1705

**1705. po kalendarima**
Gregorijanski	1705. (MDCCV)
Ab urbe condita	2458.
Islamski	1116–1117.
Iranski	1083–1084.
Hebrejski	5465–5466.
Bizantski	7213–7214.
Koptski	1421–1422.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1760–1761.
• Shaka Samvat	1627–1628.
• Kali Yuga	4806–4807.
	Kineski
• Kontinualno	4341–4342.
• 60 godina	Yin Drvo P(ij)etao; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11705.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija:	1670-e 1680-e 1690-e – 1700-e – 1710-e 1720-e 1730-e
Godine:	1702 1703 1704 – 1705 – 1706 1707 1708

Godina 1705. (MDCCV) bila je redovna godina koja počinje u četvrtak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u ponedjeljak po julijanskom kalendaru.

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

februar - Alien Act: Škoti će biti smatrani strancima u Engleskoj, osim ako se ne povuče škotski Zakon o sigurnosti, kojim je osporena naslednica kraljice Ane u Škotskoj, ili ako se ne otvore pregovori o uniji.

2. 3. - Rakošijeva buna: Rakoci opet poziva patrijarha i srpski narod da mu se priključe - Srbe žele pridobiti novcem, od ovog proleća se spominju manji srpski odredi u Rakocijevoj vojsci, naročito od Srba iz turskog Banata^[1]
15. 3. - Rat za špansko nasleđe: Francuzi započinju opsadu savojske Nice - osvajaju je u januaru.

April/Travanj – Jun/Lipanj

10. 4. - Rakošijeva buna: pomoriški graničari deblokirali Veliki Varadin i Pošpek, zatim prelaze Tisu i pustoše Kunheđeš i Madaraš.^[1]
16. 4. - Kraljica Anne posetila Trinity College u Cambridgeu, Isaac Newton je dobio titulu knight bachelor.

3. 5. - Rat za špansko nasleđe: franko-španska opsada Gibraltara okončana nakon osam meseci bez uspeha.
5. 5. - Nakon smrti oca Leopolda I njegov sin Josip I preuzima mjesto rimsko-njemačkog cara, odnosno vladara Češke, Mađarske, Hrvatske i drugih zemalja koje tvore tadašnju Habsburšku Monarhiju.
17. 5. - Patrijarh Arsenije rukopoložio u Krušedolu Sofronija Podgoričanina za pravoslavnog episkopa slavonskog u Pakracu.^[2] (potvrđen tek 1708, krušedolski mitropolit 1710-11).
maj, krajem - Monasi Ravanice i raja Resave dobili dozvolu da obnove manastir, ali ništa nije učinjeno.^[3]

20. 6. - Đenovski pakt, sporazum Engleske i Katalonaca kojim se otvara novi front protiv Burbona u Španiji.

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

8. 7. - Bitka kod Kefa: alžirska pobeda nad tuniskim snagama, zarobljeni su tuniski beg Ibrahim Šerif i njegov brat Muhamed. Ali spahijski aga Al-Husayn I ibn Ali je proglašen za bega nekoliko dana kasnije - početak dinastije Husainida koji će vladati Tunisom do 1957.
15. 7. - Veliki severni rat: neuspeli švedski napad na ruski Kronštat ih košta trećine snaga (→ sv) - nakon ovoga drže mesto pod blokadom.
18. 7. - Bitka kod Elixheima: vojvoda od Marlborougha "prelazi brabantske linije", francuski luk defanzivnih fortifikacija u Belgiji.
26. 7. - Bitka kod Gemauerthofa u dan. Letoniji: švedska pobeda nad Rusima, ali ovi će svejedno zauzeti Kurlandiju.

31. 7. - Veliki severni rat, Građanski rat u Poljskoj: Bitka kod Varšave (Rakowieca), neuspeli je pokušaj Augusta II da povrati Varšavu od Šveđana i Stanisława Leszczyńskog.

10. 8. (30. 7. po j.k.) - U ruskom Astrahanu izbija pobuna, inicirana zabranom brada i tradicionalne odeće - ugušena je sledećeg marta^[4].

16. 8. - Bitka kod Cassana u Lombardiji: de Vendôme odnosi taktički uspeh nad Eugenom Savojskim, koji je ranjen, ali uz obostrane velike žrtve.
23. 8. - Savezničke anglo-holandske trupe se iskrcavaju blizu Barselone, pridružuje im se nešto katalonskih pobunjenika.
28. 8. - Smrću Georga Wilhelma prestaje postojati Kneževina Lüneburg - priključena je Elektoratu Braunschweig-Lüneburg na čelu sa Georgom, budućim britanskim kraljem.

6. 9. - Tibetanski regent Desi Sangye Gyatso ubijen nakon što je izgubio vojni okršaj sa Lha-bzang Khanom.
15. 9. - Rusi nakon opsade zauzimaju Mitau, glavni grad Kurlandije (Jelgava u Letoniji).

13 - 17. 9. - Opsada Barcelone: saveznici zauzimaju zamak Montjuïc iznad Barselone, mada je gen. Georg von Hessen-Darmstadt poginuo prvog dana.
20. 9. - Ugarski sabor u Sečenju (Sečany u Slovačkoj) bira Rakocija za namjesnika, sa Senatom.
28. 9. - U moravskom mestu Svatý Kopeček izgorela zgrada za hodočasnike, stradao 121 čovek.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

4. 10. - Švedski saveznik Stanisław Leszczyński krunisan u Varšavi za poljskog kralja.
9. 10. - Saveznici zauzeli Barselonu.
oktobar - Robovski zakoni u engleskoj Koloniji Virdžinija konsoliduju ropstvo i podređen status crnaca.
22. 10. - Nadvojvoda Karlo stiže u Barselonu kao španski kralj "Karlos III", ostaje u zemlji do 1711.
25. 10. - Bitka kod Prage, blizu Varšave: malobrojnije snage odbile napad Augustovih Poljaka i saveznika.

