Расизм
Расизм (фр. racisme) — адам расаланы бири-бирине физикалыкъ эмда психологиялыкъ джанындан тенг болмауу тамал болгъан къарамланы джыйымыды. Расизмде расала — «сыйлыла» бла «сыйсызлагъа» юлешинедиле, алагъа кёре «сыйлы» расаны келечилери дуниягъа бийлик этер ючюн джаратылгъандыла.
Башха сёзле бла айтсакъ, бу политикалы концепциягъа кёре адам расала бир-бирлери бла тенг тюлдюле, аланы башха этген бек магъаналы ышанла бардыла. Теориядан практикагъа кёчсе, расизм адамланы дискриминациягъа келтиреди.
Дунияны асламысында расизм айыбланады эмда закон бла джасакълыды.
Терминни айгъакъланыуу
[тюзет | къайнакъны тюзет]«Расизм» сёз бирични Ларуссну сёзлюгюнде 1932 джыл тюбейди, эмда «бир раса къауумну башханы аллында огъарылыгъын джакълагъан система» кибик белгилейди. Бусагъатдагъы магъанасыда[1] андан узакъ кетмегенди, алай а политкалы дискурсда бир-бирледе кенгереди, раса огъарылыкъгъа миллет, дин неда башха ышанла къошады.
Раса дискриминацияны бютеу формаларын да къурутууну юсюнден халкъла арасы конвенцияда раса дискриминация былай айгъакъланады:
|
Тенг тамалда адамны хакъларыны эмда политикалы, экономикалы, социал, культуралы неда джамагъат джашауну башха бёлеклеринде эркинликлерини танылыууну, хайырландырлыууну неда тындырылыууну къурутургъа неда азайтыргъа излеб, расасыны, терисини бетини, тукъумуну, миллет неда этника джаратылыууну тамалында айырыу, чеклендириу неда сайлауду. | 
|
Белгиле
[тюзет | къайнакъны тюзет]- ↑ Сёз ючюн: «Расизм — бир адам расаны башханы аллында огъарылыгъын баямлагъан доктринады.» — Уллу суратлы энциклопедиялыкъ сёзлюк, М., Астрель, 2003
 Викигёзенде (Wikimedia Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Расизм.
|