iBet uBet web content aggregator. Adding the entire web to your favor.
iBet uBet web content aggregator. Adding the entire web to your favor.



Link to original content: https://pl.wikipedia.org/wiki/Brian_Ferneyhough
Brian Ferneyhough – Wikipedia, wolna encyklopedia Przejdź do zawartości

Brian Ferneyhough

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brian Ferneyhough
ilustracja
Imię i nazwisko

Brian John Peter Ferneyhough

Data i miejsce urodzenia

16 stycznia 1943
Coventry

Pochodzenie

angielskie

Instrumenty

flet

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor, pedagog

Odznaczenia
Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)

Brian John Peter Ferneyhough (ur. 16 stycznia 1943 w Coventry)[1] – brytyjski kompozytor i pedagog; czołowy przedstawiciel nowej złożoności.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Studiował w Birmingham School of Music (1961–1963), a następnie w Londynie w Królewskiej Akademii Muzycznej pod kierunkiem Lennoxa Berkeleya (1966–1967). W 1968 przyznano mu stypendium Mendelssohna i podjął studia w Conservatorium van Amsterdam u Tona de Leeuwa. Od 1969, po otrzymaniu stypendium kompozytorskiego miasta Bazylei, studiował przez 2 lata w tamtejszej akademii muzycznej u Klausa Hubera[1].

Wykładał kompozycję w Hochschule für Musik Freiburg (1973–1986)[1][2] i w Koninklijk Conservatorium w Hadze (1986–1987)[1]. W 1987 przeniósł się na stałe do Stanów Zjednoczonych i został profesorem kompozycji na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego. Od 2000 jest związany z Uniwersytetem Stanforda, będąc etatowym profesorem muzyki[1][2], wykładowcą gościnnym (2007-2008) i aktualnie (2020) – profesorem emerytem[3].

Oprócz tych stałych etatów był związany z najbardziej prestiżowymi instytucjami dydaktycznymi i międzynarodowymi szkołami letnimi muzyki współczesnej. Przez 20 lat był stałym wykładowcą na Międzynarodowych Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadcie (1976–1996)[1], dodatkowo pełniąc tam w latach 1984–1994 funkcję koordynatora klasy kompozycji[1][2]. Od 1990 prowadził też kursy kompozycji w Fondation Royaumont w Asnières-sur-Oise[1][2] i w Cursus Informatique na IRCAM w Paryżu[1]. Był profesorem gościnnym w Kungliga Musikhögskolan i Stockholm, California Institute of the Arts i na Uniwersytecie w Chicago[2]. Ponadto prowadził gościnnie wykłady i kursy mistrzowskie w Konserwatorium Paryskim, Civica Scuola di Milano, na brytyjskich uniwersytetach w Oksfordzie, Cambridge i Durham oraz na kilku uniwersytetach i szkołach wyższych w Ameryce Północnej[2].

Nagrody, wyróżnienia i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][3][4][5]

  • 1967 – Lady Holland Composition Award, Królewska Akademia Muzyczna (Londyn)
  • 1968 – brytyjskie stypendium Mendelssohna
  • 1978 i 1982 – Grand Prix du Disque
  • 1969–1971 – stypendium kompozytorskie miasta Bazylei
  • 1979 – Koussevitzky International Recording Award (KIRA), za Transit
  • 1974–1975 – stypendium kompozytorskie SWR Sinfonieorchester Baden-Baden und Freiburg
  • 1984 – Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
  • 1996 i 2011 – Royal Philharmonic Society Music Awards, w kategorii Chamber-Scale Composition; w 2011 za Kwartet smyczkowy nr 6
  • 2007 – Ernst von Siemens Music Prize

Jest członkiem stowarzyszonym londyńskiej Królewskiej Akademii Muzycznej (od 1990), członkiem berlińskiej Akademie der Künste (od 1996) i członkiem korespondentem Bayrische Akademie der Schönen Künste (od 2005).

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Muzykę Ferneyhougha, osadzoną w nowej złożoności (new complexity), cechuje typowa dla tego stylu wielowarstwowa i zmienna interakcja pomiędzy wszystkimi procesami zachodzącymi w utworze[6]. Wybór takiej metody kompozytorskiej jest wypadkową z jednej strony wpływu formalnego wykształcenia u Tona de Leeuwa i Klausa Hubera, z drugiej zaś – jego samodzielnych młodzieńczych poszukiwań i analiz dzieł Schönberga, Stockhausena, Bouleza, Hindemitha i Bartóka[6][7]. Ferneyhough odrzucił jednak sztywne reguły totalnego serializmu[6][7], zastępując je swoistymi rozwiązaniami formalnymi i notacyjnymi, takimi jak[6]:

  • irracjonalne miary taktowe – wyrażane w ułamkach pełnych taktów, np. 3/10 lub 5/24
  • mikrotony
  • typy fakturalne – charakterystyczne kombinacje gestów i barw
  • procedury quasi-serialne – niekoniecznie dodekafoniczne
  • notacja werbalna – np. słowny opis możliwych procesów i stanów
  • szczególne elementy zapisu muzycznego – np. różne sposoby notacji główek nut, mikrotonów, glissand, oznaczenie kąta, pod jakim instrument ma być utrzymany pod wargami, notacja aleatoryczna i in.

W efekcie jego kompozycje nasycone są hermetycznymi konstrukcjami dźwiękowymi, złożoną kalejdoskopową formą, niebywale zagęszczoną fakturą, niesymetryczną narracją, pozornie chaotyczną harmoniką, a przy tym są trudne w rozczytywaniu. Wszystko to sprawia, że reprezentują ekstremalny poziom trudności i stawiają nadzwyczajnie wysokie wymagania wykonawcom i odbiorcom[6][7][8].

