Franciszek Suárez

Franciszek Suárez

Prezbiter
Data i miejsce urodzenia	5 stycznia 1548 Grenada
Data i miejsce śmierci	25 września 1617 Lizbona
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	jezuici
Prezbiterat	1572

Summae theologiae. De Deo uno et trino, I, 1607

Commentariorum ac disputationum in tertiam partem divi Thomae (1590).

Franciszek Suárez SJ (ur. 5 stycznia 1548 w Grenadzie, zm. 25 września 1617 w Lizbonie lub Coimbrze) – hiszpański filozof scholastyczny.

Życiorys

Ukończył prawo w uniwersytecie w Salamance, po wstąpieniu do zakonu jezuitów w wieku 16 lat poświęcił się filozofii i teologii. W latach 1571–1580 nauczał w Segowii i Valladolid. Na wezwanie generała zakonu Everarda Mercuriana przybył do Rzymu, gdzie w 1580 r. objął katedrę teologii w Collegium Romanum. Po pięciu latach ze względu na stan zdrowia opuścił Rzym i przeniósł się do Alcalá de Henares, a w 1593 r. do Salamanki. W latach 1597–1616 wykładał na Uniwersytecie w Coimbrze, gdzie powstały jego największe dzieła.

Znany z surowego trybu życia i wielkiej świątobliwości. Erudyta i bardzo płodny pisarz. W opinii współczesnych uchodził za najwybitniejszego żyjącego filozofa i teologa, a jego twórczość inspirowała m.in. Kartezjusza i Leibniza.

Luźno nawiązuje do tradycji scholastycznej w wydaniu tomistycznym.

Filozofia

Suarez uważany jest za twórcę teologii politycznej kontrreformacji. Jego poglądy służyły odnowieniu scholastyki, by stała się ona równorzędna z filozofią renesansową zwłaszcza na gruncie teologii i światopoglądu. Swoje spostrzeżenia zawarł w traktacie O prawach i Bogu jako prawodawcy (De legibus ac Deo legislatore) z 1612 roku.

Suarez uważał, że istnieje prawo natury, które stanowi podstawę prawa tworzonego przez ludzi. Głównym celem prawa powinno być dobro powszechne, rozumiane jako niewykluczające się dobro społeczeństwa i dobro jednostki. Ten pogląd widoczny jest także w spojrzeniu Suareza na stosunki pomiędzy państwami. Uważał, że każde państwo stanowi odrębny związek obywateli, który jednak należy do ogólnoludzkiej wspólnoty. Cele państwa nie powinny więc wykluczać się z dążeniami całej ludzkości.

Władza pochodzi od ludu, bowiem każdy człowiek jest naturalnie wolny i tylko on sam może zezwolić na sprawowanie nad nim jakiegokolwiek przymusu. Suarez dopuszcza istnienie każdego ustroju – pod warunkiem, że jest on sprawowany legalnie.

Filozof stwierdził jednak, że ponad wolą ludu i wybraną przez niego władzą zawsze znajduje się papież, którego rządy pochodzą bezpośrednio od Boga. Konstrukcja ta służyła umocnieniu pozycji kościoła i uzasadniała nie tylko potrzebę utrzymania przez państwa kontaktów z papiestwem, ale i konieczność ciągłego uznawania zwierzchnictwa władzy duchownej nad władzą świecką.

Bibliografia

• Stanisław Ziemiański SJ, Franciszek Suarez, Wydawnictwo WAM, Kraków 2004 (seria Wielcy ludzie Kościoła), ISBN 83-7318-404-X.
• Paweł P. Wróblewski, Arystotelesowska nauka o nieskończoności w metafizycznej reinterpretacji Francisco Suareza. Zarys problematyki, [w:] Krzysztof Rzepkowski (red.), Aemulatio & Imitatio. Powrót pisarzy starożytnych w epoce renesansu, Instytut Filologii Klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009, ss. 87-100, ISBN 978-83-904104-8-7.
• Krystyna Chojnicka, Henryk Olszewski, Historia doktryn politycznych i prawnych. Podręcznik akademicki, Ars boni et aequi, Poznań 2004, ISBN 83-87148-60-1.

Linki zewnętrzne

• ChristopherCh. Shields ChristopherCh., DanielD. Schwartz DanielD., Francisco Suárez, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 21 lipca 2014, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-01-16]  (ang.).
• SydneyS. Penner SydneyS., Francisco Suárez, Internet Encyclopedia of Philosophy, ISSN 2161-0002 [dostęp 2018-06-27]  (ang.).