Powinowactwo (prawo)

Ten artykuł od 2018-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Powinowactwo (łac. affinitas) – stosunek prawnorodzinny łączący jednego małżonka z krewnymi drugiego. Jest wyłącznie więzią prawną, w odróżnieniu od pokrewieństwa, które jest więzią biologiczno-prawną.

W prawie polskim

Zgodnie z art. 61⁸ § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego powinowactwo trwa mimo ustania małżeństwa (chyba że zostało ono unieważnione, albowiem wtedy powstaje stan taki, jak gdyby nigdy nie zostało ono zawarte)^[1]. Art. 61⁸ § 2 k.r.o. stanowi o tym, że linię i stopień powinowactwa określa się według linii i stopnia pokrewieństwa^[2]. W myśl art. 14 k.r.o. powinowactwo w linii prostej jest względną przeszkodą małżeńską (z ważnych powodów sąd może udzielić zgody na takie małżeństwo).

Tak jak w przypadku stopni pokrewieństwa, także i różne stopnie powinowactwa miały niegdyś swoje tradycyjnie ustalone nazwy, jednak we współczesnym języku polskim system nazewnictwa uległ znacznemu uproszczeniu; i tak na przykład:

teść i teściowa oznaczają rodziców współmałżonka (I stopień powinowactwa w linii prostej);
szwagier oznacza brata współmałżonka albo męża siostry (II stopień powinowactwa w linii bocznej);
szwagierka oznacza siostrę współmałżonka;
bratowa oznacza żonę brata.

Powinowactwo zachodzi jedynie między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka (np. wobec siostry żony), nie zachodzi natomiast między małżonkiem a powinowatymi drugiego małżonka (np. wobec szwagra żony). W języku prawniczym taki rodzaj relacji nazywany jest zimnym powinowactwem, choć nie zachodzi tutaj powinowactwo w rozumieniu przepisów prawa.

Skutki prawne

Powinowactwo wywołuje szereg skutków prawnych. Jest brane pod uwagę w prawie rodzinnym (możliwość zawarcia małżeństwa, alimenty), w postępowaniach sądowych i administracyjnym (odmowa składania zeznań; wyłączenie pracownika (art. 24 kpa); wyłączenie organu (art. 25 kpa); wyłączenie sędziego (art. 48 kpc, art. 40 kpk, art. 18 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), prawie kanonicznym (małżeństwo).

Przypisy

↑ Kwestię tę regulował art. 26, który został uchylony przez ustawę z dnia 6 listopada 2008 o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2008 r. nr 220, poz. 1431).
↑ Przepis został wprowadzony przez ustawę z dnia 6 listopada 2008 o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2008 r. nr 220, poz. 1431).

[1] Kwestię tę regulował art. 26, który został uchylony przez ustawę z dnia 6 listopada 2008 o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2008 r. nr 220, poz. 1431).

[2] Przepis został wprowadzony przez ustawę z dnia 6 listopada 2008 o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2008 r. nr 220, poz. 1431).

[1]

[2]