Bufo verrucosissimus

	Bufo verrucosissimus
	(Pallas, 1814)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy bezogonowe
Podrząd	Neobatrachia
Rodzina	ropuchowate
Rodzaj	Bufo
Podrodzaj	Bufo
Gatunek	Bufo verrucosissimus
Synonimy
	Rana verrucosissimus Pallas, 1814; Bufo colchicus Eichwald, 1831; Bufo cinereus colchica Eichwald, 1831; Bufo bufo turowi Krasovsky, 1933; Bufo bufo verrucosissima (Pallas, 1814); Bufo verrucosissimus verrucosissimus (Pallas, 1814); Bufo verrucosissimus turowi Krasovsky, 1933; Bufo verrucosissimus circassicus Orlova & Tuniyev, 1989; Bufo verrucosissimus turovi Krasovsky, 1933;
	Rana verrucosissimus Pallas, 1814; Bufo colchicus Eichwald, 1831; Bufo cinereus colchica Eichwald, 1831; Bufo bufo turowi Krasovsky, 1933; Bufo bufo verrucosissima (Pallas, 1814); Bufo verrucosissimus verrucosissimus (Pallas, 1814); Bufo verrucosissimus turowi Krasovsky, 1933; Bufo verrucosissimus circassicus Orlova & Tuniyev, 1989; Bufo verrucosissimus turovi Krasovsky, 1933;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bufo verrucosissimus – gatunek (lub podgatunek) płaza bezogonowego z rodziny ropuchowatych występujący na Kaukazie oraz w Turcji, Syrii i Libanie. Dorasta do 19 cm długości i cechuje się szarym lub jasnobrązowym ubarwieniem. Zasiedla górskie lasy iglaste i liściaste, a do rozrodu dochodzi w strumieniach i potokach. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Pozycja taksonomiczna

Traktowany przez niektórych badaczy jako podgatunek ropuchy szarej (Bufo bufo) – B. b. verrucosissimus^[3]. Spowodowane jest to zachodzącymi na siebie zasięgami występowania oraz krzyżowaniem (hybrydyzacją) dwóch taksonów^[4]. Jednakowoż wyniki analizy allozymów sugerują, że takson ten powinien traktowany być jako osobny gatunek^[5]. Takson ten wyróżniany jest jako osobny gatunek przez bazę danych Amphibian Species of the World^[6], ale nie przez AmphibiaWeb^[7].

Wygląd

Płaz ten jest większy od ropuchy szarej – dorasta do 7–19 cm długości. Brak rezonatorów. Grzbiet pokryty jest dużymi okrągłymi guzkami i jest szary lub jasnobrązowy z widocznymi ciemnymi kropkami. Na parotydach widoczne są podłużne paski. Brzuch ma kolor szary lub żółtawy, pokryty jest również małymi guzkami. Występuje dymorfizm płciowy – samiec jest znacząco mniejszy od samicy^[7].

Zasięg występowania i siedlisko

Płaz ten występuje w Kaukazie Południowym – w Armenii, Azerbejdżanie, Gruzji oraz południowej Rosji. Spotkać go można również w Turcji, Syrii i Libanie^[8]. B. verrucosissimus występuje na wysokościach bezwzględnych do 1900 m n.p.m. i zasiedla górskie lasy iglaste i liściaste^[9].

Rozmnażanie

Okres godowy trwa od lutego do sierpnia. Występuje dymorfizm płciowy – samiec jest znacznie mniejszy od samicy – ma to zapewne ułatwić samicy długie wędrówki (z samcem na plecach) w poszukiwaniu dogodnego miejsca rozrodu. Płaz ten rozmnaża się w głównie w przejrzystych potokach i strumieniach, ale także w stawach i kałużach^[9].

