-importazzjoni, imposti oħra relatati mal-importazzjoni tal-merkanzija (jiġifieri taxxi interni) u miżuri ta’ politika kummerċjali. Iċ-ċaqliq tal-merkanzija lejn Stat Membru ieħor tal-UE jfisser li l-proċeduri tal-iżdoganar tal-merkanzija jiġu ttrasferiti lill-uffiċċju doganali tad-destinazzjoni.
  • Tranżitu intern — il-merkanzija tal-Unjoni tista’ tiġi ttrasportata minn punt għall-ieħor fit-territorju doganali tal-UE mingħajr ebda bidla fl-istatus doganali tagħha. Dan jinkludi t-trasport ta’ merkanzija minn territorju ieħor li huwa barra mit-territorju doganali tal-UE.

• Ħażna, li tinkludi ħażna doganali u żoni ħielsa:
  • Ħażna doganali — merkanzija mhux tal-Unjoni tista’ tinħażen f’bini jew fi kwalunkwe post ieħor awtorizzat mill-awtoritajiet doganali u taħt superviżjoni doganali (“imħażen doganali”) mingħajr ma tkun soġġetta għal dazji fuq l-importazzjoni, imposti oħra relatati mal-importazzjoni tal-merkanzija u miżuri ta’ politika kummerċjali.
  • Żoni ħielsa — L-Istati Membri jistgħu jinnominaw partijiet mit-territorju doganali tal-Unjoni bħala żoni ħielsa. Huma fejn il-merkanzija tista’ tiġi introdotta mingħajr dazji fuq l-importazzjoni, imposti oħra (jiġifieri taxxi interni) u miżuri ta’ politika kummerċjali, sakemm jew tiġi assenjata proċedura doganali approvata oħra jew tiġi esportata mill-ġdid. L-oġġetti jistgħu jgħaddu wkoll minn operazzjonijiet sempliċi bħall-ipproċessar u l-ippakkjar mill-ġdid.

• Użu speċifiku li jinkludi dħul temporanju u użu aħħari:
  • Dħul temporanju — Merkanzija mhux tal-Unjoni tista’ tidħol fl-UE mingħajr il-ħlas ta’ dazji fuq l-importazzjoni, dment li tkun maħsuba għall-esportazzjoni mill-ġdid mingħajr ma tinbidel. Il-perjodu massimu għall-importazzjoni temporanja huwa ta’ sentejn.
  • Użu aħħari — merkanzija tista’ tiġi rilaxxata għal ċirkolazzjoni libera taħt eżenzjoni mid-dazju jew b’rata mnaqqsa ta’ dazju minħabba l-użu speċifiku tagħha.
• L-ipproċessar, li jinkludi l-ipproċessar attiv u passiv:
  • Proċessar attiv — Il-merkanzija tista’ tiġi importata fl-UE, mingħajr ma tkun soġġetta għal dazji, taxxi u formalitajiet, biex tiġi pproċessata taħt il-kontroll doganali u mbagħad tiġi esportata mill-ġdid. Jekk il-prodotti lesti fl-aħħar mill-aħħar ma jiġux esportati, dawn isiru soġġetti għad-dazji u l-formalitajiet applikabbli.
  • Ipproċessar passiv — merkanzija tal-Unjoni tista’ tiġi temporanjament esportata mit-territorju doganali tal-Unjoni għal finijiet ta’ pproċessar. Il-merkanzija pproċessata tista’ tiġi rilaxxata għal ċirkolazzjoni libera b’eżenzjoni totali jew parzjali mid-dazji fuq l-importazzjoni.

Ara wkoll:

• Aktar informazzjoni dwar il-proċeduri doganali
• Xenarju ta’ importazzjoni ġenerika (Portal Ewropew ta’ Informazzjoni Doganali)
• Dokumenti ta’ gwida tal-KDU (DĠ TAXUD)

Rekwiżiti u Awtoritajiet tal-Importazzjoni tal-Istat Membru

Bħala unjoni doganali, l-UE tibbenefika minn proċeduri ta’ importazzjoni li huma armonizzati ħafna. Madankollu, għad hemm xi differenzi fost is-27 Stat Membru.

Ara l-lista tal-Istati Membri tal-UE u l-awtoritajiet kompetenti ewlenin tagħhom li jistgħu jipprovdu informazzjoni dwar il-proċeduri tal-importazzjoni, ir-reġimi kummerċjali, il-liċenzji tal-importazzjoni, u l-awtoritajiet kompetenti għall-ispezzjoni ta’ rekwiżiti speċifiċi. Għandhom ikunu jistgħu jgħinuk b’rekwiżiti uniċi għal pajjiżhom. Dawn l-awtoritajiet jistgħu jgħinuk b’mistoqsijiet, bħal:

• Fejn għandu jiġi ppreżentat id-dokument amministrattiv uniku
• Liema żoni ħielsa huma disponibbli għall-użu
• Kif tikseb il-liċenzji tal-importazzjoni
• Spezzjonijiet ta’ annimali ħajjin u prodotti li joriġinaw mill-annimali
• Spezzjonijiet fitosanitarji
• Kontroll tas-saħħa tal-oġġetti tal-ikel u tal-għalf
• Standards tal-kummerċjalizzazzjoni għall-prodotti agrikoli u tas-sajd
• Kontroll tal-kummerċ ta’ sustanzi kimiċi, fertilizzanti u skart
• L-istandardizzazzjoni teknika
• Rekwiżiti tal-ippakkjar u tat-tikkettar

Leġiżlazzjoni

• Ir-Regolament (UE) Nru 952/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi l-Kodiċi Doganali (ĠU L-269 10/10/2013) (CELEX 32013R0952)
• Ir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2016/341 li jissupplimenta r-Regolament (UE) Nru 952/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill fir-rigward ta’ regoli tranżizzjonali għal ċerti dispożizzjonijiet tal-Kodiċi Doganali tal-Unjoni fejn is-sistemi rilevanti għadhom ma sarux operazzjonali u li jemenda r-Regolament Delegat (UE) 2015/2446 (ĠU L-69 15/03/2016) (CELEX 32016R0341).