Majer Szapira
rabin Majer Szapira | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przyczyna śmierci | |
Miejsce spoczynku |
początkowo Lublin, w 1958 prochy przeniesiono do Jerozolimy |
Zawód, zajęcie |
rabin (w Glinianach, Sanoku i Piotrkowie Trybunalskim), założyciel i dyrektor jesziwy w Lublinie, poseł na Sejm I kadencji (1922–1927) |
Partia | |
Wyznanie | |
Rodzice |
Jakób Samson z Suczawy, Margula z domu Schorr |
Partnerka |
Malka Toba Shapiro |
Krewni i powinowaci |
Pinkas Szapira z Korca (zm. 1791), Józef ben Izaak Bekhor Shorr |
Majer Szapira, hebr./jid.: רבי מאיר יהודה שפירא, pol.: Rabin Majer Jehuda Szapira[a] (ur. 3 marca 1887 w Suczawie na Bukowinie, zm. 27 października 1933 w Lublinie) – rabin, w latach 1922–1927 pierwszy ortodoksyjny poseł żydowski na Sejm II Rzeczypospolitej (I kadencji). Wyznaczony jako chasydzki przywódca Rashei yeshiva oraz autor szkoły nauczania Talmudu Daf Jomi.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się jako syn Jakóba Samsona i Marguli z domu Schorr (z obu stron rodziców pochodzili sławni rabini). Nazwisko Szapira przyjął jeden z przodków ocalałych z zagłady Żydów w Spirze podczas wypraw krzyżowych. Pradziadem Majera był Pinkas Szapira z Korca (zm. 1791).
Od wczesnych lat młodości, był zauważony jako przywódca ruchu chasydzkiego oraz wyśmienity mówca. Początkowo uczył się w Suczawie, następnie w Monasterzyskach (już w wieku dziecięcym i nastoletnim publikował w zakresie nauk judaistycznych oraz miał odczyty w synagodze). Odebrał wykształcenie rabinackie i w 1911 w wieku 24 lat został wyznaczony na rabina w miejscowości Gliniany. Założyciel jesziw w Sanoku (gdzie został rabinem w 1921) i Piotrkowie Trybunalskim (od 1924). Był również rabinem w Lublinie, gdzie założył rabinacko-talmudystyczną Jeszywas Chachmej Lublin (Lubelską Szkołę Mędrców) przy zbiegu ulic Unickiej i Lubartowskiej – największą na świecie religijną szkołę żydowską. Od 1912 stronnik kierunku politycznego Agudat Israel, od 1922 przewodniczący tej partii na wschodnią Małopolskę, a później jej prezes. Pozostając przypisany do Sanoka, kandydował w wyborach do Sejmu RP (początkowo anonsowany jako kandydat w okręgu nr 19 Radom, Końskie, Opoczno[1] i w okręgu nr 12 Błonie / Grodzisk, Skierniewice, Rawa, Grójec[2], ostatecznie zgłoszony w okręgu Warszawa miasto[3][4]) i uzyskał mandat posła na Sejm I kadencji (1922–1927). W 1923 został członkiem Centralnego Komitetu Wykonawczego wszechświatowej Agudy. We wrześniu 1924 informowano w prasie, że Szapira ustnie zakazał swoim współwyznawcom korzystania z porad lekarzy i adwokatów chrześcijańskich[5]. W 1926 członkiem prezydium Związku Rabinów w Polsce. W Piotrkowie wydawał tygodnik Unser Leben. Pod koniec życia był rabinem w Łodzi i Piotrkowie Trybunalskim (1924–1933). Zmarł tuż przed planowanym wyjazdem do Izraela w 1933. Pierwotnie został pochowany w Lublinie[6]. W 1958 prochy Majera Szapiry spoczęły na cmentarzu w Jerozolimie. Jego prace i publikacje przyniosły mu sławę na całym świecie.
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Imrej Daat (Słowo wiedzy, 1910)
- Ohr HaMeir (Światło jasności, 1926)
- Halacha
- Aggada
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Czasem spotykana jest pisownia: Meir Szapiro bądź Szpiro lub Szpira.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lista kandydatów do Sejmu. „Nowiny Codzienne”, s. 2, nr 6 z 17 października 1922.
- ↑ Kronika wyborcza. „Nowiny Codzienne”, s. 2, nr 19 z 30 października 1922.
- ↑ Kronika wyborcza. „Nowiny Codzienne”, s. 2, nr 23 z 3 listopada 1922.
- ↑ Ogłoszenie wyborcze. „Nowiny Codzienne”, s. 1, nr 24 z 4 listopada 1922.
- ↑ Żydzi w Sanoku. „Gazeta Poranna 2 Grosze”. Nr 258, s. 3, 19 września 1924.
- ↑ Na pogrzeb rabina Szapiry. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, nr 415 z 27 października 1933.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rafał Żebrowski: Szapira (Szapiro) Meir. Polski Słownik Judaistyczny Delet. [dostęp 2021-05-18].
- Szymon Rudnicki: Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004, s. 411–419. ISBN 83-70596-39-8.
- Henryk Stanisław Mościcki, Włodzimierz Dzwonkowski: Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1927. Warszawa: Lucjan Złotnicki, 1928, s. 310–311.