1. 11. - Poljski kralj August Jaki ustanovio Orden Belog orla, i danas najviše poljsko odlikovanje.
9. 11. (29. 10. po j.k.) - Patrijarh Arsenije se obraća caru Petru Velikom: poziva ga da bude vođa srpskom narodu, opisuje stradanja usled Rakocijevog ustanka.^[2]
novembar - Novi prodor kuruca u Bačku, uvod u tešku 1706.^[5]
novembar - Bavarski narodni ustanak protiv habsburške vlasti.
15. 11. - Rakošijeva buna: Bitka kod Zsibó (Jibou): pobeda austro-dansko-srpskih snaga nad kurucima na severu Erdelja.
17. 11. - Rakoci uputio Hrvatima još jedan poziv na zajedničku borbu protiv Austrije, u Hrvatskoj mu pomaže barun Josip Vojnović - razmišlja se o iskrcavanju francuske vojske na Hrvatskom primorju^[6]
27. 11. (16. 11. po j.k.) - Ukazom Petra Velikog osnovan morski puk - početak ruske pomorske pešadije, marinaca.
28. 11. - Varšavski mir između Švedske i poljske frakcije Stanisława Leszczyńskog, vrlo povoljan za Šveđane - frakcija Augusta II nastavlja borbu.

4. 12. - Kontroverza kineskih obreda: papin legat Charles De Tournon stigao u Peking s naredbom da ih ukine.
13. 12. - Bitka kod Szentgotthárda: Bottyánova kurucka pobeda na austrijskoj granici.
decembar - Zakon o Sofijinoj naturalizaciji: Sofija Hanoverska, naslednica kraljice Ane, i svi njeni potomci se prihvataju za engleske državljane, ako nisu katolici (opozvano 1949).
decembar - Engleski parlament je odustao od Zakona o strancima - unija sa Škotskom je postignuta 1707.
16. 12. - Pobuna u Valenciji u korist "Karlosa III".
21. 12. - Braunauerski parlament za oslobođenje Bavarske, prvi slobodni parlament u Bavarskoj, u Nemačkoj se smatra za anticipaciju parlamentarizma, znatno pre Francuske revolucije.
21. 12. - Sukob mogula i sika: siki napuštaju tvrđavu Anandpur nakon sedmomesečne opsade, 29-og se vodi Bitka kod Muktsara, poznata po pogibiji "40 oslobođenih".
25. 12. - Sendlinški krvavi Božić: posle neuspelog ustaničkog napada na Minhen, austrijska kolona potukla bavarske ustanike kod sela Sendling i ubila mnogo zarobljenih.
28. 12. - Francuski vojnici napadnuti u Saragosi, seljaci se bune u okolini.

Kroz godinu

U Travniku osnovana Elči Ibrahim-pašina medresa.
Mošti cara Uroša prenesene iz Nerodimlja u Jazak.
Eugen Savojski obavlja reorganizaciju habsburške vojske.^[7]
Pećki patrijarh Kalinik, koji je bio hapšen, uspeo da se opravda pred Portom.^[8]
Umro Hudaverdi-paša pećki.^[9]
Počela gradnja palače Blenheim (do 1722).
Edmond Halley objavio Astronomiae cometicae synopsis u kome je pretpostavio periodičnost komete čiji je povratak najavio za 1758. i koja će biti nazvana po njemu.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1705.

24. 1. - Carlo Broschi, kastrat Farinelli († 1782)
9. 2. - Matija Jušić, isusovac, vjerski pisac († 1772)
15. 2. - Charles André van Loo, slikar († 1765)
21. 9. - Dick Turpin, engleski drumski razbojnik (kršten) († 1739)
31. 10. - Giovanni Ganganelli, papa Klement XIV. († 1774)
Dionisije Novaković, budimski episkop († 1767)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1705.

3. 1. - Luca Giordano, slikar (* 1634)
17. 1. - John Ray, prirodnjak, pionir taksonomije (* 1627)
1. 2. - Sophie Charlotte von Hannover, kraljica-supružnica Pruske (* 1668)
5. 5. - Leopold I., rimsko-njemački car, ugarsko-hrvatski kralj i češki kralj (* 1640)
16. 8. - Jacob Bernoulli, matematičar (* 1654)
13. 9. - Emeric Thököly, bivši knez Erdelja (* 1657)
17. 10. - Ninon de l'Enclos, kurtizana, spisateljica (* 1620)
31. 12. - Catarina de Bragança, bivša engleska kraljica-supružnica (* 1638)

Reference

↑ ^1,0 ^1,1 Istorija s. n. IV-1, 83
↑ ^2,0 ^2,1 Istorija s. n. IV-1, 44
↑ Istorija s. n. IV-1, 538
↑ The Astrakhan Revolt. prlib.ru
↑ Istorija s. n. IV-1, 83-4
↑ Historija n. J. II, 1018
↑ Historija n. J. II, 860
↑ Istorija s. n. IV-1, 49
↑ Istorija s. n. IV-1, 535

Literatura

Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)

Vanjske poveznice

[isniv1-83-1] 1,0 ^1,1 Istorija s. n. IV-1, 83

[isniv1-44-2] 2,0 ^2,1 Istorija s. n. IV-1, 44

[3] Istorija s. n. IV-1, 538

[4] The Astrakhan Revolt. prlib.ru

[5] Istorija s. n. IV-1, 83-4

[6] Historija n. J. II, 1018

[7] Historija n. J. II, 860

[8] Istorija s. n. IV-1, 49

[9] Istorija s. n. IV-1, 535

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]