Rektum kanseri
| Kolon kanseri/Rektum kanseri | |
|---|---|
 | |
| Rektum kanserinde krater görünümü | |
| Uzmanlık | Onkoloji  |
Kalın bağırsağın makata yakın olan bölümüne rektum adı verilir ve bu bölümden kaynaklanan kötü huylu tümörlere rektum kanseri adı verilir.[1] 35 yaştan itibaren sıklığı artmakla birlikte en sık 70 yaştan sonra rastlanır.[2] Batı dünyasında en sık rastlanan üçüncü kanser tipi ve ölüme yol açan kanserler arasında ikinci sıradadır. Çoğunlukla kalın bağırsakta meydana gelen adenom poliplerden ortaya çıkar. Kalın bağırsak kanseri her yaşta görülmesine karşın, hastaların % 90'ından fazlası, kırk yaş ve üzerindedir. Bu yaştan itibaren her on yılda risk yaklaşık iki katına çıkar. Ailesinde kalın bağırsak kanseri veya kalın bağırsak polipi bulunanlar ve ülseratif kolit hastalığı olanlarda risk artar.
Polipler ve kanserin erken aşamaları, genellikle belirti vermezler. Bu yüzden kırk yaşından itibaren mutlaka, rektal muayene, sigmoidoskopi ve dışkıda gizli kan testi yapılmalıdır.
Rektal muayene, yani makattan parmakla yapılan muayene ile kalın bağırsak poliplerinin en az % 80'ine tanı konulabilir. Sigmoidoskopi uygulamasında, özel alet ile makattan rektum bölgesine girilir ve ışık kaynağı yardımıyla bölge ayrıntılı olarak incelenir. Dışkıda gizli kan testi, belirti vermeyen ve sinsice kanama yapan poliplerin tanınmasında kullanılır.
Erken dönemde tanı koyulan kanserlerde iyileşme oranı % 80-90 arasındadır. İyi huylu poliplerin, yani et parçalarının zamanla kanserleşmesiyle oluşan kalın bağırsak kanserinin önlenmesi için, poliplerin kanserleşmeden tanınması ve cerrahi yöntemlerle çıkarılması gerekmektedir.
Belirtiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Rektum kanseri olgularının büyük bölümü belirti vermez, diğerlerinde ise makattan kanama, dışkı çapında incelme, karın ağrısı, demir eksikliği ve kalın bağırsak tıkanıklığı gibi belirtiler verir.[3]
Nedenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Rektum kanseri oluşturan nedenler: ailede bağırsak kanseri[4] olması, kalın bağırsak polipleri,[5] ağırlıklı olarak kırmızı et ile beslenme ve iltihabi bağırsak hastalığıdır.[6] Gardner sendromu ve Ailesel polipozis hastalığı gibi genetik hastalıklar da kolon kanserine yol açan nedenlerdendir.[7] Tüm bunlara ek olarak kimyasal maddeler de kolon kanseri nedeni olarak bilinmektedir.[8]
Korunma
[değiştir | kaynağı değiştir]
_Endoscopic_resection.jpg)
Yaşam şekli ve diyette yapılacak değişiklikler rektum kanserinden korunmada önemlidir.[9] Kolon kanserinden korunmak için yapılması gerekenler şöyledir: Yoğun lifli gıdalar ile beslenmeye özen göstermek, az yağlı yiyecekler tüketmek, kolon görüntüleme yöntemleri ile hastalığı önlemek veya erken tanı koymak hedef olmalıdır.[10]
Tanı
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dışkıda gizli kan tetkiki[11]
- Anoskopi[12]
- Rektoskopi[13]
- Sigmoidoksopi kolonoskopi[14]
- Kolonoskopi[15]
- Sanal Kolonoskopi[16]
- Endorektal Ultrasonografi[17]
- Endorektal manyetik rezonans görüntüleme (MRG)
rektum kanserinde kullanılan çeşitli tetkiklerdir.
Tedavi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ameliyat: Rektum kanserinin asıl tedavisi ameliyat ile tümörlü kısmın alınmasıdır. Low anterior rezeksiyon, ultra-low anterior rezeksiyon, Abdomino-perineal rezeksiyon veya Miles ameliyatı, kolo-anal anastomoz, local eksizyon ve transanal endoskopik mikrocerrahi (TEM) gibi ameliyat teknikleri kullanılır.
- Kemoterapi: Rektum kanseri tedavisinde çeşitli kemoterapi protokolleri uygulanmaktadır. Ameliyat öncesi ve sonrasında destekleyici olarak uygulanır.
- Işın tedavisi (radyoterapi): Rektum kanserinde ameliyat öncesi ve sonrası dönemde ışın tedavisi uygulanır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Taviloglu.com Rektum kanseri". 25 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Kolon kanseri". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ "Kanser". 12 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ "Taviloglu.com Bağırsak kanseri". 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Taviloglu.com Kalın bağırsak polipleri". 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Taviloglu.com İltihabi bağırsak hastalığı". 13 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Kolon Kanseri Nedenleri, Belirtileri, Tanısı ve Tedavisi". 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2013.
- ^ "Kolon Kanseri Nedenleri". 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2013.
- ^ "Kanser sitesi". 24 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ "Kolon Kanseri Korunma". 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2013.
- ^ "Hemoroid Uzmanı.com Dışkıda gizli kan tetkiki". 2 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Taviloglu.com Anoskopi". 7 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Taviloglu.com Rektoskopi". 25 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Taviloglu.com Kolonoskopi". 25 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Taviloglu.com Sigmoidoskopi". 12 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Taviloglu.com Sanal kolonoskopi". 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Taviloglu.com Endorektal ultrasonografi". 20 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
| Sınıflandırma | |
|---|---|
| Dış kaynaklar |