Laufen, Švicarska
Laufen
| |
---|---|
Panorama Laufena na Birsu | |
Koordinate: 47°25′N 07°30′E / 47.417°N 7.500°E | |
Država | Švicarska |
Kanton | Basel-Landschaft |
Okrug | Laufen |
Gradska prava | 1295.[1] |
Vlast | |
- Gradonačelnik | Marcel Jermann |
Površina | |
- Ukupna | 11 km²[2] |
Visina | 351[2] |
Stanovništvo (2021.) | |
- Grad | 5,792[2] |
- Gustoća | 509.4 stan./km²[2] |
Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
Poštanski broj | 4242[2] |
Pozivni broj | 061[2] |
Karta | |
Laufen (francuski: Laufon) je grad i općina na sjeveru Švicarske u kantonu Basel-Landschaft. Prema procjeni iz 2021. grad ima 5.792 stanovnika.[2]
Laufen leži u masivu Jura u dolini rijeke Birs, udaljen 24 km jugozapadno od Basela.[1]
Laufen je nastao kao alemansko naselje tokom ranog srednjeg vijeka, a ime je dobio po brzacima rijeke Birs (njemački: lauffen – „trčati”, „brzati”). Prvi put je dokumentiran 1141. u povelji Svetorimskog cara Konrada III, kojom poklanja feud Laufen (Courtis Loufen) biskupima Basela.[1]
Do 13. vijeka niknula su dva naselja Amt Zwingenn sa zamkom na desnoj obali Birsa i noviji dobro utvrđeni Amt Laufen na lijevoj obali koji je dobio gradska prava 1295.[1]
Tokom Seljačkog ustanka 1525. koji je prijetio slomu feudalizma magistrat Laufena sklopio je savez sa gradom Baselom, raskinuo veze sa Kneževinom-biskupijom Basel i prešao na evangelizam.[1]
Za vrijeme protureformacije Baselski biskup Jakob Blarer uspio je 1589. vratiti katolicizam u Laufen i vlast Kneževine-biskupije Basel i Svetog Rimskog Carstva.[1]
U vrijeme Francuske revolucije od 1792. i Laufen je bio dio kratkotrajne Raurakijske Republike, a od 1783. je dio departmana Mont-Terrible Prve Francuske Republike.[1]
Odlukom Bečkog kongresa teritorij bivše Kneževine-biskupije Basel vraćen je Švicarskoj Konfederaciji 1815. pa je otada dio kantona Bern u kom je od 1846. administrativni centar novostvorenog bezirka Laufen.[1]
Izgradnja jurske željezničke pruge 1874/1875. potakla je razvoj industrije. Tad su proradili kamenolomi i cementara.[1]
Nakon formiranja kantona Jura 1979. sa pretežito katoličkim stanovništvom i Laufen je postao dio tog kantona. Referendum proveden 1989. pokazao je da 51,7% stanovnika Laufena željelo da se izdvoji iz tog kantona, tako da je od 1994. dio kantona Basel-Landschaft.[3]
Od znamenitosti Laufen ima fragmente srednjovjekovnih bedema, tri gradska vrata i baroknu vijećnicu iz 1672.[3]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 „Stadtgeschichte” (njemački). Stadt Laufen. Pristupljeno 22.10.2022.[mrtav link]
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 „Laufen in Bezirk Laufen (Basel-Landschaft)” (engleski). City population. Pristupljeno 22.10.2022.
- ↑ 3,0 3,1 „Laufen” (engleski). Switzerland Mobility. Pristupljeno 22.10.2022.
- ↑ „Partnerstadt” (njemački). Stadt Laufen. Pristupljeno 22.10.2022.