Sfinga

Sfinga ose sfinksi është një qenie mitike me kokë njeriu, skifteri, mace, ose të një deleje, trupit të një luani dhe me flatrat e një shqiponje. Në traditën antike, sfinga ka kokën e një gruaje, këmbët e një luani dhe krahët e një zogu. Ajo është mitizuar si tradhtare dhe e pamëshirshme dhe do të vrasë e do të hajë ata që nuk mund t'i përgjigjen gjëegjëzës së saj. ^[1] Ky version vdekjeprurës i një sfinge shfaqet në mitin dhe dramën e Edipit . ^[2]

Përmbledhje

Ndryshe nga sfinksi grek, që është grua, sfinksi egjiptian është treguar tipikisht si një burrë, një androsfinks. Përveç kësaj, sfinksi egjiptian shihej si dashamirës, por kishte një forcë të egër të ngjashme me versionin keqdashës grek. Që të dy mendoheshin si roje dhe shpesh anonin hyrjet në tempuj. ^[3]

Në artin dekorativ evropian, sfinga gëzoi një ringjallje të madhe gjatë Rilindjes. Më vonë, imazhi i sfingës, fillimisht shumë i ngjashëm me konceptin origjinal antik egjiptian, u eksportua në shumë kultura të tjera, megjithëse ato shpesh interpretohen krejt ndryshe për shkak të përkthimeve të përshkrimeve të origjinaleve dhe përmes evolucionit të konceptit në lidhje me traditat kulturore.

Paraqitjet e sfingës zakonisht lidhen me struktura arkitektonike si varret mbretërore ose tempujt fetarë.

Galeria

Sfinksi i drejtuar nga Amenemhat III. Dinastia e 12-të, shek. 1800 para Krishtit Muzeu Shtetëror i Artit Egjiptian, Mynih
Sfinksi egjiptian nga Vila e Hadrianit në Tivoli. Shekulli I e.s. Muzeu Shtetëror i Artit Egjiptian, Mynih
Baza e kolonës në formën e një sfinksi të dyfishtë. Nga Sam'al. Shekulli i 8-të pes Muzeu i Orientit Antik, Stamboll
Sfinksi hitit. Bazalt. Shekulli i 8-të pes Nga Sam'al. Muzeu i Orientit Antik, Stamboll
Sfinks me krahë nga pallati i Dariusit të Madh gjatë Perandorisë Persiane në Susa (480 pes)
Sfinksi Achaemenid nga Halicarnassus, kryeqyteti i Caria, 355 pes. Gjetur në Kalanë e Bodrumit, por ndoshta nga Mauzoleumi në Halicarnassus .
Koka nga një sfinks femër, c. 1876–1842 pes, Muzeu Brooklyn
Sfinksi i Madh i Gizës në 1858
Sfinksi tipik egjiptian me kokë njeriu ( Museo Egizio, Torino )
Sfinksi i faraonit egjiptian Hatshepsut me karakteristika të pazakonta të veshit dhe këputjeve, 1503–1482
Sfinksi Grek antik nga Delphi
Sfinksa 3000-vjeçare u importuan nga Egjipti për të zbukuruar hapësirat publike në Shën Petersburg dhe kryeqytetet e tjera evropiane .
Park Sanssouci në Potsdam
Sfinks rokoko pa krahë Queluz
Kopsht klasik i Régence Sphinx në plumb, Château Empain, Stampa:Interlanguage link multi, Belgjikë
Parku Schönbusch në Aschaffenburg, Bavari, 1789–90
Ingres, Edipi dhe Sfinksi, 1808, 1827
Edipi dhe Sfinksi nga Gustave Moreau, 1864
Sfinksi në Plaza de los Emperadores (Parque de El Capricho, Madrid )
Sfinks mermeri në një kryeqytet në cave, Attic, c. 580–575 para Krishtit
Sfinksi i Adi Gramaten, Eritrea
Krahët e sfinksit nga shenjtërorja Thinissut, c. Shekulli I i erës sonë ( Muzeu Nabeul, Tunizi )
Një sfinks e hershme egjiptiane, Mbretëresha Hetepheres II nga Dinastia e Katërt ( Muzeu i Kajros )
Foto e një Elamite Gopat Iranian në një vulë, aktualisht në Muzeun Kombëtar të Iranit .
Një bronz i Luristanit iranian në formën e një Gopat, aktualisht në Muzeun e Artit në Cleveland.
Foto e një Gopat në një riton të artë nga Amarlou, Iran, aktualisht në Muzeun Kombëtar të Iranit .
Modeli i skulpturës së një sfinksi egjiptian. Periudha e vonë, 664-332 pes. Nga Egjipti. Neues Museum, Berlin

Shih edhe

Literatura

Clay, Jenny Strauss, Hesiod's Cosmos, Cambridge University Press, 2003. ISBN 978-0-521-82392-0.
Stewart, Desmond. Pyramids and the Sphinx. [S.l.]: Newsweek, U.S., 72. Print.
Taheri, Sadreddin (2013). "Gopat (Sphinx) and Shirdal (Gryphon) in the Ancient Middle East". Tehran: Honarhay-e Ziba Journal, Vol. 17, No. 4. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
Kallich, Martin. "Oedipus and the Sphinx." Oedipus: Myth and Drama. N.p.: Western, 1968. N. pag. Print.
Dessenne, André. La Sphinx: Étude iconographique (in French). De Boccard, 1957.

Referime

^ "Dr. J's Lecture on Oedipus and the Sphinx". People.hsc.edu. Marrë më 15 maj 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Kallich, Martin. "Oedipus and the Sphinx." Oedipus: Myth and Drama. N.p.: Western, 1968. N. pag. Print.
^ Stewart, Desmond. Pyramids and the Sphinx. [S.l.]: Newsweek, U.S., 72. Print.

[1] "Dr. J's Lecture on Oedipus and the Sphinx". People.hsc.edu. Marrë më 15 maj 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Kallich, Martin. "Oedipus and the Sphinx." Oedipus: Myth and Drama. N.p.: Western, 1968. N. pag. Print.

[3] Stewart, Desmond. Pyramids and the Sphinx. [S.l.]: Newsweek, U.S., 72. Print.

[1]

[2]

[3]