Kwanggaet’o Wielki

Kwanggaet’o Wielki
광개토대왕
Imię koreańskie
Hangul	담덕
Hancha	談德
Transkrypcja poprawiona	Damdeok
Transkrypcja MCR	Tamdŏk
Wymowa (IPA)	[dam.dʌk̚]
Imię koreańskie pośmiertne
Hangul	국강상광개토경평안호태왕
Hancha	國岡上廣開土境平安好太王
Transkrypcja poprawiona	Gukgangsang-gwanggaetogyeong-pyeongan-hotaewang
Transkrypcja MCR	Kukkangsang-kwanggaet’ogyŏng-p’yŏngan-hot’aewang
Wymowa (IPA)	[kuk̚.k͈aŋ.saŋ.kwaŋ.ɡɛ.tʰo.ɡjʌŋ.pʰjʌŋ.an.ɦo.tʰɛ.waŋ]
	; Kwanggaet’o Wielki; (rysunek współczesny)
	władca Korei (Koguryŏ)
Okres	od 391; do 413
Era panowania	Yŏngnak (영락)
Poprzednik	Kogugyang
Następca	Changsu
	Dane biograficzne
Data urodzenia	374
Data śmierci	413
Przyczyna śmierci	choroba
Miejsce spoczynku	Kungnae-sŏng
Ojciec	Kogugyang
Dzieci	Changsu
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kwanggaet’o Wielki (ur. 374, zm. 413) – władca koreańskiego państwa Koguryŏ, panujący w latach 391–413^[1].

Pod jego rządami Koguryŏ weszło w swój „złoty wiek”^[2], stając się jednym z mocarstw Dalekiego Wschodu^[3]^[4]. Kwanggaet’o prowadził liczne kampanie^[1], przyłączając do Korei zachodnią Mandżurię^[5], a nawet część Mongolii Wewnętrznej i Kraju Nadmorskiego^[6]. Koguryŏ kontrolowało też większość Półwyspu Koreańskiego, wychodząc za rubież rzeki Han-gang^[1].

Panowanie

Właściwie miał na imię Tamdŏk, był synem Kogugyanga. W 386 został wyznaczony na następcę tronu^[7].

Kwanggaet’o zasiadł na tronie po śmierci Kogugyanga w 391 roku. Przy swojej intronizacji ogłosił erę Yŏngnak (영락) i przyjął tytuł T’aewang (태왕, chiń. 太王; dosł. „Największy Król”), co było równoważne z „cesarzem”^[8], czyniąc swój kraj oficjalnie równym cesarskim dynastiom chińskim^[1]^[9].

W latach 392–396 wdał się w zbrojną konfrontację z Baekje. W 392 zajął 10 miast^[7], a w 395 odparł kontrataki Baekje^[10]. Gdy w 396 armia Kwanggaet’o wkroczyła do Wiryesŏng, stolicy Baekje, przeciwnik skapitulował. Hołd władcy Koguryŏ złożyli wówczas: król Asin, jego młodszy brat oraz dziesięciu urzędników dworskich Baekje^[11]^[12]^[13]. W 400, 405 i 406 roku Koguryŏ było atakowane z północnego zachodu przez Późniejsze Yan; Kwanggaet’o odparł te ataki, zaś po zmianie króla na tronie Yan zawarł z nim pokój w 408 roku^[7].

Ponadto w latach 400 i 404 odpierał najazdy Wa (Japończyków) w południowo-wschodniej części Półwyspu^[11]^[14].

Kwanggaet’o Wielki zmarł w wyniku bliżej nieznanej choroby w wieku 39 lat. Za bojowe zasługi pośmiertnie nadano mu imię Kwanggaet’o, czyli „rozszerzający ziemie”^[7].

Osiągnięcia Kwanggaet’o są opisane na Steli Kwanggaet’o, wzniesionej w Ji’an w 414 roku^[11]. Monument wystawiony przez króla Changsu, następcę Kwanggaet’o, jest największą grawerowaną stelą na świecie^[15].

