Oakland i California
37°47′42.817″N 122°13′41.200″W / 37.79522694°N 122.22811111°W
| Oakland | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Styresmakter | |||
| Delstat Fylke |
California Alameda | ||
| Geografi | |||
| Flatevidd | 202,4 km² | ||
| Innbyggjarar | 446 901 | ||
| Innbyggjarar - By (1. april 2020) |
440 646[1] | ||
| Høgd over havet | 43 m | ||
| Tidssone | PCT (UTC-8) | ||
| Diverse anna | |||
| Heimeside: https://www.oaklandca.gov/ | |||
| Plassering | |||
 | |||
Oakland er ein amerikansk by i delstaten California som blei grunnlagt i 1852. Oakland er hovudsete for fylket Alameda. Nord for byen ligg Berkeley, vest for Oakland ligg San Francisco på den andre sida av brua Bay Bridge. Folketelljnga i 2006 sette folketalet til 397 067. I 2010 rekna ein med at folketalet hadde vakse til 446 901.
Oakland er heimstad for det amerikanske fotballaget Oakland Raiders, som spelar i NFL. Oakland internasjonale lufthamn ligg i Oakland.
Historie
[endre | endre wikiteksten]Huchiun-stammen av det som seinare blei kalla Ohlone-folk budde opphavleg i området der Oakland blei bygd. I 1772 gjorde conquistadorar krav på dette og resten av California for den spanske krona. I 1820 blei offiseren Luís María Peralta gjeven eit landområde på heile 181 km² langs East Bay-kysten som omfatta dei framtidige byane San Leandro, Alameda, Emeryville, Piedmont, Berkeley, Albany og Oakland. I løpet av 1800-talet busette mange nybyggjarar seg i eit område der det voks mykje eik, og 4. mai 1852 blei Oakland inkorporert som by av styresmaktene i California.
Byen og omlandet voks med utbygginga av jernbanen, og på 1860- og 1870-talet blei han eit viktig jernbaneknutepunkt, med stasjon for Den transamerikanske jernbanen driven av Central Pacific Railroad og lokaltog. Toglinja gjekk heilt til hamna i Oakland ved Stillehavet. Folketalet dobla seg i 1906, då folk som var blitt heimlause etter jordskjelvet i San Francisco året før slo seg ned her. På 1920-talet hadde Oakland ei rekkje industriar, mellom anna verft, bilindustri, metall, hermetikk og bakeri. Økonomien og byen voks i løpet av heile tiåret. I 1927 blei lufthamna i Oakland opna.
Under andre verdskrigen blei det laga mykje krigsmateriell her, og arbeidarar frå andre område av USA kom flyttande til byen. Etter krigen blei det nedgang i skipsbygging og bilindustri, og færre arbeidsplassar. Konfliktar mellom innflyttarar og eldre innbyggjarar, og mellom kvite og afroamerikanarar, voks. I 1966 blei det ytterleggåande antirasistiske partiet Black Panthers skipa i byen som eit forsvar mot politivald. I løpet av 1970-åra fekk byen problem med kriminelle gjengar som styrte narkotikasal og medførte annan kriminalitet. Drapsraten blei nesten dobbelt så stor som den i San Francisco og New York. På 1980-talet spreidde bruken av crack-kokain seg.
Ved slutten av 1980-åra gjekk over 20 % av innbyggjarane i Oakland på trygd. Loma Prieta-skjelvet i 1989 råka fleire bygningar i byen. Byggjeverksemd i 1990-åra gav byen noko økonomisk vekst. Frå denne tida og inn på 2000-talet stod borgarmeistrane i byen, Elihu Harris og seinare for Jerry Brown, for utviklingsprogram som skulle tiltrekka innbyggjarar til sentrum.
Folk frå Oakland
[endre | endre wikiteksten]- Kamala Harris, politikar, senator
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Offisiell nettstad Arkivert 1998-02-09 ved Wayback Machine.
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Oakland i California
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Jerry Brown’s No-Nonsense New Age for Oakland, City Journal, 1999
- Denne artikkelen bygger på «Oakland, California» frå Wikipedia på engelsk, den 28. desember 2010.
Denne geografiartikkelen som har med USA å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han. - ↑ 1,0 1,1 https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020; vitjingsdato: 1. januar 2022.