Wybrane kompozycje

[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiału źródłowego[1]

Utwory orkiestrowe

  • Epicycle na 20 solowych instr. smyczkowych, 1968
  • Firecycle Beta 1971
  • La terre est un homme na wielką orkiestrę, 1979
  • Carceri d’invenzione I na 16 instr., 1982
  • Carceri d’invenzione IIa na flet i 20 instr., 1985
  • Carceri d’invenzione III na 18 instr., 1986
  • Plötzlichkeit na wielką orkiestrę, 2006
  • Chronos-Aion 17 instr., 2008

Utwory kameralne

  • String Quartet no. 1, 1963
  • 4 Miniatures na flet i fortepian, 1965
  • Coloratura na obój i fortepian, 1966
  • Sonata na 2 fortepiany, 1966
  • Prometheus na sekstet dęty drewniany, 1967
  • Sonatas na kwartet smyczkowy, 1967
  • Time and Motion Study I na klarnet basowy, 1977
  • String Quartet no. 2, 1980
  • Adagissimo na kwartet smyczkowy, 1983
  • String Quartet no. 3, 1987
  • Fanfare for Klaus Huber na 2 perkusje, 1988
  • La chute d’Icare na klarnet solo i zespół kameralny, 1988
  • String Quartet no. 4, 1990
  • String Trio, 1995
  • Flurries na flet piccolo, klarnet, róg, fortepian, skrzypce i wiolonczelę, 1997
  • In nomine à 3 na flet piccolo, obój i klarnet, 2001
  • no time (at all) na 2 gitary, 2004
  • String Quartet no. 5, 2006
  • Dum transisset I–IV na kwartet smyczkowy, 2006
  • String Quartet no. 6, 2010

Utwory na instrumenty solowe

  • Epigrams na fortepian, 1966
  • 3 Pieces na fortepian, 1967
  • Cassandra’s Dream Song na flet, 1970
  • Time and Motion Study I na klarnet basowy, 1977
  • Unity Capsule na flet, 1976
  • Lemma–Icon–Epigram na fortepian, 1981
  • Superscriptio na flet piccolo, 1981
  • Carceri d’invenzione IIb na flet, 1984
  • Intermedio alla ciaccona na wiolonczelę, 1986
  • Kurze Schatten II na gitarę, 1988
  • Trittico per Gertrude Stein na kontrabas, 1989
  • Bone Alphabet na perkusję, 1991
  • Unsichtbare Farben na skrzypce, 1998

Utwory wokalne

  • Missa brevis na 12 głosów solowych, 1969
  • Transit na sopran, mezzosopran, alt, tenor, baryton, bas, orkiestrę kameralną i instr. elektroniczne, 1975
  • Time and Motion Study III na 16 głosów solowych, perkusję i instr. elektroniczne, 1974
  • Etudes transcendantalesna sopran i zespół kameralny, 1985
  • On Stellar Magnitudes na sopran i zespół kameralny, 1994

Opery

  • Shadowtime, libretto Charles Bernstein, 2003; premiera: Monachium, 2004

Utwory elektroakustyczne

  • Time and Motion Study II na wiolonczelę i instr. elektroniczne, 1976
  • Mnemosyne na klarnet basowy i taśmę dwuścieżkową, 1986
  • Carceri d’invenzione IIc na flet i taśmę, 1987

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j k Richard Toop, Ferneyhough, Brian, Oxford Music Online. Grove Music Online, 22 października 2008, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.09503, via Oxford University Press [dostęp 2020-10-18] (ang.).
  2. ↑ a b c d e f Fabrice Fitch, Brian Ferneyhough. Complete Biography [online], Edition Peters [dostęp 2020-10-18] (ang.).
  3. ↑ a b Brian Ferneyhough [online], Stanford University. Department of Music [dostęp 2020-10-18] (ang.).
  4. ↑ Koussevitzky International Recording Award (KIRA) Winners [online], Musicans Club of New York [dostęp 2020-10-18] (ang.).
  5. ↑ RPS Awards [online], Royal Philharmonic Society [dostęp 2020-10-18] (ang.).
  6. ↑ a b c d e Iwona Lindstedt, Złożony świat Briana Ferneyhougha, „Glissando” (7), grudzień 2005, s. 30-40, ISSN 1733-4098 [dostęp 2020-10-18] (pol.).
  7. ↑ a b c Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji Jonathan Harvey. Brian Ferneyhough. „The Musical Times”. Vol. 120, No. 1639, s. 723-728, 1979-09. DOI: 10.2307/962346. ISSN 0027-4666. OCLC 53165808. via Jstor. (ang.). 
  8. ↑ Rafał Wawrzyńczyk, Wyspy, „Dwutygodnik” (271), grudzień 2019, ISSN 2299-8128 [dostęp 2020-10-17] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Andrzej Chodkowski (red.), Encyklopedia muzyki, Warszawa: PWN, 1995, s. 254, ISBN 83-01-11390-1.
  • Brian Ferneyhough. W: Bogusław Schaeffer: Kompozytorzy XX wieku. T. II. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1990, s. 222-224. ISBN 83-08-01859-9. (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowe Letnie Kursy Nowej Muzyki w Darmstadcie
wykładowcy
uczestnicy
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Brian_Ferneyhough&oldid=72395586”