ETA (organizacija)
Za ostala značenja, vidi ETA.ETA je baskijska teroristička i separatistička organizacija osnovana 1959. godine. ETA je skraćenica od Euskadi Ta Askatasuna što na baskijskom znači Baskijska domovina i sloboda. Vlade Španije i Francuske [1] , Evropska unija[2] i vlada SAD-a ETA-u smatraju terorističkom organizacijom. U periodu od 1968. do januara 2008 po podacima španskog ministarstva unutrašnjih poslova ETA se tereti za ubistvo 10.821 žrtave[3] . Njeni pripadnici koriste terorističke napade na vojne, policijske i civilne ciljeve radi prizivanje pažnje javnosti u Španiji i svijetu na „baskijski problem“, kako oni nazivaju težnju za nezavisnom Baskijom i sjedinjenjem sa ostalim istorijskim baskijskim teritorijama. .
ETA je nastala transformacijom dela studentske organizacije koja se borila protiv vojne diktature generala Franka i za očuvanje baskijske kulture.
| Struktura žrtava (1968-01.2008.) | |
| Oružane snage i policija | 480 |
| Civili | 341 |
| Ukupno | 821 |
ETA je najaktivnija teroristička organizacija organizacija u Zapadnoj Evropi. Više od tri decenije zalažu se sa stvaranje nezavisne države Baskije na teritoriji regiona Baskija koji obuhvata više pokrajina Španije i djelove jugo-zapadne Francuske. Primirje su već dva puta objavljivali tokom 90-ih[nedostaje referenca].
ETA je objavila prekid vatre počev od petka 24. marta 2006. Španska nacionalna televizija je objavila snimak trojice predstavnika ove organizacije sa maskama na licima i beretkama specifičnim za ovu para-vojnu formaciju na glavi kako sjedeći za stolom čitaju saopštenje o prekidu vatre. Razgovori su vođeni tokom cele 2006. iako su se sporadično dešavali manji incidenti poput krađe oko 300 pištolja, municije i rezervnih delova u Francuskoj toko oktobra 2006.[4]. Takođe su se i u više navrata pojavnjivale trake na kojima su maskirani članovi ete izjavljivali kako će i dalje koristiti oružje sve dok ne ostvare nezavisnost[5]
Početkom 2008. godine ETA je zatražila nezavisnost Baskije od Španije navodeći primer albanskih političara sa Kosova koji zahtevaju otcepljenje od Srbije.[6][7]
| Broj žrtava (1968-01.2008.) | |
| 1968 | 2 |
| 1969 | 1 |
| 1970 | 0 |
| 1971 | 0 |
| 1972 | 1 |
| 1973 | 6 |
| 1974 | 19 |
| 1975 | 16 |
| 1976 | 17 |
| 1977 | 10 |
| 1978 | 66 |
| 1979 | 76 |
| 1980 | 92 |
| 1981 | 30 |
| 1982 | 37 |
| 1983 | 32 |
| 1984 | 32 |
| 1985 | 37 |
| 1986 | 43 |
| 1987 | 52 |
| 1988 | 21 |
| 1989 | 19 |
| 1990 | 25 |
| 1991 | 46 |
| 1992 | 26 |
| 1993 | 14 |
| 1994 | 12 |
| 1995 | 15 |
| 1996 | 5 |
| 1997 | 13 |
| 1998 | 6 |
| 2000 | 23 |
| 2001 | 15 |
| 2002 | 5 |
| 2003 | 3 |
| 2004 | 0 |
| 2005 | 0 |
| 2006 | 2 |
| 2007 | 2 |
| Ukupno | 821 |
Postoje izvesna sporenja oko broja i klasifikacije žrtava. naime ETA ne smatra civilne rukovodioce policije i vojske kao civilima dok ih Španaska vlast smatra otud su i podatke iz leve tabele treba tretirati informativno. Takođe za izvestan broj žrtava koji se vode kao civili, ETA smatra da su oni zapravo povezani na ovaj ili onaj način sa policijom ili oružanim snagama.
- ↑ Lista organizacija koje Francuska smatra terosrističkim - u glavi XIV
- ↑ Lista organizacija (i osoba) koje EU smatra terosrističkim
- ↑ „Veb strna španskog ministarstva unutrašnjih poslova”. Arhivirano iz originala na datum 2010-09-15. Pristupljeno 2008-03-07.
- ↑ španski La Policía sospecha que fue ETA quien robó anteayer 350 pistolas en Nimes Arhivirano 2007-02-11 na Wayback Machine-u
- ↑ španski El Mundo 24 Sept. 2006
- ↑ RTS[mrtav link]
- ↑ „B92 ETA to follow Kosovo example”. Arhivirano iz originala na datum 2009-05-01. Pristupljeno 2008-03-07.
- Text of ETA cease-fire statement Arhivirano 2006-04-18 na Wayback Machine-u
- ETA Arhivirano 2004-02-04 na Wayback Machine-u i [1], članci časopisa "Amnesty International"
- Basta Ya, Basque organization protesting against perceived persecution by Basque nationalists.
- Fotos del horror, extensive collection of photographs of ETA members, their attacks and the popular protests. (In Spanish)
- In memoriam, Victims of ETA
- on FAS Intelligence Resource Program
- Etxera Arhivirano 2004-10-19 na Wayback Machine-u, organisation protesting against imprisonment of Basque prisoners outside of the Basque country (site down at 28 February 2005, see archive for older versions)
- Who are Eta? - A BBC profile (inclding a map of the territory "claimed" by ETA)
- A dossier Arhivirano 2006-04-20 na Wayback Machine-u in Spanish on Gara about the prisoner dispersion including a map Arhivirano 2006-04-20 na Wayback Machine-u of the distribution of ETA prisoners in Spain and France.