Florence Nightingale

Florence Nightingale
The Lady with the Lamp
Data i miejsce urodzenia	12 maja 1820 ; Florencja
Data i miejsce śmierci	13 sierpnia 1910 ; Londyn
Miejsce spoczynku	cmentarz St. Margaret Church; w East Wellow
Zawód, zajęcie	pielęgniarka
Narodowość	angielska
Stanowisko	przełożona Institute for the Care of Sick Gentlewomen
Rodzice	William Edward Nightingale; Frances z d. Smith
Krewni i powinowaci	siostra: Frances Parthenope
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Florence Nightingale (ur. 12 maja 1820 we Florencji, zm. 13 sierpnia 1910 w Londynie) – angielska pielęgniarka, statystyczka, działaczka społeczna i publicystka. Była zwana „Damą z lampą” (ang. The Lady with the Lamp). Jest uważana za twórczynię nowoczesnego pielęgniarstwa.

Młodość

Urodziła się w bogatej arystokratycznej rodzinie. Jej ojcem był William Edward Nightingale. Florence i jej siostra Parthenope urodziły się podczas długiej podróży poślubnej rodziców po Europie^[1]. Młodość spędziła w Londynie, latem przebywając w wiejskiej posiadłości w Hampshire.

Kariera zawodowa

W wieku 24 lat ogłosiła, że pragnie zostać pielęgniarką. Swoją decyzją przeraziła rodzinę: pielęgniarki wówczas rekrutowały się zazwyczaj spośród prostytutek i osób z niskich warstw społecznych. W opinii rodziny żadna szanująca się dama nie mogłaby wykonywać tak haniebnego zajęcia^[2]. Florence była jednak stanowcza i w 1845 zaczęła odwiedzać szpitale i inne placówki medyczne, gromadząc informacje na ich temat.

W 1851 zaczęła uczyć się zawodu pielęgniarki w Ewangelickim Zakładzie Diakonijnym w Kaiserswerth^[3]. Spotkała tam Amalie Sieveking, którą poznała prawdopodobnie podczas pobytu w Londynie. Do spotkania doszło dzięki przyjacielowi Amalie, Christianowi von Bunsenowi^[4]^[5]. W 1853 Florence przyjęła stanowisko przełożonej w Zakładzie Opieki dla Chorych Dam w Londynie^[1] i wykorzystała okazję, aby uczynić z owej instytucji wzorowy szpital swoich czasów. Podjęła się również szkolenia pielęgniarek, którym zapewniała odpowiednie wykształcenie zawodowe i dbała o ich poziom moralny, co miało przyciągać do zawodu kobiety o nieposzlakowanej reputacji.

Wojna krymska

W czasie wojny krymskiej na prośbę Sidneya Herberta zorganizowała od podstaw opiekę nad rannymi żołnierzami, zwalczając uprzedzenia i sprzeciwy lekarzy, urzędników i oficerów. Wielu żołnierzy brytyjskich rannych w czasie wojny zawdzięczało jej życie. Jako przełożona zespołu 38 angielskich pielęgniarek w szpitalu w Scutari (obecnie: Üsküdar, azjatycka dzielnica Stambułu) zdołała dzięki swej energii i zaangażowaniu poprawić fatalny stan sanitarny brytyjskich szpitali polowych. Odkryła, że ranni żołnierze umierają nie tylko z powodu obrażeń, lecz także na skutek szoku pourazowego, że potrzebują nie tylko leczenia, ale i opieki. Do Anglii wróciła po wojnie pod przybranym nazwiskiem, załamana tym, że pomimo jej wysiłków, nie udało jej się powstrzymać wysokiej śmiertelności spowodowanej chorobami zakaźnymi^[6]. Później została ekspertem Armii Brytyjskiej ds. wojskowej służby pielęgniarskiej.

Wpływ na rozwój pielęgniarstwa

Nightingale wypracowała podstawy, na których opiera się współczesny wizerunek pielęgniarki. Jej zasługą jest zdefiniowanie metod i sposobów pielęgnacji chorych i poszkodowanych^[1]. W 1860 założyła w Londynie przy Szpitalu św. Tomasza pierwszą szkołę pielęgniarstwa – The Nightingale Training School (obecnie: The Florence Nightingale School of Nursing and Midwifery).

W 1907 roku przyznano jej jako pierwszej kobiecie brytyjski Order Zasługi, a pięć lat po jej śmierci wzniesiono ku jej czci pomnik na placu Waterloo w Londynie.

