خروج شرکت مخابراتی MTN از ایران و فروش «اسنپ» به دلیل عدم امنیت و «دیوارهایی بلندتر از دیوار تحریم»!

شرکت MTN آفریقای جنوبی شریک اپراتور ایرانسل قصد دارد سرمایه خود را از خاورمیانه خارج کند و اعلام کرده ۷۵ درصد از سهام خود در سوریه و سهم ۴۹ درصدی خود در ایران را واگذار می‌‌کند.

این شرکت که در سال ۱۹۹۴ تأسیس شد در بخش خاورمیانه‌ای خود در ایران، سوریه، یمن، افغانستان و سودان سرمایه‌گذاری کرد؛ کشورهایی عمدتاً دردسرساز با حکومت‌‌هایی فاسد و اقتصادهای غیرشفاف که پولشویی و رانت و حمایت از تروریسم از مشخصات آنهاست. البته در بهمن ۹۷ پلیس آفریقای جنوبی اعلام کرد یوسف سالوجی سفیر پیشین آفریقای جنوبی در تهران را به اتهام فساد مالی در ارتباط با مجوز فعالیت شرکت MTN در ایران بازداشت کرده است؛ این یعنی فساد در دولت آفریقای جنوبی هم بی‌تاثیر در مشارکت طرفین نبوده است!

شریک شرکت MTN آفریقای جنوبی در ایران «بنیاد مستضعفان» است اما سوابق و گزارش‌هایی از دخالت نظامی‌‌ها در هیأت مدیره «ایرانسل» و شرکت‌های تابعه و اقمار آن وجود دارد.

در حالی که با خروج آمریکا از برجام فشارهای ایالات متحده سبب شد تا ده‌ها شرکت و سرمایه‌‌گذار خارجی از ترس جریمه و مجازات‌های سنگین ایران را ترک کنند اما مدیران MTN آفریقای جنوبی به فعالیت خود در ایران ادامه دادند. حالا اینکه چرا در این مقطع تصمیم به خروج از ایران گرفته‌اند چندان روشن نیست.

سه چهار سال پیش گزارش‌هایی از همکاری شرکت «هوآوی» چین با MTN مطرح شد. شرکتی که دولت آمریکا به شدت نسبت به فعالیت‌های آن در زمینه جاسوسی مشکوک است. مقامات آمریکایی گفتند شرکت «کانیکولا هولدینگ» بطور صوری تاسیس شده تا پوششی برای هوآوی باشد. یکی از مشتری‌های شرکت مخابراتی کانیکولا MTN آفریقای جنوبی در سوریه است.

در سال ۹۷ بلومبرگ اعلام کرد که ام‌تی‌ان تحت تاثیر تحریم‌های آمریکا حاضر به سرمایه‌گذاری در پروژه فیبر نوری در ایران نشده است.

«اسنپ» به فروش می‌رسد

همچنین یکشنبه ۱۹ امرداد خبرگزاری‌‌های داخلی ایران اعلام کردند که سهامدار ایرانسل در راستای خروج از بازار خاورمیانه، قصد دارد سهام خود در اپلیکیشن تاکسی آنلاین ایرانی «اسنپ» را به فروش برساند.

به گزارش ایسنا، رالف ماپیتا مدیر مالی MTN  گفته «اگرچه اسنپ جایگاه برتر را در بازار تاکسی اینترنتی ایران در اختیار دارد اما MTN سرمایه‌گذاری در این اپلیکیشن را یک کسب و کار غیراصلی می‌بیند».

گروه MTN در اسنپ که روزانه دو میلیون سفر در ایران دارد، ۴۳ درصد سهم این اپلیکیشن را دارد.

ماپیتا توضیح داده «درآمد خدمات ایرانسل یک سوم رشد کرده و فروش دیتای این شرکت در سال گذشته در بحبوحه چالش‌های ناشی از کاهش ارزش ارز و تورم بالا، تحریم‌های اقتصادی و شیوع ویروس کُرونا، دو برابر شد. خارج کردن درآمد از ایران که دومین بازار بزرگ MTN از نظر شمار مشترکان است، به دلیل تحریم‌های وضع شده از سوی رئیس جمهور آمریکا دشوار بوده است. این شرکت پیش از وضع مجدد تحریم‌های آمریکا در ماه مه سال ۲۰۱۸، موفق شد یک میلیارد دلار از درآمدش را از ایران خارج کند».

اینهمه در حالیست که اقتصاد ایران بحران‌زده و شرایط سیاسی در کشور ناپایدار به نظر می‌رسد. نه تنها تحلیلگران بلکه برخی مقامات خود رژیم نیز معتقدند دیر یاز زود جمهوری اسلامی با مشکلاتی نظیر شورش‌‌های اجتماعی و «طغیان گرسنگان» و حتی احتمالاً درگیری‌‌های نظامی منطقه‌‌ای روبرو خواهد شد.

https://kayhan.london/1399/04/23/%d8%af%d9%84%d8%a7%d8%b1-%db%b2%db%b3%db%b0%db%b0%db%b0%d8%aa%d9%88%d9%85%d8%a7%d9%86%db%8c-%d9%88-%d9%87%d8%b1%d8%a7%d8%b3-%d8%a7%d8%b2-%d8%b7%d8%ba%db%8c%d8%a7%d9%86-%da%af%d8%b1%d8%b3%d9%86

از سوی دیگر فساد گسترده و لگام‌گسیخته اقتصاد ایران فلج کرده است. این مسئله چنان برای رژیم حاد شده که اخیراً معاون وزارت اطلاعات در مورد آن هشدار داده است. چه بسا حجم فساد چنان بالا رفته که برای شرکای خارجی رژیم نیز قابل تحمل نیست.

معاون مبارزه با مفاسد کلان اقتصادی وزارت اطلاعات ۱۴ امرداد گفت «باید بپذیریم رابطه معناداری بین امنیت ملّی و مبارزه با مفاسد اقتصادی وجود دارد و مسئله فساد به شدت امنیت ملّی را تهدید می‌­کند».

بی‌ثباتی اقتصادی

روزنامه «دنیای اقتصاد» یکشنبه ۱۹ امرداد در یادداشتی که «تجارت‌ نیوز» نیز آن را بازنشر کرده می‌نویسد «احتمالا آنچه این بزرگترین شرکت مخابراتی آفریقا را در این شرایط مجبور به خروج از ایران کرده تاثیرات ناشی از بی‌ثباتی اقتصادی و ارزی و کاهش قابل توجه ارزش پول ملی در سال‌ها و ماه‌های اخیر است».

در این یادداشت به دو نکته اشاره شده است:

۱) در ایران از نظر امنیتی اساساً سرمایه‌گذاری خارجی فرمولی پذیرفته شده برای توسعه اقتصادی نیست.
۲) خروج MTN از ایران یعنی دیوارهایی بلندتر از دیوار تحریم مانع حضور سرمایه‌گذار خارجی در ایران است.

افزایش تنش‌های منطقه از یکسو و آتش‌سوزی‎‌ها و انفجارهای مشکوک زنجیره‌‌ای در تأسیسات استراتژیک ایران هر سرمایه‌‌گذاری را بیش از پیش به تأمل درباره حفظ امنیت سرمایه‌ی خود و امکان سودآوری از آن وا می‌دارد. در یکی دو سال اخیر بارها به تأسیسات مخابراتی جمهوری اسلامی حملات سایبری شده و طبیعی است برای هر سرمایه‌گذاری از جمله شرکت‌‌های خارجی چیزی مهمتر از «امنیت سرمایه‌‌گذاری» نیست.