Bahasa-bahasa Ural
| Bahasa-bahasa Ural | |
|---|---|
| Taburan geografi: | Eropah Timur dan Eropah Utara, Asia Utara |
| Klasifikasi bahasa: | Pelbagai cadangan yang mengaitkan Uralik dengan keluarga lain dibuat, seperti Indo-Uralik dan Nostratik, semua dipertikaikan |
| Pembahagian: | |
Bahasa-bahasa Ural (IPA:[jʊˈɹælɪk]) merupakan sebuah keluarga bahasa bagi 30 buah bahasa yang jumlah penutur kira-kira 20 juta orang. Yang paling sihat dari segi bilangan penutur bahasa ibunda ialah Bahasa Estonia, Bahasa Finland, dan Bahasa Hungary.
Family tree
[sunting | sunting sumber]Pelbagai usaha mengaitkan keluarga ini dengan keluarga yang lain dilakukan, tetapi tiada satu yang diterima secara meluas:
- Bahasa-bahasa Uralik-Yukaghir (atau Uralo-Yukaghir)
- Bahasa-bahasa Indo-Uralik (atau Uralo-Indo-Eropah)
- Bahasa-bahasa Eurasiatik
- Bahasa-bahasa Nostratik
- Bahasa-bahasa Ural-Altaik
- Bahasa-bahasa Uralo-Siberia
- Bahasa-bahasa Uralo-Dravidia
Perbandingan terpilih
[sunting | sunting sumber]| Bahasa Melayu | Proto-Uralik | Bahasa Finland | Bahasa Estonia | Bahasa Sami Utara | Bahasa Erzya | Bahasa Mari | Bahasa Komi | Bahasa Khanty | Bahasa Mansi | Bahasa Hungary | Bahasa Nenets |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| api | *tuli | tuli | tuli | dolla | tol | tul | tyl- | - | - | - | tu |
| ikan | *kala | kala | kala | guolli | kal | kol | - | kul | kul | hal | xalya |
| sarang | *pesä | pesä | pesa | beassi | pize | pəžaš | poz | pel | pit'ii | fészek | pyidya |
| tangan, lengan | *käti | käsi | käsi | giehta | ked´ | kit | ki | köt | kaat | kéz | - |
| mata | *śilmä | silmä | silm | čalbmi | śel´me | šinča | śin | sem | sam | szem | sæw° |
| fatom | *süli | syli | süli | salla | sel´ | šülö | syl | Löl | täl | öl | tyíbya |
| vena / sinew | *sïxni | suoni | soon | suotna | san | šün | sën | Lan | taan | ín 'sinew, tendon' | te' |
| tulang | *luwi | luu | luu | - | lovaža | lu | ly | loγ | luw | - | le |
| hati | *mïksa | maksa | maks | - | makso | mokš | mus | muγəl | maat | máj | mud° |
| air kencing | *kunśi | kusi | kusi | gožža | - | kəž | kudź | kos- | końć- | húgy | - |
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]- Bahasa-bahasa Proto-Uralik
- Bahasa-bahasa Altaik
- Bahasa-bahasa Ural-Altaik
- Bahasa-bahasa Japonik
- Bahasa-bahasa Austronesia
- Bahasa-bahasa Indo-Eropah
- Keluarga bahasa
- Senarai bahasa
Bibliografi
[sunting | sunting sumber]- Abondolo, Daniel (ed., 1998), The Uralic Languages, London and New York, ISBN 0-415-08198-X.
- Collinder, Björn (1957), Survey of the Uralic Languages, Stockholm.
- Collinder, Björn (1960), An Etymological Dictionary of the Uralic Languages, Stockholm.
- Décsy, Gyula (1990), The Uralic Protolanguage: A Comprehensive Reconstruction, Bloomington, Indiana.
- Hajdu, Péter, (1963), Finnugor népek és nyelvek, Gondolat kiadó, Budapest [Transl. G. F. Cushing as Finni-Ugrian Languages and Peoples (1975), André Deutsch, London].
- Laakso, Johanna (1992), Uralilaiset kansat (Uralic Peoples), Porvoo – Helsinki – Juva, ISBN 951-0-16485-2.
- Rédei, Károly (ed.) (1986-88), Uralisches etymologisches Wörterbuch (Uralic Etymological Dictionary), Budapest.
- Sammallahti, Pekka, Matti Morottaja (1983): Säämi – suoma – säämi škovlasänikirje (Inari Sami – Finnish – Inari Sami School Dictionary). Helsset/Helsinki: Ruovttueatnan gielaid dutkanguovddaš/Kotimaisten kielten tutkimuskeskus, ISBN 951-9475-36-2.
- Sammallahti, Pekka (1988): Historical Phonology of the Uralic Languages In: Denis Sinor (ed.): The Uralic Languages, pp. 478-554. Leiden: E.J. Brill.
- Sammallahti, Pekka (1993): Sámi – suoma – sámi sátnegirji (Northern Sami – Finnish – Northern Sami Dictionary). Ohcejohka/Utsjoki: Girjegiisá, ISBN 951-8939-28-4.
- Sauvageot, Aurélien (1930), Recherches sur le vocabulaire des langues ouralo-altaïques (Research on the Vocabulary of the Uralo-Altaic Languages), Paris.
- Önija komi kyv. (Modern Komi language) Morfologia/Das’töma filologijasa kandidat G.V.Fed'un'ova kipod ulyn. — Syktyvkar: Komi n’ebög ledzanin, 2000. — 544 s. ISBN 5-7555-0689-2.
Bacaan lanjut
[sunting | sunting sumber]- Künnap, A. (2000). Contact-induced perspectives in Uralic linguistics. LINCOM studies in Asian linguistics, 39. München: LINCOM Europa. ISBN 3895869643
- Abondolo, D. M. (1998). The Uralic languages. Routledge language family descriptions. New York: Routledge. ISBN 041508198X
- Collinder, B. (1965). An introduction to the Uralic languages. Berkeley: University of California Press.
- Collinder, B. (1960). Comparative grammar of the Uralic languages. Stockholm: Almqvist & Wiksell.
- Wickman, B. (1955). The form of the object in the Uralic languages. Uppsala: Lundequistska bokhandeln.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]- Ethnologue’s Uralic Family Tree
- The Untenability of the Finno-Ugrian Theory from a Linguistic Point of View Diarkibkan 2007-10-17 di Wayback Machine by Dr. László Marácz, a minority opinion on the language family.
- "The Ugric-Turkic Battle": A Critical Review Diarkibkan 2005-02-11 di Wayback Machine (PDF) by Angela Marcantonio (Rome), Pirjo Nummenaho (Naples) and Michela Salvagni (Rome)
- Linguistic Shadow-Boxing by Johanna Laakso — A book review of Angela Marcantonio’s "The Uralic language family. Facts, myths and statistics"
- The Finno-Ugrics, The Economist, Dec. 20, 2005