Kara Musa-paša
| Kara Musa-paša | |
|---|---|
 Džamija Kara Musa-paše u Resmu - Retimno, Krit | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Kara Musa-paša |
| Mesto rođenja | Bosanski pašaluk Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 1649 |
| Mesto smrti | Carigrad, Osmansko carstvo |
| Porodica | |
| Supružnik | Šekerpare Hatun |
| 99. veliki vezir Osmanskog carstva | |
| Period | 16. - 21. septembar 1647 |
| Prethodnik | Salih-paša Nevesinjac |
| Naslednik | Hezarpare Ahmed-paša |
Kara Musa-paša (тур. Kara Musa Paşa poznat i kao Kapıcıbaşı Musa Pasha; preminuo 1648)[1] je bio osmanski vojnik i državnik bosanskohercegovačkog porekla. Kratko vreme bio je na mestu kapudan-paše (velikog admirala osmanske flote).
Sultan Ibrahim I proglasio je Kara Musu-pašu za velikog vezira, 16. septembra 1647. godine, nakon pogubljenja Salih-paše Nevesinjca. Musa-paša je ovu funkciju obavljao samo 5 dana. Posle toga, preuzeo je mesto guvernera Bagdadskog pašaluka.[1] [2].
Biografija
[уреди | уреди извор]Musa je rođen u selu Vikoč u okolini grada Foče, smeštenog u Bosanskom sandžaku. Rođen je u porodici Vehabegović. Godine 1630. prvi put se sreo sa osmanskim sultanom Muratom IV. Kasnije je postao član Divana (Osmansko vladino veće) i tri puta je biran na mesto zamenika u Budinskom vilajetu. Tamo je 1643. godine Musa dobio donacije za izgradnju Musa-pašine džamije u Novoj Kasabi, u Bosni i Hercegovini.
Tokom rata na Kritu, u kojem je poginuo Koca Musa-paša, Kara Musa-paša je dobio titulu kapudan-paše, 1647. godine.[2][3] Njegov brak sa Šekerpare Hatun,[1] miljenicom osmanskog sultana, pomogao je ovom unapređenju.[4] U borbi na Kritu, uspeo je da zauzme grad Retimno i naredio je da se lokalna pravoslavna crkva pretvori u džamiju. Džamija koja nosi nosi njegovo ime i danas postoji. Međutim, Musa se nije pokazao dobrim admiralom osmanske flote, te je, nakon nekoliko neuspeha, smenjen sa pozicije kapuden-paše. Sultan je Musu-pašu postavio za novog velikog vezira. Međutim, Musa se u tom trenutku nalazio sa svojom flotom i nije mu stigao pečat kojim se utvrđuje njegov novi položaj. To je iskoristio Hezarpare Ahmed-paša, koji se nalazio na dvoru, i koji je uspeo da ubedi sultana Ibrahima I da promeni svoju odluku.[2][5]. Tako je, posle samo 5 dana, 21. septembra 1647. godine, Musa-paša smenjen sa mesta velikog vezira.
U decembru 1647. godine, sultan je Musi dodelio položaj guvernera Bagdadskog pašaluka. Ovu funkciju obavljao je nešto više od godinu dana. Januara 1648. godine vrača se u Carigrad. Nedugo po povratku, vladarka namesnica Haseki Mahpejker Kosem sultanija, poslušala je svoje savetnike i velikog vezira te je naredila pogubljenje Kara Musa-paše.[6].
Reference
[уреди | уреди извор]- ^ а б в Süreyya, Bey Mehmet, Nuri Akbayar, and Seyit Ali. Kahraman. Sicill-i Osmanî. Beşiktaş, İstanbul: Kültür Bakanlığı Ile Türkiye Ekonomik Ve Toplumsal Tarih Vakfı'nın Ortak Yayınıdır, 1890. Print.
- ^ а б в Süreyya, Bey Mehmet, Nuri Akbayar, and Seyit Ali. Kahraman. Sicill-i Osmanî. Beşiktaş, İstanbul: Kültür Bakanlığı Ile Türkiye Ekonomik Ve Toplumsal Tarih Vakfı'nın Ortak Yayınıdır, 1890. Print
- ^ „Şekerpare Hatun” (на језику: Turkish). Ottoman Bank Archives. Архивирано из оригинала 2010-02-13. г. Приступљено 2019-02-11.
- ^ „Şekerpare Hatun” (на језику: Turkish). Ottoman Bank Archives. Архивирано из оригинала 13. 2. 2010. г. Приступљено 17. 12. 2009.
- ^ Uluçam, Müjdat, "Musa Paşa (Kara)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, C.2 s.261, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Yayıncılık A.Ş. ISBN 975-08-0071-01
- ^ Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.İV s.522
Literatura
[уреди | уреди извор]- Uluçam, Müjdat, "Musa Paşa (Kara)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, C.2 s.261, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Yayıncılık A.Ş. ISBN 975-08-0071-01.
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.IV s.522 [1]
- Danışmend, İsmail Hami, (2011), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi 6 Cilt, C.5 s.37, İstanbul:Doğu Kütüphanesi, ISBN 9789944397681
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5, say.