Lev Tolstoy

Lev Nikolaevich Tolstoy
russha Лев Николаевич Толстой
L.N.Tolstoy 1910-jılı
Ádebiy laqabı	L.N., L.N.T.
Tuwılǵan sánesi	1828-jıl 9-sentyabr
Tuwılǵan jeri	Yasnaya Polyana, Tul guberniyası, Rossiya imperiyası
Qaytıs bolǵan sánesi	1910-jılı 20-noyabr (82 jasında)
Qaytıs bolǵan jeri	Astapovo stanciyası, Ryazan guberniyası, Rossiya imperiyası
Puqaralıǵı	Rossiya imperiyası
Dóretiwshilik túri	prozaik, publicist, pedagog, filosof, jazıwshı, dramaturg
Oqıǵan jeri	Kazan universitetı
Dóretiwshilik jılları	1847-1910
Baǵdarı	realizm
Janrları	gúrriń, povest, roman, drama
Shıǵarmalarınıń tili	rus
Birinshi kitabı	«Balalıq»
Ákesi	Nikolay Ilyich Tolstoy
Anası	Mariya Nikolaevna Volkonskaya
Ómirlik joldası	Sofya Andreevna Baxmeteva
Perzentleri	Sergey, Tatyana, Ilya, Lev, Pyotr, Andrey, Aleksey, Aleksandra, Mixail, Ivan, Mariya, Varvara
Sayt	http://tolstoy.ru/
Qol úlgisi

Lev Nikolayevich Tolstoy (russha Лев Никола́евич Толсто́й; 1828-jıl 9 sentyabr, Yasnaya Polyana, Rossiya impriyası – 1910-jıl 20 noyabr, Astapovo stanciyası, Ryazan guberniyası, Rossiya imperiyası) — eń ataqlı orıs jazıwshıları hám oyshıllarınan biri, dúnyadaǵı eń ullı jazıwshı-romanistlerden biri.

Sevastopol qorǵawınıń qatnasıwshısı. Aǵartıwshı, publicist, diniy oyshıl, onıń abroylı pikiri jańa diniy hám etikalıq - tolstoylıq aǵısına sebep boldı. Imperatorlı pánler Akademiyasınıń xabarshı aǵzası (1873), názik ádebiyat razryadı boyınsha eń húrmetli akademik (1900). Ádebiyat boyınsha Nobel sıylıqına kandidat bolǵan (1902, 1903, 1904, 1905). Keyinirek keyingi nominaciyalardan waz keshti. Jáhán ádebiyatı klassigı.

Jazıwshı, turmısı dawamında orıs ádebiyatı basshısı retinde tán alınǵan. Lev Tolstoy dóreetiwshiligi orıs hám jáhán realizminda jańa basqıshtı baslap berdi, XIX ásir klassik romanı hám XX ásir ádebiyatı arasında kópir boldı. Leo Tolstoy Evropa gumanizmı evolyuciyasına, sonıń menen birge jáhán ádebiyatında realistik dástúrlerdiń rawajlanıwına kúshli tásir kórsetdi. Lev Tolstoynıń dóretpeleri kóp márte ekranlastırılǵan hám saqnalastırılǵan; onıń pyesaları dúnya saqnalarında saqnalastırılǵan. Lev Tolstoy 1918-1986 jıllarda SSSRde kitapları eń kóp baspa etilgen jazıwshı bolǵan: 3199 baspanıń ulıwma tiraji 436, 261 mln nusqanı shólkemlesken.

Tolstoynıń eń ataqlı dóretpeleri «Urıs hám tınıshlıq», «Anna Karenina», «Tiriliw» romanları; avtobiografik «Balalıq», «Óspirimlik», «Jaslıq" trilogiyası; «Kazaklar», «Ivan Ilyichnıń ólimi», «Kreycerova Sonata», «Áke Sergiy», «Haji-Murat»; «Sevastopol gúrrińleri» dóretpeler gruppası; «Tiri ólik», «Bilim miyweleri» hám «Qaranǵilıq kúshi» dramalari hám basqalar.