Reformation
_workshop_-_Martin_Luther_(Uffizi).jpg)
Ju Reformation is ne Riege fon säärkelke Annerengen in dät 16. un 17. Jierhunnert. Ju häd tou ne Kleeuwenge in dät Kristendum fierd (katoolsk, luttersk, reformierd). Do wichtichste Moanskene fon ju Reformation weeren Martin Luther (Düütsklound) un Johannes Calvin (Frankriek, ju Swaits). Die Ienfloud fon ju Reformation wiedede sik uur fuul Lounde in noudwääst Europa uut.
Uursproang in't Leetmiddeloaler
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]In dät Suude un Wääste fon Europa wieren do rieke Traditione fon kristelke Teologie, roomsk un kanonisk Gjucht, ciceroanische Retorika un aristoteliske Filosofie foar ju Äntwikkelenge fon't politike Toanken in't Leetmiddeloaler gans wichtich. Foar fuul Toankere wieren do Leeren fon Marcus Tullius Cicero un Aristoteles ju Gruundloage foar näie Leeren. Do Fräiegaidideale fon dät Leetmiddeloaler fiende hiere Uursproang in do frankiske un germoanske Toankbielden uur dän fräien Mon un in do Wierke fon Cicero un Sallust.
Fräislound
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]In Aastfräislound lät Edzard I. ju Reformation 1519 tou un hie wäd sälwen luttersk. Do Mennonite sunt Foulgere fon dän wäästfräiske Menno Simons. Seelterlound bleeuw katoolsk.
Sjuch uk
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]Wällen, Anmäärkengen un Ätterwiesengen: