Rodijum
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Opšti podaci | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ime, simbol,atomski broj | Rodijum, Rh, 45 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Pripadnost skupu | prelaznih metala | ||||||||||||||||||||||||||||||
| grupa, perioda | VIIIB, 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| gustina, tvrdoća | 12460 kg/m3, 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Boja | srebrnosiva | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Osobine atoma | |||||||||||||||||||||||||||||||
| atomska masa | 102,90550 u | ||||||||||||||||||||||||||||||
| atomski radijus | 135 (173) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| kovalentni radijus | 135 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| van der Valsov radijus | bez podataka | ||||||||||||||||||||||||||||||
| elektronska konfiguracija | [Kr]4d85s1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| e- na energetskoim nivoima | 2, 8, 18, 16, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| oksidacioni brojevi | 2, 3, 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Osobine oksida | amfoterni | ||||||||||||||||||||||||||||||
| kristalna struktura | regularna zidno centrirana | ||||||||||||||||||||||||||||||
| fizičke osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||
| agregatno stanje | čvrsto | ||||||||||||||||||||||||||||||
| temperatura topljenja | 2237 K (1964 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| temperatura ključanja | 3968 K (3695 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| molska zapremina | 8,28×10-3 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| toplota isparavanja | 493 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| toplota topljenja | 21,5 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| pritisak zasićene pare | 0,633 Pa (2239 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| brzina zvuka | 4700 m/s (293,15 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Ostale osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegativnost | 2,28 (Pauling) 1,45 (Alred) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| specifična toplota | 0,242 J/(kg*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| specifična provodljivost | 21,1×106 S/m | ||||||||||||||||||||||||||||||
| toplotna provodljivost | 150 W/(m*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| I energija jonizacije | 719,7 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| II energija jonizacije | 1740 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| III energija jonizacije | 2997 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Najstabilniji izotopi | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| tamo gde drugačije nije naznačeno, upotrebljene su SI jedinice i normalni uslovi.
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Objašnjenja skraćenica: zast.=zastupljenost u prirodi, v.p.r.=vreme polu raspada, n.r.=način raspada, e.r.=energija raspada, p.r.=proizvod raspada, z.e=zarobljavanje elektrona
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Rodijum (Rh, grčki - rhodium) - je metal VIIIB grupe. Ima 34 izotopa čije se atomske mase nalaze izmađu 94-112. Postojan je samo izotop 103 koji predstavlja 100% prirodnog sastava izotopa rodijuma.
Rodijum je dobio ime po grčkoj reči rhodon što znači ruža. Otkriven je 1803 godine od strane W.H. Wollastona u Londonu.
U zemljinoj kori je zastupljen u veoma maloj količini od 10-4 ppm (eng. parts per million). Dobija se iz nekih ruda bakra i nikla u kojima se nalazi oko 0,1% rodijuma.
U čistom obliku je sjajan, srebrnosiv metal. Ne reaguje sa vodom, vazduhom i kiselinama, ali reaguje sa jakim bazama. U čistom obliku se ne koristi zbog njegove veoma visoke cene.
