Despina (Maand)
Despina (ok as Neptun V betekent) is vun binnen na buten tellt de drüdde Maand vun den Planet Neptun.
Opdecken un Naam
[ännern | Bornkood ännern]Despina is an’n 28. Juli 1989 vun Stephen P. Synnott op Foto-Opnahmen vun de Ruumsond Voyager 2 opdeckt worrn. Künnigt maakt hett dat de Internatschonale Astronoomsche Union (IAU) an’n 2. August 1989. De Maand hett denn eerst mol de vörlöpige Beteken S/1989 N 3 kregen.
An’n 16. September 1989 hett de IAU den Maand denn na de Nymph Despoina nöömt, de in de Greekschen Mythologie en Dochter vun Demeter un de ehrn Broder Poseidon. Dat Woort „Despina“ hett sien Wörteln in’t greeksche Woort för „Herrin“ un is en Binaam. Den wohren Naam wüssen blots Lüüd, de inweiht weern.
Ümloop un Rotatschoon
[ännern | Bornkood ännern]De Maand löpt üm Neptun op en meist kreisrunne Ümloopbahn mit en Exzentrizität vun jüst mol 0,0002. De Bahn is üm 0,216° gegen den Äquater vun’n Neptun neegt un wiest en middleren Afstand vun’n Middelpunkt vun’n Planet vun 52.526 km, dat is üm un bi 27.762 km över de bövere Wulkengrenz. De Ümloopbhan liggt butendem binnen de beiden binnersten Neptunringen, den Galle-Ring (1989 N3R) un den smalleren LeVerrier-Ring (1989 N2R).
För een Ümloop üm Neptun bruukt Despina ruchweg 8 Stünnen, 1 Minuut un 54 Sekunnen. Dat is gauer as de Rotatschoon vun’n Neptun, so dat de Maand vun’n Planet ut sehn in’n Westen op- un in’n Oosten ünnergeiht. Neptun sien Rotatschoonsduer is mit 0,6713 kuum mehr as dubbelt so lang. Dormit bruukt Despina vör en schienboren vullen Ümloop vun’n Neptun ut keken üm un bi 0,994 Neptundaag, also meist jüst so lang as de Sünn.
Despina bewegt sik binnen den kritischen Afstand, de as Roche-Grenz betekent warrt, op en Bahn, de jümmer dichter an den Planet föhrt. Dorbi is de Maand starke Tidenkräft utsett, de den Maand inst tweirieten deit. Mööglicherwies billt de Överresten denn en ne’en Neptunring. Villicht stört de Maand aver ok in de Gasschichten vun Neptun oder vergleiht.
Wohrschienlich hett Despina en bunnen Rotatschoon. Dat warrt annahmen, dat ehr Ass piel steiht. Dat heet, de Mannd hett en Assnegen vun 0°.
Physikaalsche Eegenschoppen
[ännern | Bornkood ännern]Despina is en düsteren Körper, de unregelmatig formt is. Sien Grött bedriggt ruchweg 180 × 148 × 128 km. Dormit is he de sössgröttste Maand vun de bekannten Neptunmaanden. De middlere Temperatur an de Böverflach vun Despina warrt op −222 °C schätzt. Dat gifft keen Henwiesen dorop, dat Despina na sien Entstahn dör geologische Vörgäng formt worrn is. Wohrschienlich is Despina to de so nöömten Rubble Piles to reken, de sik locker ut Fragmenten vun fröhere Maanden tosamensett, de tweibroken sünd, as de gröttste Maand Triton vun Neptun op sien toeerst bannig exzentrische Bahn dwungen worrn is.
Utforschen
[ännern | Bornkood ännern]As fief annere Maanden ok, is Despina opdeckt worrn, as Voyager 2 an’n Neptun vörbi flagen is. Dorbi sünd siet oplööste Biller maakt worrn, de in’n Gegensatz to de vun Naiad, Thalassa un Galatea nich versmeert weern. Siet de Tiet is dat Neptunsystem vun de Eer ut as ok mit dat Hubble-Teleskop düchtig studeert worrn. 2002-2003 is dat Neptun-System vun de Keck-Steernwacht mit Hülp vun de adaptiven Optik beobacht worrn. Dorbi künn ok Despina wedder funnen un bekeken warrn. De NASA hett 2009 Biller vun 1989 publik maakt, op de Despina to asehn is as ok de Schadden vun Despina op de Wulkendeek vun’n Neptun.
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
