Teorie de relativitate
Relativitate bli frequentim refera ma min ofte komprenda teorie pri li nature de spatie, tempe e materie.
Li spesial teorie de relativitate da Albert Einstein (1905) aserte ke diferant observeres, movant ye konstanti relativ rapideso, persepte li leges de fisike kom identi, e partikularim li rapideso de lume (c).
Inter li konsekuentus del spesial teorie es:
- ke movant objekte kurteska in sen mov-direktione;
- ke tempe mova plu lentim che movant objekte;
- ke movant objekte have plu grandi mase;
- e ke nul objekte pove mova tam, o plu, rapidim kam lume.
Dis fenomenes es tro mikri por es observabli ye normal rapidesos, ma experimentes ha konfirma les.
Einstein fad li hipotese ke omni energie es li samu kam mase, segun li famosi equatione E=mc2.
Li general teorie da Einstein (1916) es importanti chefim in kosmologia. Lum aserte li equivalenteso de akseleratione e gravitatione, e ke gravitatione kurvisa spatie, talim ke lume non plus mova in rekti linies.