Chandrayaan-3
Chandrayaan-3 lii indialâš luođân, mii luhostui siäivuđ Mánudáá maadânäävi alda porgemáánu 23. peeivi 2023.[1] Ovdil India tuše Ovtâstum staatah, Sovjetlitto já Kiina láá luhostum siäivuđ Mánudâžân luođânáin.[2] Oovdeb keerdi tast luhostui Kiina ive 2018 Chang'e 4 -luođânáin, mii lâi meid vuosmuš, mii peesâi Mánudáá sevŋis piälán.[2][3]
India oovdeb irâttâsâst keevâi hyeneeht: ive 2019 vuolgâttum Chandrayaan-2 pieđgânij talle ko tot teeivâi mánudáá asan. Taan keerdi indialiih luhostuvvii viijmâg nuuvt kočodum timmâ siäivumist, ađai tast ete luođân siäilu toimânavcâlâžžân siäivum maŋa.[3]
Ulme
[mute | mute käldee]Luođân já ton fáárust puáttám muávloo nurrii tiäđuid Mánudáá asseest. Mánudáá maadânääpi lâi tolebáá tutkâmettum kuávlu já India komovuotâtutkâmušorganisaatio mield uáli mielâkiddiivâš tutkâmušlávt, tastko tot lii uásild suoivust, mii lasseet tuotânálásâšvuođâ jieŋâčáittusij finniimist. Jieŋâ kavnum ličij tergâd, vâi Mánudáást puávtáččij máhđulávt leđe motomin olmoošaassâm.[3]
Instrumenteh
[mute | mute käldee]Rakkeet, mii vuolgij Srihakota komovuotâhamânist syeinimáánust,[4] siskeldij kulmâ tieđâlii instrument: muávloo, mii jotá tutkâmuškuávlust já norá tiäđuid pirrâsistis; siäivoo, mii jođettij muávloo já siskeeld jieškote-uvlágánijd tieđâlijd piergâsijd; já jođettemmooduul, mii jođettij siäivoo Mánudáá juurrâmrađan já paasij toho porgâđ tutkâmuš eksoplanetijn.[3]
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]- Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Chandrayaan-3.
Käldeeh
[mute | mute käldee]- ↑ India lands spacecraft on the moon for the 1st time | Space web.archive.org. 23.8.2023. Čujottum 26.8.2023. (eŋgâlâskielân)
- ↑ 2,0 2,1 Intia laskeutui onnistuneesti Kuuhun neljäntenä valtiona ihmiskunnan historiassa Yle Uutiset. 23.8.2023. Čujottum 26.8.2023. (suomâkielân)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Suominen, Saammâl: India luhostui niäljád enâmin siäivuđ mánudâžân luođânáin anarasaavis.fi. 26.8.2023. Čujottum 26.8.2023.
- ↑ Intia lähetti onnistuneesti avaruusluotaimen kohti Kuuta – aluksen on tarkoitus laskeutua aiemmin tutkimattomalle alueelle Yle Uutiset. 14.7.2023. Čujottum 26.8.2023. (suomâkielân)