Decumanus
Lo decumanus es un ais èst-oèst dins una vila romana.
Etimologia
[modificar | Modificar lo còdi]L'origina del mot decumanus benlèu ven del nombre detz (decem en latin), sens que se pòsca comprene la rason d'aquela derivacion[1].
Caracteristicas
[modificar | Modificar lo còdi]Dins centuriacion romana, un decumanus es una via orientada d'èst cap oèst, dins una vila, un camp o una colonia romanas. Lo decumanus màger es le Decumanus Maximus, qu liga mai sovent la Porta Praetoria (mai pròche de l'enemic dins un camp romin) a la Porta Decumana (mai alunhada).
Seguent un plan en damièr, lo Decumanus Maximus e l'axe que li es perpendicular, le Cardo Maximus, son los axes màger qu'estructuran tot camp roman e al començament de tota fondacion de colonia romana. L'esquèma arquitectonic, que se difusa dins tot l'Empèri roman, a son origina dins los rites del bornatge etrusc[2],[3]. En practica, l'orientacion segon los punts cardenals podavan èsser respectada mai o mens exactament, l'ortogonalitat dels axes essent mai sistematicament respectada.
Lo forum, còr de la vida economica de la vila, es normalament situada a la crosada del Cardo Maximus e del Decumanus Maximus (la groma), o a proximitat immediata.
Exemples
[modificar | Modificar lo còdi]- França :
- Augustodurum (Bayeux) : lo decumanus maximus correspond a l'actuala Grand-rue.
- Lutècia (París): pasmens s'es un pauc fosc, lo decumanus correspondraca a l'actuala rue Soufflot.
- Metz: lo decumanus correspond à l'actuala Fournirue.
- Orleans: lo decumanus correspond a l'axe format ear la rue de Bourgogne.
- Peitieus: la Grand ' rue seguís lo traçat de decumanus galés roman.
- Reims: lo decumanus correspond a l'axe format per la rue de Vesle (passant per l' avenue Jean Jaurès, la place Cérès e la place Royale).
- Estrasborg: lo decumanus correspond a la Rue des Hallebardes e Rue des Juifs[6]
- Liban :
- Occitània
- Aquae Sextiae (Ais de Provença) : lo decumanus foguèt identificat jos la plaça de l'Arquevescat.
- Niça: lo decumanus del site de Cemenelum es vesible suls rèstes del puèg de Cimiez.
- Tolosa : lo decumanus anava de la pòrta de Sant Estève fins a Garona.
Annexes
[modificar | Modificar lo còdi]Referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ {{{títol}}}. ISBN 2130433685.
- ↑ {{{títol}}}. ISBN 2-84050-416-2.
- ↑ (en)
- ↑ {{{títol}}}. ISBN 0-520-20377-1.
- ↑
- ↑ 7,0 et 7,1 {{{títol}}}. ISBN 1-900949-69-5.
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- Joël Le Gall, « Les Romains et l'orientation solaire », in Mélanges de l'École française de Rome. Antiquité, tome 87, no 1, 1975, p. 287-320, PDF [Lire en ligne]