Osobny artykuł: Stela Gwanggaeto.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Lee Ki-baikK., A New History of Korea, Harvard University Press, 1984, s. 38, ISBN 978-0-674-61576-2 [dostęp 2022-01-15] (ang.).
↑ Ainslie ThomasA.T. Embree Ainslie ThomasA.T., Encyclopedia of Asian history, 1988, s. 324, ISBN 978-0-684-18899-7 (ang.).
↑ John Morris Roberts: The History of the World. Oxford: University Press, s. 443. ISBN 978-0-19-993676-2. (ang.).
↑ Hugh Dyson Walker: East Asia. A New History. AuthorHouse, s. 6–7. ISBN 978-1-4772-6517-8. (ang.).
↑ Owen Miller, Lee Injae, Pak Jin Hun, Yi Hyun Hae: Korean history in maps. s. 49. ISBN 978-1-107-09846-6.
↑ StephenS. Kotkin StephenS., DavidD. Wolff DavidD., Rediscovering Russia in Asia, Routledge, 2015, ISBN 978-1-317-46129-6 (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Kim Bu-sikB., Samguk sagi, M.N.M.N. Pak (tłum.), t. 2, Moskwa: Vostochnaya literatura, 1995, s. 82–83 (ros.).
↑ Goguryeo's Worldview and Three Kingdoms, „Korea Now” (32), Korea Herald, 2004 (ang.).
↑ Cho Yŏng-gwangY., 광개토왕비에 보이는 대외 관계와 고구려 천하관에 대한 연구 현황과 과제, „동북아역사논총” (49), 2015, s. 47–86 [dostęp 2022-01-15] (kor.).
↑ Kim Bu-sikB., Samguk sagi, M.N.M.N. Pak (tłum.), t. 2, Moskwa: Vostochnaya literatura, 1995, s. 156 (ros.).
↑ ^a ^b ^c JenniferJ. Crewe JenniferJ., Sources of Korean Tradition, Columbia University Press, 1996, s. 24–26, ISBN 978-0-231-51531-3 (ang.).
↑ Koguryŏ – the origin of Korean power & pride, 2007, s. 137, ISBN 89-91448-83-6 .
↑ 이윤섭: 광개토대왕과 장수왕. 이북스펍, 2014. ISBN 979-11-5519-132-3. (kor.).
↑ TakashiT. Hatada TakashiT., V. DixonV.D. Morris V. DixonV.D., An Interpretation of the King Kwanggaet'o Inscription, „Korean Studies”, 3 (1), University of Hawaii Press, 1979, s. 1–17 (ang.).
↑ Choe Sŭng-PhilS.P., 세상이 깜짝 놀란 우리 역사 진기록, 뜨인돌출판, 2010, ISBN 978-89-5807-473-1 (kor.).

Linki zewnętrzne

King Gwanggaeto the Great [online], KBS World Radio [dostęp 2019-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-12] .

[:1-1] Lee Ki-baikK., A New History of Korea, Harvard University Press, 1984, s. 38, ISBN 978-0-674-61576-2 [dostęp 2022-01-15] (ang.).

[2] Ainslie ThomasA.T. Embree Ainslie ThomasA.T., Encyclopedia of Asian history, 1988, s. 324, ISBN 978-0-684-18899-7 (ang.).

[3] John Morris Roberts: The History of the World. Oxford: University Press, s. 443. ISBN 978-0-19-993676-2. (ang.).

[4] Hugh Dyson Walker: East Asia. A New History. AuthorHouse, s. 6–7. ISBN 978-1-4772-6517-8. (ang.).

[5] Owen Miller, Lee Injae, Pak Jin Hun, Yi Hyun Hae: Korean history in maps. s. 49. ISBN 978-1-107-09846-6.

[6] StephenS. Kotkin StephenS., DavidD. Wolff DavidD., Rediscovering Russia in Asia, Routledge, 2015, ISBN 978-1-317-46129-6 (ang.).

[:02-7] Kim Bu-sikB., Samguk sagi, M.N.M.N. Pak (tłum.), t. 2, Moskwa: Vostochnaya literatura, 1995, s. 82–83 (ros.).

[8] Goguryeo's Worldview and Three Kingdoms, „Korea Now” (32), Korea Herald, 2004 (ang.).

[9] Cho Yŏng-gwangY., 광개토왕비에 보이는 대외 관계와 고구려 천하관에 대한 연구 현황과 과제, „동북아역사논총” (49), 2015, s. 47–86 [dostęp 2022-01-15] (kor.).

[:022-10] Kim Bu-sikB., Samguk sagi, M.N.M.N. Pak (tłum.), t. 2, Moskwa: Vostochnaya literatura, 1995, s. 156 (ros.).

[SOKT-11] JenniferJ. Crewe JenniferJ., Sources of Korean Tradition, Columbia University Press, 1996, s. 24–26, ISBN 978-0-231-51531-3 (ang.).

[12] Koguryŏ – the origin of Korean power & pride, 2007, s. 137, ISBN 89-91448-83-6 .

[:0-13] 이윤섭: 광개토대왕과 장수왕. 이북스펍, 2014. ISBN 979-11-5519-132-3. (kor.).

[KS-14] TakashiT. Hatada TakashiT., V. DixonV.D. Morris V. DixonV.D., An Interpretation of the King Kwanggaet'o Inscription, „Korean Studies”, 3 (1), University of Hawaii Press, 1979, s. 1–17 (ang.).

[15] Choe Sŭng-PhilS.P., 세상이 깜짝 놀란 우리 역사 진기록, 뜨인돌출판, 2010, ISBN 978-89-5807-473-1 (kor.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]