iBet uBet web content aggregator. Adding the entire web to your favor.
iBet uBet web content aggregator. Adding the entire web to your favor.



Link to original content: https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjirafa_e_Masait
Gjirafa e Masait - Wikipedia Jump to content

Gjirafa e Masait

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Gjirafa e Masait
Statusi i ruajtjes
Klasifikimi shkencor e
Mbretëria: Animalia
Filumi: Chordata
Klasa: Mammalia
Rendi: Artiodactyla
Familja: Giraffidae
Gjinia: Giraffa
Lloji:
G. camelopardalis tippelskirchii
Emri binomial
Giraffa camelopardalis tippelskirchii
(Matschie, 1898)
Vargu i shpërndarjes në hartën blu

Gjirafa e Masait (Giraffa camelopardalis tippelskirchii), është nënlloji më e madhe e gjirafës. Ajo ndoshet në Afrikën Lindore. Gjirafa e Masait mund të gjendet në Keniën Qendrore dhe Jugore dhe në Tanzani. Ka njolla të dallueshme, të parregullta, të dhëmbëzuara si yje, të cilat shtrihen në thundrat e tyre. Një gungë zakonisht është e pranishme tek meshkujt.

BNRN-ja aktualisht njeh vetëm një specie të gjirafës me nëntë nënspecie.[2][3] Gjirafa e Masait u përshkrua dhe iu dha emri binomial Giraffa tippelskirchi nga zoologu gjerman Paul Matschie në 1898. Gjirafa e Masait u emërua në nder të Herr von Tippelskirch i cili ishte anëtar i një ekspedite shkencore gjermane në Afrikën Gjermane Lindore në atë që tani është Tanzania Veriore në 1896. Tippelskirch solli përsëri lëkurën e një gjirafë femër e Masait nga Liqeni Eusai i cili më vonë u identifikuan si Giraffa tippelskirchi.

Gjirafa e Masait dallon nga njollat e thyera në trupin e saj, gjerësia gjeografike duke përfshirë Keninë Jugore, të gjithë Tanzaninë dhe Luginën e Luangavës në Zambie, dhe provat gjenetike.[4][5] Kjo është specia më e madhe e gjirafës.[6]

Të gjitha gjirafat konsiderohen të cënuara për t'u zhdukur nga BNRN[7] dhe popullsia e gjirafës së Masait ka rënë 52% në dekadat e fundit për shkak të gjuetisë dhe humbjes së habitatit.[2] Në përgjithësi, numri i përafërt i të gjithë popullsisë grumbullohet në 32.550 në zona të egra. Studimet demografike të gjirafave të egra që jetojnë brenda dhe jashtë zonave të mbrojtura sugjerojnë mbijetesë të vogël jashtë zonave të mbrojtura për shkak të gjuetisë, dhe mbijetesa e vogël e viçit brenda zonave të mbrojtura për shkak të grabitjes janë ndikimet kryesore në normat e rritjes së popullsisë.[8][9] Mbijetesa e viçave të gjirafës ndikohet nga sezoni i lindjes[10] dhe prania lokale sezonale ose mungesa e tufave migratore në distanca të gjata të egra të zebrës.[11] Analiza e metapopulimit tregoi se zonat e mbrojtura ishin të rëndësishme për mbajtjen e gjirafave në peizazhin më të madh.[12] Ruajtja Në siti të gjirafave të Masait është duke u bërë nga disa agjenci qeveritare duke përfshirë Parku i Kenias, Parqet Kombëtare të Tanzanisë, Autoriteti i Jetës së e egër së Zamibisë; dhe organizatat joqeveritare duke përfshirë Fonacionin PAMS, dhe Institutin e Jetës së egër. Zonat e ruajtjes së kafshëve të egra në komunitet gjithashtu kanë treguar se janë efektive në mbrojtjen e gjirafave.[13][14] Në disa kopështe zoologjike, gjirafa e Masati është shtatzënë dhe me sukses ka lindur.[15]

