Ejnar Hertzsprung

Ejnar Hertzsprung
	; Ejnar Hertzsprung (z prawej) i Karl Schwarzschild (około 1909 roku)
Data i miejsce urodzenia	8 października 1873 ; Frederiksberg
Data i miejsce śmierci	21 października 1967 ; Roskilde
Zawód, zajęcie	chemik, astronom
	Multimedia w Wikimedia Commons

Odkryte planetoidy: 2
(1627) Ivar	25 września 1929
(1702) Kalahari	7 lipca 1924

Ejnar Hertzsprung (ur. 8 października 1873 we Frederiksbergu, zm. 21 października 1967 w Roskilde^[1]) – duński chemik i astronom, który sklasyfikował typy gwiazd, wiążąc ich barwę z jasnością absolutną.

Życiorys

W 1911 roku opublikował kilka wersji wykresu, w których porównał kolor i jasność gwiazd. Wykresy te stały się podstawą do opracowania dzisiejszej wersji diagramu Hertzsprunga-Russella^[2].

W 1913 opracował skalę jasności dla gwiazd zmiennych cefeid, co umożliwiło pomiar odległości wewnątrzgalaktycznych^[3].

Odkrył dwie planetoidy: (1627) Ivar (grupa Amora) i (1702) Kalahari.

Wyróżnienia

Nagrody:

Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego (1929)
Bruce Medal (1937)

Nazwane jego imieniem:

Hertzsprung – krater na Księżycu
Planetoida (1693) Hertzsprung

Przypisy

↑ Hertzsprung Ejnar, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-25] .
↑ Ken Croswell. Układ okresowy kosmosu. „Świat Nauki”. nr 8 (240), s. 32–37, sierpień 2011. Prószyński Media. ISSN 0867-6380.
↑ Encyklopedia Britannica. Ziemia i Wszechświat. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz S.A., 2006, s. 60. ISBN 978-83-60563-25-0.

[epwn-1] Hertzsprung Ejnar, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-25] .

[2] Ken Croswell. Układ okresowy kosmosu. „Świat Nauki”. nr 8 (240), s. 32–37, sierpień 2011. Prószyński Media. ISSN 0867-6380.

[3] Encyklopedia Britannica. Ziemia i Wszechświat. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz S.A., 2006, s. 60. ISBN 978-83-60563-25-0.

[1]

[2]

[3]

XIX wiek	1898: Simon Newcomb 1899: Arthur Auwers 1900: David Gill
XX wiek	1902: Giovanni Schiaparelli 1904: William Huggins 1906: Hermann Karl Vogel 1908: Edward Charles Pickering 1909: George William Hill 1911: Henri Poincaré 1913: Jacobus Kapteyn 1914: Oskar Backlund 1915: William Wallace Campbell 1916: George Ellery Hale 1917: Edward Emerson Barnard 1920: Ernest William Brown 1921: Henri-Alexandre Deslandres 1922: Frank Watson Dyson 1923: Benjamin Baillaud 1924: Arthur Stanley Eddington 1925: Henry Norris Russell 1926: Robert Grant Aitken 1927: Herbert Hall Turner 1928: Walter Sydney Adams 1929: Frank Schlesinger 1930: Max Wolf 1931: Willem de Sitter 1932: John S. Plaskett 1933: Carl Charlier 1934: Alfred Fowler 1935: Vesto Slipher 1936: Armin Leuschner 1937: Ejnar Hertzsprung 1938: Edwin Hubble 1939: Harlow Shapley 1940: Frederick Seares 1941: Joel Stebbins 1942: Jan Hendrik Oort 1945: Edward Arthur Milne 1946: Paul Merrill 1947: Bernard Lyot 1948: Otto Struve 1949: Harold Spencer Jones 1950: Alfred Joy 1951: Marcel Minnaert 1952: Subrahmanyan Chandrasekhar 1953: Harold Babcock 1954: Bertil Lindblad 1955: Walter Baade 1956: Albrecht Unsöld 1957: Ira Sprague Bowen 1958: William Wilson Morgan 1959: Bengt Strömgren 1960: Wiktor Ambarcumian 1961: Rudolph Minkowski 1962: Grote Reber 1963: Seth Barnes Nicholson 1964: Otto Heckmann 1965: Martin Schwarzschild 1966: Dirk Brouwer 1967: Ludwig Biermann 1968: Willem Jacob Luyten 1969: Horace Babcock 1970: Fred Hoyle 1971: Jesse Greenstein 1972: Iosif Szkłowski 1973: Lyman Spitzer 1974: Martin Ryle 1975: Allan Rex Sandage 1976: Ernst Öpik 1977: Bart Bok 1978: Hendrik Christoffel van de Hulst 1979: William Fowler 1980: George Herbig 1981: Riccardo Giacconi 1982: Margaret Burbidge 1983: Jakow Borysowicz Zeldowicz 1984: Olin Wilson 1985: Thomas George Cowling 1986: Fred Whipple 1987: Edwin Salpeter 1988: John Gatenby Bolton 1989: Adriaan Blaauw 1990: Charlotte Moore Sitterly 1991: Donald Osterbrock 1992: Maarten Schmidt 1993: Martin Rees 1994: Wallace Sargent 1995: James Peebles 1996: Albert Whitford 1997: Eugene Parker 1998: Donald Lynden-Bell 1999: Geoffrey Burbidge 2000: Raszyd Siuniajew
XXI wiek	2001: Hans Bethe 2002: Bohdan Paczyński 2003: Vera Rubin 2004: Chūshirō Hayashi 2005: Robert P. Kraft 2006: Frank Low 2007: Martin Harwit 2008: Sidney van den Bergh 2009: Frank H. Shu 2010: Gerry Neugebauer 2011: Jeremiah P. Ostriker 2012: Sandra Faber 2013: James Gunn 2014: Kenneth Kellermann 2015: Douglas N. C. Lin 2016: Andrew Fabian 2017: Nicholas Scoville 2018: Timothy Heckman 2019: Martha Haynes 2020: nie przyznano 2021: Bruce Elmegreen 2022: Ellen Gould Zweibel