Wybrane publikacje

1852 Cassandra
1859 Notes on Nursing: What Nursing Is, What Nursing is Not (Uwagi o pielęgniarstwie – pierwszy podręcznik pielęgniarstwa^[3]^[7])
1860 Suggestions for Thought
1861 Notes on Nursing for the Labouring Classes
1871 Introductory Notes on Lying-In Institutions

A Proposal for Organising an Institution for Training Midwives and Midwifery Nurses

2010 Collected Works of Florence Nightingale, Wilfrid Laurier University Press, Ontario, Canada^[8]

Medal Florence Nightingale

W 1912 Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża ustanowił Medal Florence Nightingale, będący prestiżowym odznaczeniem, przyznawanym zasłużonym pielęgniarkom z całego świata.

Efekt Florence Nightingale

Efektem Florence Nightingale(inne języki) nazywa się sytuację, w której w opiekunie następuje rozwój uczuć romantycznych, także pociągu seksualnego do swoich pacjentów, nawet przy bardzo małej komunikacji. Uczucia mogą zanikać, gdy pacjent nie potrzebuje opieki^[9]^[10].

Zobacz też

Clara Barton

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Model teoretyczny pielęgniarstwa Florence Nightingale.
↑ Terry Brighton: Szarża Lekkiej Brygady. Warszawa: Amber, 2006, s. 253. ISBN 83-241-2416-0.
↑ ^a ^b Kronika medycyny. Warszawa: Kronika, 1994, s. 286. ISBN 83-86079-01-0.
↑ William J.W.J. Duiker William J.W.J., World history, wyd. 5th ed, Belmont, CA: Thomson/Wadsworth, 2007, ISBN 0-495-05053-9, OCLC 191077656 [dostęp 2021-11-26] .
↑ FlorenceF. Nightingale FlorenceF., Florence Nightingale in Egypt and Greece : her diary and "visions", Albany: State University of New York Press, 1997, ISBN 0-585-04273-X, OCLC 42854729 [dostęp 2021-11-26] .
↑ Terry Brighton: Szarża Lekkiej Brygady. Warszawa: Amber, 2006, s. 256, 257. ISBN 83-241-2416-0.
↑ Terry Brighton: Szarża Lekkiej Brygady. Warszawa: Amber, 2006, s. 257. ISBN 83-241-2416-0.
↑ Florence Nightingale, red. Lynn McDonald: Florence Nightingale: Collected Works of Florence Nightingale. Wilfrid Laurier Univ. Press, 17 lis 2009, s. ss 946. ISBN 0-88920-520-5.
↑ AMRI Staff: Today's Nurse and the Florence Nightingale Effect. [w:] Strona American Medical Resource Institute [on-line]. AMRI. [dostęp 2018-10-12]. (ang.).
↑ Florence Nightingale effect. [w:] Futurepedia [on-line]. [dostęp 2018-10-12]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Florence Nightingale w Projekcie Gutenberg
Miss Nightingale Dies, Aged Ninety, [w:] The New York Times, nytimes.com, 15 sierpnia 1910 [dostęp 2014-08-18] (ang.).
How Florence Nightingale Changed Data Visualization Forever, [w:] Scientific American [online], scientificamerican.com [dostęp 2022-07-22] (ang.).

[pwsz.nysa--1] Model teoretyczny pielęgniarstwa Florence Nightingale.

[Brighton2006-s253-2] Terry Brighton: Szarża Lekkiej Brygady. Warszawa: Amber, 2006, s. 253. ISBN 83-241-2416-0.

[1994-s286-3] Kronika medycyny. Warszawa: Kronika, 1994, s. 286. ISBN 83-86079-01-0.

[4] William J.W.J. Duiker William J.W.J., World history, wyd. 5th ed, Belmont, CA: Thomson/Wadsworth, 2007, ISBN 0-495-05053-9, OCLC 191077656 [dostęp 2021-11-26] .

[5] FlorenceF. Nightingale FlorenceF., Florence Nightingale in Egypt and Greece : her diary and "visions", Albany: State University of New York Press, 1997, ISBN 0-585-04273-X, OCLC 42854729 [dostęp 2021-11-26] .

[Brighton2006-s256257-6] Terry Brighton: Szarża Lekkiej Brygady. Warszawa: Amber, 2006, s. 256, 257. ISBN 83-241-2416-0.

[Brighton2006-s257-7] Terry Brighton: Szarża Lekkiej Brygady. Warszawa: Amber, 2006, s. 257. ISBN 83-241-2416-0.

[Collected-8] Florence Nightingale, red. Lynn McDonald: Florence Nightingale: Collected Works of Florence Nightingale. Wilfrid Laurier Univ. Press, 17 lis 2009, s. ss 946. ISBN 0-88920-520-5.

[AMRI-9] AMRI Staff: Today's Nurse and the Florence Nightingale Effect. [w:] Strona American Medical Resource Institute [on-line]. AMRI. [dostęp 2018-10-12]. (ang.).

[Futurepedia-10] Florence Nightingale effect. [w:] Futurepedia [on-line]. [dostęp 2018-10-12]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]