Meryem Mirzahani
Meryem Mirzahani مریم میرزاخانی | |
---|---|
Doğum | 3 Mayıs 1977 Tahran |
Ölüm | 15 Temmuz 2017 (40 yaşında) Stanford, Kaliforniya |
Ölüm sebebi | Meme kanseri |
Milliyet | İranlı |
Vatandaşlık | İran[1] |
Mezun olduğu okul(lar) | Şerif Teknoloji Üniversitesi Harvard Üniversitesi |
Çocuk(lar) | Anahita |
Ödüller | Blumenthal ödülü (2009) Clay Araştırma ödülü (2014) Fields Madalyası (2014) |
Kariyeri | |
Dalı | Matematik |
Çalıştığı kurumlar | Princeton Üniversitesi Stanford Üniversitesi |
Doktora danışmanı | Curtis Tracy McMullen |
Meryem Mirzahani (Farsça: مریم میرزاخانی; 3 Mayıs 1977, Tahran - 15 Temmuz 2017, Stanford), İranlı matematikçi.
2008'den bu yana Stanford Üniversitesi'nde matematik profesörü olarak çalışan Mirzakhani, 2014 yılında “Matematiğin Nobeli” sayılan Fields madalyasını alarak bu ödülü kazanan ilk kadın olmuştur. Çalışmalarında özellikle hiperbolik geometri, ergodik teori, simplektik geometri ve Teichmüller teorisine odaklanmaktadır[2]
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1977 yılında başkent Tahran'da dünyaya geldi.
Tahran'da üstün yetenekli öğrencilere hizmet veren bir kurumda öğrenim gördü. 1994 ve 1995'te ülkesinin matematik olimpiyat takımında yer aldı ve altın madalya aldı. 1999'da Tahran'daki Şerif Teknoloji Üniversitesi'nden mezun oldu. Lisansüstü çalışma için ABD'ye gitti, 2004'te Harvard'dan doktorasını aldı. 2004-2008 yıllarında Clay Matematik Enstitüsü ve Princeton Üniversitesi'nde görev yaptı.[3] 2008'de Stanford Üniversitesi'nde profesör oldu.
2014 yılında Güney Kore'nin başkenti Seul'daki Uluslararası Matematikçiler Kongresi tarafından verilen Fields Madalyası'na layık görüldü. Bu ödülü alan ilk kadın bilim insanı oldu. Başarısı İran cumhurbaşkanı Hasan Ruhani tarafından gayriresmî olarak kutlanmıştır.[4]
Kuramsal bilgisayar bilimci olan Çek vatandaşı Jan Vondrák ile evlidir ve bir kızı vardır.
15 Temmuz 2017 tarihinde meme kanseri nedeni ile hayatını kaybetti.[5]
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2014 Uluslararası Matematikçiler Kongresi Fields Madalyası
- 2014 Clay Araştırma Ödülü[6]
- 2013 Amerikan Matematik Derneği Satter Ödülü
- 2009 Bluementhal Ödülü
- 1995 Matematik Olimpiyatları Altın Madalya Ödülü
- 1994 Matematik Olimpiyatları Altın Madalya Ödülü
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Mirzakhani, Maryam. "Curriculum Vitae" (PDF). 24 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014.
- ^ "Beş soruda: Ödüllü matematikçi Meryem Mirzaha, BBC Türkçe sitesi, 13.08.2014, Erişim tarihi:29.082014". 16 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.
- ^ "Bjorn Carey, Stanford's Maryam Mirzakhani wins Fields Medal, Stanford News, 12.08.2014". 13 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.
- ^ "President hails Prof Mirzakhani, winner of topmost world math prize, İran Cumhurbaşkanlığı web sitesi, 13.08.2014, Erişim tarihi:29.08.2014". 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2017.
- ^ "2014 Clay Resarch Awards, Claymath.org sitesi, 14.07.2014, Erişim tarihi:29.08.2014". 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.
- 1977 doğumlular
- Tahran doğumlu bilim insanları
- 2017 yılında ölenler
- Meme kanserinden ölenler
- Kaliforniya'da kanserden ölenler
- 21. yüzyıl İranlı matematikçileri
- 21. yüzyıl kadın matematikçileri
- İranlı gurbetçi akademisyenler
- Geometriciler
- Topolojistler
- Dinamik sistemler teorisyenleri
- Şerif Teknoloji Üniversitesinde öğrenim görenler
- Harvard Üniversitesinde öğrenim görenler
- Princeton Üniversitesi öğretim üyeleri
- Stanford Üniversitesi öğretim üyeleri
- Fields Madalyası sahipleri
- Fransız Bilimler Akademisi üyeleri
- Amerikan Felsefe Topluluğu üyeleri
- Ulusal Bilimler Akademisi üyeleri
- Uluslararası Matematik Olimpiyatı katılımcıları
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki İranlı gurbetçiler