Arcur
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
Arcur Comun | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Dats aministrativ | |||||
Stat | Itàlia | ||||
Rejon | Lumbardía | ||||
Provinça | Provincia de Munza e Brianza | ||||
Capolœg | Arcore | ||||
Politega | |||||
Sindeg | |||||
Orgen lejislativ | Consili comunal | ||||
Territore | |||||
Coordinade | 45°38′N 9°19′E / 45.633333°N 9.316667°E | ||||
OSM | 45484 | ||||
Voltituden | 193 m s.l.m | ||||
Superfix | 9,25 km² | ||||
Abitants | 17 825 ab. (1º genar 2023) | ||||
Densitaa | 1927.03 ab./km² | ||||
Confin | Biassòn, Camparada, Cuncurèss, Lesmu, Ösmaa Velaa, La Santa e Vimercaa | ||||
Fus orari | UTC+01:00 e UTC+02:00 | ||||
Varie | |||||
Prefiss | 039 | ||||
Codex postal | 20862 | ||||
Sigla autom. | MB | ||||
Codex ISTAT | 108004 | ||||
Codex catastal | A376 | ||||
Sant protetor | Sant Ustorgg | ||||
Cl. climatega | |||||
Cl. sismega | |||||
Localizazion | |||||
Sit istituzional |
Arcur l'è un cumün de la pruvincia de Munscia e Brianza. El cünta 17 874 abitant (dàto del des 2015 [1]).
L'è tacaa ai cumün de Biasson, Cuncurezz, Munscia, La Santa, Vimercaa, Camparada, Lesmu.
Storia
[Modifega | modifica 'l sorgent]I ducüment püssee antigh a hin del IX secul e a hin dunaziun a ges de part di abitant de Vico Arcole o Loco Arculi. In de l'Età de mezz la se tröva in la Piev de Vimercaa: el gh'ha düü munastee, quel de San Martin e la Cà di Ümiliaa a Sant Apulinar.
In del libar de Gufred de Büssur (el Notitiae Sanctorum Mediolani) l'è citada la gesa de Sant Üstorgg, che l'è diventada parochia ai temp de San Carlu Burumee.
A partì del XVII secul se scumincia a fà sü un poo de vil de delizia, cumpagn de la Vila Burumee, la Cazzöla e la San Martin; la gesa del dì d'incö l'è del 1716.
El cumün l'è cressüü in di ültim secul prima grazie cun la custrüziun de la feruvia e pö dopu cunt indüstri 'me la Falck, la Gilera e la Peg Perego.
El dialett
[Modifega | modifica 'l sorgent]Per savenn pussee, varda l'articol Dialett brianzoeu. |
A Arcor se parla ona variant brianzoeula de la lengua lombarda. Te 'l chì on quai esempi de diferenza cont el standard milanes.
Lombard | Milan | Arcor |
---|---|---|
numm | [nym] | [nøm] |
poresin | [pure'zĩː] | [pure'zeŋ] |
reson | [re'zũː] | [re'zoŋ] |
Fina al luj de 2012 a Arcor a gh'era on cartell stradal bilengov italian/lombard a l'entrada del comun.
Geugrafia
[Modifega | modifica 'l sorgent]La furmaziun geulogiga d'Arcur l'è fada sü de un teren flüvial e glacial e de deposit murenigh. L'è rich d'argila e gh'è un bel poo de fald.
Frazziun
[Modifega | modifica 'l sorgent]- Bernaa, la püsè populusa;
- Buttafava;
- La Cà;
- Cassina del Brün;
- Cà Bianca;
Sit interessant
[Modifega | modifica 'l sorgent]- Gesa de Sant Üstorgg, (XIV sécul, ma recostruida nel 1716);
- Vila Burumee, cunt ul parch, incö sit del Cumün e parc pübligh;
- Vila San Martin (gemò Vila Casaa-Stampa) cunt ul parc, pruprietà privada (a l'è del Silvio Berlusconi);
- Vìla "La Cazzöla", pruprietà privada;
- Vìla Ravizza, pruprietà privada;
- Vìla Buttafava, (fin del XVIII sécul);
- Palazzo Durini, a Bernaa;
- Gesa de Sant Apulinar;
Evoluzion demografega
[Modifega | modifica 'l sorgent]L'andament del nümer de abitant del cumün de Arcur l'è mustraa in de la tabela chi desuta:
Abitant censid
Citadìn straniér
[Modifega | modifica 'l sorgent]Pos. | Citadinànsa | Populassiù |
---|---|---|
1 | Rumania | 250 |
2 | Maroch | 131 |
3 | Ücraina | 117 |
4 | Ecuador | 95 |
5 | Albania | 60 |
6 | Perù | 54 |
7 | Egit | 40 |
8 | Muldavia | 32 |
9 | Brasil | 30 |
10 | Senegal | 26 |
Arcures famos
[Modifega | modifica 'l sorgent]- Silvio Berlusconi, imprenditur e pulitich milanes
Galerìa fotugrafega
[Modifega | modifica 'l sorgent]-
Vìla Borromeo-D'Adda
-
Vila San Martìn (o Martino)
-
Staziun de Buttafava
-
Vila Ravizza
-
Vila Borromeo
-
Arcur, XIX secul
Gemellagg
[Modifega | modifica 'l sorgent]Riferiment
[Modifega | modifica 'l sorgent]- ↑ Statìstiche demogràfiche ISTAT. Statìstiche sö la popolasiù del Istitùto Nasiunàl de Statìstica relatìve al 31 de Dezember 2015.