  1. ^ Muller, Z.; Bercovitch, F.; Brand, R.; Brown, D.; Brown, M.; Bolger, D.; Carter, K.; Deacon, F.; Doherty, J.B.; Fennessy, J.; Fennessy, S.; Hussein, A.A.; Lee, D.; Marais, A.; Strauss, M.; Tutchings, A. & Wube, T. (2016). "Giraffa camelopardalis". The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2016: e.T9194A109326950. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T9194A51140239.en. Marrë më 23 dhjetor 2017. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ a b IUCN. "Giraffa camelopardalis: Muller, Z., Bercovitch, F., Brand, R., Brown, D., Brown, M., Bolger, D., Carter, K., Deacon, F., Doherty, J.B., Fennessy, J., Fennessy, S., Hussein, A.A., Lee, D., Marais, A., Strauss, M., Tutchings, A. & Wube, T." IUCN Red List of Threatened Species. doi:10.2305/iucn.uk.2016-3.rlts.t9194a51140239.en. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Bercovitch, Fred B.; Berry, Philip S. M.; Dagg, Anne; Deacon, Francois; Doherty, John B.; Lee, Derek E.; Mineur, Frédéric; Muller, Zoe; Ogden, Rob (2017-02-20). "How many species of giraffe are there?". Current Biology. 27 (4): R136–R137. doi:10.1016/j.cub.2016.12.039. ISSN 0960-9822. PMID 28222287. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Fennessy J.; Bidon T.; Reuss F.; Kumar V.; Elkan P.; Nilsson M.A.; Vamberger M.; Fritz U.; Janke A. (2016). "Multi-locus Analyses Reveal Four Giraffe Species Instead of One". Current Biology. 26: 1–7. doi:10.1016/j.cub.2016.07.036. PMID 27618261. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ Brown, David M.; Brenneman, Rick A.; Koepfli, Klaus-Peter; Pollinger, John P.; Milá, Borja; Georgiadis, Nicholas J.; Louis, Edward E.; Grether, Gregory F.; Jacobs, David K. (2007-01-01). "Extensive population genetic structure in the giraffe". BMC Biology. 5: 57. doi:10.1186/1741-7007-5-57. ISSN 1741-7007. PMC 2254591. PMID 18154651. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)
  6. ^ Dagg, A.I.; Foster, J. B. (1982). The Giraffe. Its Biology, Behavior, and Ecology (with updated supplementary material). Malabar, Florida: Krieger Publishing Company. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ "Giraffa camelopardalis (Giraffe)". www.iucnredlist.org. Marrë më 2016-12-08. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ Lee, Derek E.; Bond, Monica L.; Kissui, Bernard M.; Kiwango, Yustina A.; Bolger, Douglas T. (2016-05-11). "Spatial variation in giraffe demography: a test of 2 paradigms". Journal of Mammalogy. 97: gyw086. doi:10.1093/jmammal/gyw086. ISSN 0022-2372. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ Lee, D. E.; Strauss, M. K. L (2016-01-01). Reference Module in Earth Systems and Environmental Sciences. Elsevier. ISBN 9780124095489. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Lee, Derek Edward; Bond, Monica Louise; Bolger, Douglas Thomas (2017-01-01). "Season of birth affects juvenile survival of giraffe". Population Ecology. 59 (1): 45–54. doi:10.1007/s10144-017-0571-8. ISSN 1438-3896. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Lee, Derek E.; Kissui, Bernard M.; Kiwango, Yustina A.; Bond, Monica L. (2016). "Migratory herds of wildebeests and zebras indirectly affect calf survival of giraffes". Ecology and Evolution. doi:10.1002/ece3.2561. ISSN 2045-7758. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Lee, Derek E.; Bolger, Douglas T. (2017-05-05). "Movements and source–sink dynamics of a Masai giraffe metapopulation". Population Ecology: 1–12. doi:10.1007/s10144-017-0580-7. ISSN 1438-3896. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ Lee, Derek E; Bond, Monica L (2018-02-26). "Quantifying the ecological success of a community-based wildlife conservation area in Tanzania". Journal of Mammalogy. 99 (2): 459–464. doi:10.1093/jmammal/gyy014. ISSN 0022-2372. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ Lee, Derek E. (2018-08-10). "Evaluating conservation effectiveness in a Tanzanian community wildlife management area". The Journal of Wildlife Management. doi:10.1002/jwmg.21549. ISSN 0022-541X. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Gregory, Kim Lamb (10 maj 2014). "Mothers' nature in the animal world" Arkivuar 17 maj 2014 tek Wayback Machine Ventura County Star

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]