Pakasaban
_met_kap_Sumatra%27s_Westkust_Padang_TMnr_10013802.jpg)
Pakasaban atawa patukangan nyaéta pagawéan anu dilakonan ku manusa pikeun nyumponan pangabutuh kahirupan sapopoé.[1]
Pakasaban Urang Sunda
[édit | édit sumber]Mayoritas pakasaban masarakat Sunda nyaéta minangka patani, nambang keusik, sarta ngahuma.[2] Nepi ka abad ka-19, loba masarakat Sunda anu ngahuma ku cara pundah-pindah. Di kota mah, loba urang Sunda anu gawéna jadi buruh pabrik, pagawé nagari, sarta jadi pembantu.[2] Anu sok dagang kuriling loba ogé dilakonan ku masarakat Sunda, utamana asal Tasikmalaya sarta Garut. Maranéhanana loba ngajual rupa-rupa parabot rumah tangga.[2] Pakasaban anu pokok di masarakat Sunda téh aya 3, nyaéta :
- Dina widang pakebonan, di antarana pepelakan téh, kalapa sawit, karét, jeung kina.[2]
- Dina widang tatanén, saperti paré, palawija, jeung sayuran.[2]
- Dina widang perikanan, saperti pamayang, tambak udang, jeung perikanan ikan.[2]
Salian tani, aya ogé anu pakasabanana jadi tukang dagang, pengrajin, jeung peternak.[2]
Istilah-stilah Pakasaban
[édit | édit sumber]- Amil nyaéta tukang nguruskeun saniskara nu aya patalina jeung perkara agama di désa, disebut ogé lebé.[1]
- Anjun nyaéta tukang nyieun barang gagarabah (parabot dapur) tina taneuh.[1]
- Badaya nyaéta tukang ngigel (biasana awéwé), di karaton atawa di kabupatén, igelna ogé igel badaya.[1]
- Baluk nyaéta awéwé tukang dagang ngider.[1]
- Baramaén nyaéta tukang jajaluk. Ilikan jajaluk /musafir.[1]
- Bas nyaéta tukang kai atawa tukang nyieun wawangunan (imah).[1]
- Béngkong nyaéta tukang nyunatan (paraji sunat).[1]
- Bujangga nyaéta pangarang jeung ahli dangding nu mashur lantaran hasil-hasil karyana, ahli basa/sastra (ahli pikir nu palinter).[1]
- Candoli nyaéta tukang ngajaga jeung méréan sagala rupa bahan dahareun di nu kariaan (biasana awéwé).[1]
- Dalang nyaéta 1.tukang ngalalakonkeun carita carita wayang; 2. pamingpin rombongan réog,calung,jsb.[1]
- Dokter nyaéta ahli ngubaran kasakit lulusan paguron luhur.[1]
- Dukun nyaéta tukang ngubaran kasakit ku jampé, urut, atawa ku padika anu béda jeung dokter.[1]
- Gending nyaéta tukang nyieun parabot tina kuningan, hususna tatabeuhan saperti gamelan, jeung sajabana.[1]
- Indung beurang nyaéta tukang ngurus nu ngajuru jeung ngurus orok (biasana awéwé), disebut ogé paraji.[1]
- Jagal nyaéta tukang meuncit munding, sapi jeung sajabana.[1]
- Jobong nyaéta awéwé nu nampa bayaran tina hubungan séxs di luar nikah.[1]
- Jurualok nyaéta tukang ngeuyeub-ngeuyeub kawih atawa kakawihan.[1]
- Jurubayar nyaéta tukang ngabagikeun duit bayaran ka anu hak nampana.[1]
- Juruladén nyaéta tukang ngalayanan anu balanja di toko.[1]
- Jurumudi nyaéta tukang ngamudikeun kapal laut.[1]
- Jurupantun nyaéta tukang nyarita atawa ngadongéng diselang-selang ku ngawih bari nabeuh kacapi.[1]
- Kabayan nyaéta tukang 1.ngajaga paséban (baheula);2.tukang ngaladénan dina hajatan.[1]
- Kajineman nyaéta tukang ngajaga sakitan, mandor sakitan.[1]
- Kamasan nyaéta tukang nyieun perhiasan tina emas atawa pérak.[1]
- Kebojéngkéng nyaéta tukang ngagusur padati.[1]
- Koki nyaéta tukang ngieun kaolahan, juru masak.[1]
- Kulaér nyaéta kusir anu tumpakna dina kuda karéta pangagung.[1]
- Kuncén nyaéta tukang ngurus kuburan.[1]
- Malim nyaéta tukang meruhkeun sasatoan galak.[1]
- Mandor nyaéta tukang nalingakeun jeung ngatur pagawé.[1]
- Modin nyaéta tukang adan.[1]
- Pamayang nyaéta tukang ngala lauk di laut.[1]
- Nayaga nyaéta tukang nabeuh gamelan.[1]
- Panday nyaéta tukang ngieun barang/parabot tina beusi.[1]
- Paraji nyaéta tukang nyunatan atawa tukang nulungan nu ngajuru.[1]
- Patani nyaéta tukang ngagarap taneuh supaya kaala hasil tatanenna.[1]
Rujukan
[édit | édit sumber]
|
Artikel ieu mangrupa taratas, perlu disampurnakeun. Upami sadérék uninga langkung paos perkawis ieu, dihaturan kanggo ngalengkepan. |