14 теле

14 теле (14 декабрь) — григориан кечышот почеш идалыкын 348-ше (кужемдыме ийлаште — 349-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 17 кече кодеш.

Пайрем да памятный дате-влак

• Украина — Чернобыльысе АЭС аварийын эҥгекшым пытарыше-влакым чеслыме (моктымо) кече.
• Россий, Пошкырт Эл — Пошкырт йылме кече.
• Россий, Совет Элысе кугу шанче-физик, академик да мер пашаеҥ, Нобель, Ленин да Россий Кугыжаныш премий–влакын лауреат, кум гана Социалистик Паша Герой Андрей Сахаровым шарныме кече.

Лӱмгече

• Наум, Филарет, Порфирий, Анания-влакын лӱм кечышт.

Событий-влак

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 14 кечысе событий-влак

• 1542 ий — Шотландийын кугыжажлан Мария Стюартым шогалтыме. Тудлан улыжат 6 кече лийын, а регент сомылым тудын тукым изаже шуктен.
• 1911 ий — путешественник Руаль Амундсен кечывалвел полюсыш миен шуын.
• 1947 ий — Совет Ушемыште тÿрлö сатум карточка да талон дене налмым оксалан вашталтыме.

Марий тӱняште

• 1991 ий — Марий калык Марий Эл Республикын икымше президентшым В. М. Зотиным сайлен.

Шочыныт

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 14 кечынже шочшо-влак

• 1897 ий — Петров, Иван Петрович, партий да кугыжаныш пашаеҥ, Марий автоном область исполкомын икымше вуйлатышыже. Морко кундем Шеҥшыште шочын. Тудо Унжа черемис-влакым туныктымо школышто шинчымашым поген, Озаҥ олаште учительский семинарийыште тунемашыжым келшегмден. Икымше тӱнямбал сар жапыште Балтий флотышто Кронштадтыште службым эртен, пӧртылмеке Царевококшайскышке туныктышылан пашам ыштен. Марий автономийым ыштымаште кугу пашам виктарен, исполкомын икымше вуйлатышыже лийын. Иван Петрович Петров репрессийышке логалын, тудым 1938 ийыште лӱен пуштыныт. Тудын лумжым Йошкар-Олаште уремлан пуэныт, шочмо ялыштыже тудлан бюстым почыныт.
• Отмахов, Дмитрий Васильевич, актёр, режиссёр, диктор да литератор, Марий Эл Республикын сулло артистше. Марий Тӱрек кундемысе Марий Пыламарий села гыч. 4 ий Марий кугыжаныш драмтеатрын сценыштыже модмо деч вара Марий радиошто режиссёр семын шуаралташ тӱҥалын: 33 ий тыштак тыршен.
• 1959 ий — Антюшин, Юрий Николаевич, администраций да мер пашаеҥ. Морко кундемын эргыже шке паша корныжым шочмо кундемыштыжак такыртен. Морко посёлкысо администраций вуйлатышылан 2000-шӧ ийыште шогалын. 3 ий Марий Эл Республикысе кӱшыл погынын депутатше лийын. Мер пашаштат тудын лӱмжӧ палыдыме огыл: Кандашымше Марий калык Погынын делегатше лийын.
• 1956 ий — Смирнова, Светлана Юрьевна, журналист да туныктыш пашаеҥ. Шкеже Хабаровск областьысе Биробиджан олаште шочын-кушкын. Светлана Юрьевна Марий кугыжаныш университетын журналистик пӧлкаштыже туныктышылан пашам ыштен, вара кафедра вуйлатышылан шогалын. Историй шанче кандидат.
• Веткина-Михайлова, Наталья Владимировна, актриса. Шернур кундем Кукнур гыч талантан ӱдырын паша корныжо Марий самырык театр дене кылдалтын. Тыште тудо 2001-ше ий годсек пашам ышта. Тӱрлӧ рольым чоҥен.

Коленыт

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 14 кечынже колышо-влак

• 1983 ий — Сергей Эман, марий серызе, фольклорист, литературовед, кусарыше, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1959).

Калык пале

Наумын кечыже - танле календарь почеш. Наум тунемммаште полша, маныт.

• Сандене эрден-эрак йоча-влакым черкыш колтеныт. Тунемше, школыш мийымек, туныктышо ончылно сукен шинчын кум гана кумалшаш улмаш, а туныктышо тудым шеҥгечше эркын кум гана тоя дене перен.
• Кастене кавашке онченыт, шудыр шуко гын – йӱштӧ толеш, пылан гын, левешта.

	14 теле Викиклатыште?