Status zagrożenia

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2023 roku uznaje Bufo verrucosissimus za gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern), wcześniej klasyfikowała go jako gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened). Płaz ten ma szeroki zasięg występowania, duże rozmiary populacji, a jego liczebność spada, ale nie na tyle szybko, by zaliczyć go do którejkolwiek z kategorii zagrożonych. Jednakże na niektórych obszarach jego populacja maleje w szybkim tempie. Spowodowane jest to utratą i fragmentacją siedlisk oraz drapieżnictwem ze strony inwazyjnego szopa pracza, który rozprzestrzenił się na Kaukazie^[2]^[10].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Bufo verrucosissimus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Bufo verrucosissimus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2023, wersja 2023-1, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2009.RLTS.T39421A10235921.en [dostęp 2024-05-19] (ang.).
↑ Speybroeck, J., Beukema, W., Dufresnes, C., Fritz, U., Jablonski, D., Lymberakis, P., Martínez-Solano, I., Razzetti, E., Vamberger, M., Vences, M., Vörös, J., & Crochet, P.. Species list of the European herpetofauna – 2020 update by the Taxonomic Committee of the Societas Europaea Herpetologica. „Amphibia-Reptilia”. 41 (2), s. 139–189, 2020. DOI: 10.1163/15685381-bja10010.
↑ J.J. Garcia-Porta J.J. i inni, Molecular phylogenetics and historical biogeography of the west-palearctic common toads (Bufo bufo species complex), „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 63 (1), 2012, s. 113–130, DOI: 10.1016/j.ympev.2011.12.019, ISSN 1055-7903 (ang.).
↑ Jan W.J.W. Arntzen Jan W.J.W. i inni, How complex is the Bufo bufo species group?, „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 69 (3), 2013, s. 1203–1208, DOI: 10.1016/j.ympev.2013.07.012, ISSN 1055-7903 (ang.).
↑ Darrel R.D.R. Frost Darrel R.D.R., Bufo verrucosissimus (Pallas, 1814), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.1 [online], American Museum of Natural History, New York, USA, 2023 .
↑ ^a ^b Bufo bufo: Common Toad, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2022 [dostęp 2023-03-07] .
↑ DanielD. Jablonski DanielD., Riyad A.R.A. Sadek Riyad A.R.A., The Caucasian Toad, Bufo verrucosissimus (Pallas, 1814) in the Levant: evidence from mitochondrial DNA, „Herpetozoa”, 32, 2019, s. 255–258, DOI: 10.3897/herpetozoa.32.e37560, ISSN 2682-955X (ang.).
↑ ^a ^b Dufresnes Ch., Amphibians of Europe, North Africa and the Middle East, 19 stycznia 2019, s. 74, ISBN 978-1-4729-4137-4.
↑ Raccoon (Procyon lotor) in the Pan-Caucasus region (Russia, Azerbaijan, Georgia, Iran, and Armenia), „Beiträge zur Jagd- und Wildforschung” (46), 2021, s. 223–238 (ang.).

[itis-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Bufo verrucosissimus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Bufo verrucosissimus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2023, wersja 2023-1, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2009.RLTS.T39421A10235921.en [dostęp 2024-05-19] (ang.).

[3] Speybroeck, J., Beukema, W., Dufresnes, C., Fritz, U., Jablonski, D., Lymberakis, P., Martínez-Solano, I., Razzetti, E., Vamberger, M., Vences, M., Vörös, J., & Crochet, P.. Species list of the European herpetofauna – 2020 update by the Taxonomic Committee of the Societas Europaea Herpetologica. „Amphibia-Reptilia”. 41 (2), s. 139–189, 2020. DOI: 10.1163/15685381-bja10010.

[4] J.J. Garcia-Porta J.J. i inni, Molecular phylogenetics and historical biogeography of the west-palearctic common toads (Bufo bufo species complex), „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 63 (1), 2012, s. 113–130, DOI: 10.1016/j.ympev.2011.12.019, ISSN 1055-7903 (ang.).

[5] Jan W.J.W. Arntzen Jan W.J.W. i inni, How complex is the Bufo bufo species group?, „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 69 (3), 2013, s. 1203–1208, DOI: 10.1016/j.ympev.2013.07.012, ISSN 1055-7903 (ang.).

[6] Darrel R.D.R. Frost Darrel R.D.R., Bufo verrucosissimus (Pallas, 1814), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.1 [online], American Museum of Natural History, New York, USA, 2023 .

[:0-7] Bufo bufo: Common Toad, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2022 [dostęp 2023-03-07] .

[8] DanielD. Jablonski DanielD., Riyad A.R.A. Sadek Riyad A.R.A., The Caucasian Toad, Bufo verrucosissimus (Pallas, 1814) in the Levant: evidence from mitochondrial DNA, „Herpetozoa”, 32, 2019, s. 255–258, DOI: 10.3897/herpetozoa.32.e37560, ISSN 2682-955X (ang.).

[:1-9] Dufresnes Ch., Amphibians of Europe, North Africa and the Middle East, 19 stycznia 2019, s. 74, ISBN 978-1-4729-4137-4.

[10] Raccoon (Procyon lotor) in the Pan-Caucasus region (Russia, Azerbaijan, Georgia, Iran, and Armenia), „Beiträge zur Jagd- und Wildforschung” (46), 2021, s. 223–238 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]