Ovà

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Ovà        Stat: Italia Region: Piemont Provincia: Provincia ëd Lissandria Nòm 'n italian: Ovada Coordinà: Latitudin: 44° 38′ 25.4′′ N Longitudin: 8° 38′ 50.4′′ E Autëssa: 186 m s.l.m. Surfassa: 35,37 km² Abitant: 11.386 (2017) Comun dj'anviron: Belfòrt, Chermolin, La Ròca, Morele, Rossiglione (GE), Silvan, Tajeu, Tërseubi CAP: 15076 Prefiss tel.: 0143 Còdes ÌSTAT: 006121 Còdes fiscal: G197  Sant protetor: san Gioann  Festa dël borgh: 24 ëd giugn  Sit istitussional Ovà (Ovada an italian, Oâ an lìgure) a l'é un comun dël Piemont d'11.386 abitant , ant la provinsa ëd Lissandria. As treuva ant ën teritòri 'd confin antra Piemont e Liguria, al bòrd meridional ëd l'Àut Monfrà e al confin con l'Apenin Lìgure, davzin a la confluensa dij torent Òrba e Stura, an sla strà dël Turchin ch'a men-a a Génoa. Stòria La cesa parochial ëd l'Assunta Le orìgin d'Ovà a armonto al temp dij roman, quand che un cit vilagi as trovava a la confluensa dij doi torent Òrba e Stura, an posission ëstratégica; ël nòm ëd Vadum o Vada, cità 'dcò ant le litre 'd Décimo Bruto a Ciceron, a indicava në svass ch'a consentìa 'l passagi an sle strà ch'a mnavo dal mar a la pian-a dël Pò. Ant l'Età 'd Mès, Ovà a ven torna mensionà mach dël 967, quand che l'imperador Oton I ëd Sassònia a don-a al marchèis Aleram na vila ant ël teritòri dl'atual comun, ai temp sota la giurisdission dël monasté 'd San Quintin dë Spign. Ovà a l'ha peui fàit part ëd la Marca Aleràmica për peui passé sota al contròl dij marchèis ëd Gavi, peui dij marchèis dël Bòsch e peui dla famija Malaspin-a, che dël sécol ch'a fa XIII a vend ël feod d'Ovà a la Repùblica 'd Génoa. Contut ch'a-i sìo stàit dij tentativ dël Ducà 'd Milan ëd goerné la Comun-a d'Ovà, la Repùblica genoèisa a l'é riussìa për sécoj a manten-e 'l contròl. A parte dal Sessent, la region a intra ant le ambission dël Ducà 'd Savòja e Ovà a ven ocupà pì vire: dël 1625 da Carl Emanuel I, dël 1672 da Carl Emanuel II, a l'inissi dël Setsent da Vitòrio Medeo II e dël 1746 da Carl Emanuel III. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1814 Ovà a intra ant ël Regn ëd Sardëgna, daprima ant la Provinsa d'Àich, peui dal 1859, an séguit a la riorganisassion aministrativa dël Decret Rattazzi (Lèj n.3702, 23 otóber 1859), a l'é aministrà sota a la Provinsa ëd Lissandria, al Sircondari ëd Neuve e a cap d'ën Mandament comprendent ëdcò Belfòrt e Tajeu. L'Eutsent a porta a la costrussion ëd vàire strà ch'a colego mèj la sità al Piemont e a la Liguria: la strà për Neuve (1836), la strà për Àich (1855), la strà dël Turchin për Voltri (1872), la strà ferà da Ast a Génoa (1893). Tut sòn a anfluiss an sla chërsùa dl'economìa e a Ovà as dësvelupa la nàssita dle industrie e a së spantio mèj ij comersi dël vin. Economìa Le colin-e d'Ovà a son coltivà a Dossèt d'Ovà DOC. Aministrassion Ël sìndich a l'é Paolo Giuseppe Lantero (dal 26/05/2014). Anliure esterne Sit istitussional Arferiment Panorama dël sènter dal pont an sl'Òrba

Aiuto per la lettura Ayuda para la lectura Help for Reading Rintré ant la Piòla Contaté j'Aministrator Lìber për Amprende Coression ortogràfica Tastadura piemontèisa Portaj e Proget Agiut pr'ij Contributor Travajòt sempi