Castrum
Castra (mv) of castrum (ev) was de benoaming veur n Romeins leagerkamp.
Indealing van et castra
[bewark | bronkode bewarken]In et castra sneden den via principalis en den via praetoria mekare. Den eersten leep van de porta principalis dextra noar de porta principalis sinistra (linkerpoorte), woar den carcer (karker) was. Den via praetoria, den langs et praetorium (heufdkwarteer, ofgeleid van praetor) leep, leep van de porta praetoria (heufdpoorte) tot de porta decumana (achtersten poorte). In et midden van et kamp was et praetorium, de tenten van de leagerleiding, de vergoaderplaatse en et valetudinarium (cf. infra). Doar umhen waarn de papiliones (tenten) van in contubernia op-edealde Romeinse legionairs eplaatst.
Elk castra bezat nen valetudinarium (cf. zekenboog) woar gewonden en zeken noar ebracg wodden um deur de dokters verzörgd te wödden. De tenten wödden op-etrokken tussen tiedeleke verschaansingen van eerde en holt, woardeur zie beschut waarn teggen meugeleke nachteleke oavervallen. Moar as zi-j later wier oavergoat op nen meer anvallenden krieg, kriegt de castra n meer vast karakter en doot dizze legioenstaandplaetse ok deenst as zommerkamp. Dit geet samen mit n groter gemak van dee kampen.
Castra bestoanden uut barakken, woar de soldoatn eure underkommens hadden, umrengd deur ne päölkes mure. Dizze mure wierd van päöle met spitse punten emaakt. In latere tied wödden de castra "versteend" en wödden dee muurn en heufdgebouwen van steen emaakt.
Bi-j vri-jwal alle Romeinse leagerkampen wöd den meervoldsvörm castra bruukt. Dit kump umdat den Latiensen enkelvoldsvörm castrum alleneg veur n enkel soldoatn fort wöd ebruukt; kampen mit meerdere huze wödden vri-jwal altied castra eneumd.[1]
Zee ok
[bewark | bronkode bewarken]Beknopte bibliografie
[bewark | bronkode bewarken]Aut: Y. Le Bohec, art. castra (I 1), in NP2 (1997), klm. 1022 - 1024. Aut: B. van Daele, Het Romeinse leger, Leuven, 2003.
Uutgoande verwiezingen
[bewark | bronkode bewarken]- Aut:R. Berkvens, Den opbouw en inrichting van den Romeinsen soldoatenbarak van de eerste tot de daarde eeuwe noa chr. Untleding van barakken en vergeliekend onderzeuk noar gelieksoortige huze in Italië, diss. Katholeeke Universiteit Nimweage, 2005².
- Auteur: R. van Heijst, artikel: Romeins fort, Phoenica, 2005.