Килограмм
Килогра́мм (белгилениую: кг, kg) — массаны ёлчелеу биримиди, ЁС-де эм баш биримледен бириди.
Килограмм, Парижни къатындагъы Севр шахарда орналгъан Ауурлукъла бла ёлчелеулени халкъла арасы бюросунда сакъланнган килограммны халкъла арасы эталонуну массасыды, эмда мийиклиги бла диаметри 39.17 мм платина-иридий къатыш металлды (90 % платина, 10 % иридий). Аллында килограммны- бир кубик дециметр (литр) кирсиз сууну 4 °C температура бла стандарт атмосфера басымда массасы ангыламы болгъанды.
Къат эмда юлюш биримле
[тюзет | къайнакъны тюзет]Тарих чурумла бла «килограмм» аллынданды онлукъ «кило» индексни джюрютеди, ол себебден къат эмда юлюш биримле кесида ЁС-де юлюш бирим болгъан «грамм» ёлчелеу бирмге (1 г = 10−3 кг) ЁС-ни стандарт индекслерини къошуб къурайдыла.
Мегаграммны (1000 кг) орнуна «тонна» биримни хайырланадыла.
Атом бомбаланы къарыуларын белгилеген заманда гигаграммны орнуна килотонна, тераграммны орнуна мегатонна хайырланады.
Къат | Юлюш | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ёлчеми | аты | белгилениую | ёлчеми | аты | белгилениую | ||
101 г | декаграмм | даг | dag | 10−1 г | дециграмм | дг | dg |
102 г | гектограмм | гг | hg | 10−2 г | сантиграмм | сг | cg |
103 г | килограмм | кг | kg | 10−3 г | миллиграмм | мг | mg |
106 г | мегаграмм | Мг | Mg | 10−6 г | микрограмм | мкг | µg |
109 г | гигаграмм | Гг | Gg | 10−9 г | нанограмм | нг | ng |
1012 г | тераграмм | Тг | Tg | 10−12 г | пикограмм | пг | pg |
1015 г | петаграмм | Пг | Pg | 10−15 г | фемтограмм | фг | fg |
1018 г | эксаграмм | Эг | Eg | 10−18 г | аттограмм | аг | ag |
1021 г | зеттаграмм | Зг | Zg | 10−21 г | зептограмм | зг | zg |
1024 г | йоттаграмм | Иг | Yg | 10−24 г | йоктограмм | иг | yg |
хайырланыргъы рекомендация берилмейди хайырланмайдыла неда практикада аз хайырланадыла |