STS-32
| |
| Dane misji | |
| Indeks COSPAR |
1990-002A |
|---|---|
| Zaangażowani | |
| Oznaczenie kodowe |
STS-32 |
| Pojazd | |
| Wahadłowiec | |
| Załoga | |
 Z przodu od lewej: David C. Brandenstein, James D. Weatherbee. Z tyłu od lewej: Marsha S. Ivins, G. David Low, Bonnie J. Dunbar. | |
| Dowódca | |
| Start | |
| Miejsce startu | |
| Początek misji |
9 stycznia 1990 12:35:00 UTC |
| Orbita okołoziemska | |
| Apogeum |
361 km |
| Perygeum |
296 km |
| Okres orbitalny |
91,1 min |
| Inklinacja orbity |
28,5° |
| Lądowanie | |
| Miejsce lądowania | |
| Lądowanie |
20 stycznia 1990 09:35:36 UTC |
| Czas trwania misji |
10 dni, 21 godz, 00 min, 36 s |
| Przebyta odległość |
7 258 096 km |
| Liczba okrążeń Ziemi |
172 |
| Program lotów wahadłowców | |
STS-32 (ang. Space Transportation System) – dziewiąta misja wahadłowca kosmicznego Columbia i trzydziesta trzecia programu lotów wahadłowców[1].
Załoga
[edytuj | edytuj kod]- źródło[1]
- Daniel C. Brandenstein (3)*, dowódca (CDR)
- James Wetherbee (1), pilot (PLT)
- Bonnie Dunbar (2), specjalista misji (MS1)
- George Low (1), specjalista misji (MS3)
- Marsha S. Ivins (1), specjalista misji (MS2)
- *(liczba w nawiasie oznacza liczbę lotów odbytych przez każdego z astronautów)
Parametry misji
[edytuj | edytuj kod]- Masa:
- startowa orbitera: 116 117 kg
- lądującego orbitera: 103 571 kg
- ładunku: 12 014 kg
- Perygeum: 296 km
- Apogeum: 361 km
- Inklinacja: 28,5°
- Okres orbitalny: 91,1 min
Cel misji
[edytuj | edytuj kod]Umieszczenie na orbicie satelity telekomunikacyjnego Leasat-5 (wytwórni Hughes), przeznaczonego do łączności wojskowej, oraz przechwycenie i dostarczenie na Ziemię satelity (LDEF)[1].
Przebieg misji
[edytuj | edytuj kod]Start
[edytuj | edytuj kod]Wahadłowiec wystartował 9 stycznia 1990 roku z Centrum Kosmicznego imienia Johna F. Kennedy’ego (stanowisko startowe 39A) na przylądku Canaveral na Florydzie. Po rozruchu silników Columbii pracujących w ciągu 120 milisekund, nastąpił zapłon silników startowych i wahadłowiec rozpoczął lot przy maksymalnym ciągu. Po 52 sekundach ciąg został zmniejszony do 65%, a przy T+58 znów zwiększony do 104%. Startowe silniki działały dwie minuty, a w pięć sekund później zostały odrzucone w odległości 234 km od miejsca startu, wodując na Atlantyku, gdzie zostały odzyskane. Trzy silniki Columbii pracowały T+8 min 57 s. Wahadłowiec osiągnął początkową orbitę 300–59 km, a następnie 370–270 km. Nastąpiło to w czterdziestej minucie po starcie.
Misja
[edytuj | edytuj kod]W drugim dniu wprowadzono satelitę na właściwą orbitę. Ponadto załoga realizowała doświadczenia biomedyczne i technologiczne. Kolejnym zadaniem było odszukanie, przechwycenie i transport na Ziemię satelity Long Duration Exposure Facility. Satelita ten przeznaczony był do doświadczeń związanych z długotrwałym pobytem w przestrzeni kosmicznej. Satelita został umieszczony w przestrzeni kosmicznej w czasie wyprawy STS-41-C. Podczas operacji związanej z odzyskaniem satelity wykonano około 800 zdjęć, aby udokumentować prace trwające kilka godzin, ale zakończone sukcesem. Sporo uwagi poświęcono badaniom medycznym. Powrót orbitera z cennym ładunkiem nastąpił 20 stycznia 1990.
Powrót i lądowanie
[edytuj | edytuj kod]Lot miał zakończyć się o dzień wcześniej, ale warunki meteorologiczne w rejonie miejsca lądowania zmusiły kierownictwo lotu do przedłużenia misji do 20 stycznia. W trakcie 173. okrążenia Ziemi rozpoczęto procedurę zejścia. Po 10 dniach 21 godzinach i 36 sekundach wahadłowiec wylądował w ośrodku wojsk lotniczych Edwards AFB na bieżni nr 22. Ładunek spowodował przesunięcie się środka masy statku bardziej do przodu, a zatem inne były warunki lądowania niż przy zazwyczaj pustej ładowni orbitera. Lot ten był najdłuższy w dotychczasowej historii wypraw.
Astronauci dopiero po dwóch godzinach od wylądowania mogli opuścić pokład. Przyczyną był długi czas pobytu w stanie nieważkości i konieczność readaptacji do warunków ciążenia, zgodnie z zaleceniami medycyny kosmicznej i przy użyciu specjalnych środków.
Columbia wraz z ładunkiem została przetransportowana na grzbiecie samolotu Boeing 747-SCA do Centrum im. Kennedy’ego. Ze względu na dużą masę całego kompleksu konieczne były trzy międzylądowania w celu uzupełnienia paliwa. Cała wyprawa zakończyła się pełnym sukcesem[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Tomáš Přibyl: Dzień, w którym nie wróciła COLUMBIA. Bielsko-Biała: Wydawnictwo DEBIT, 2003, s. 165. ISBN 83-7167-224-1.
- ↑ L.P.. „Astronautyka”. 1(167) rok XXXIII (Columbia dobrze rozpoczęła rok), s. 4–5, 1990. Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Wrocław, Oddział w Warszawie. ISSN 0004-623X. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- podsumowanie misji STS-32 na stronie NASA (ang.)
- Mark Wade: STS-32. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2017-07-23]. (ang.).
- Spaceflight mission report: STS-32. [w:] Spacefacts [on-line]. [dostęp 2017-07-23]. (ang.).