Fortaleza, Ceará
| Fortaleza | ||
| ||
| Kelk imaji pri Fortaleza. | ||
|
| |
| Standardo | Blazono | |
| Lando: |  Brazilia
| |
| Stato: | Ceará | |
Informo:
| ||
| Latitudo: | 03°43'01"S | |
| Longitudo: | 38°32'34"W | |
| Altitudo: | 16 m | |
| Surfaco: | 313 km² | |
| Habitanti: | 2 428 678[1] (2022) | |
| Denseso di habitantaro: | 7775,4 hab./km² | |
| Disto de Brasília: | 2285[2] km | |
| Horala zono: | UTC- 3 | |
| Urbestro: | José Sarto Nogueira (PDT, 2021 – 2024) | |
Mapo:
| ||
| ||
Oficala retosituo:
| ||
| www.fortaleza.ce.gov.br | ||
Fortaleza esas chef-urbo di Braziliana stato Ceará. Kun mezavalora altitudo di 16 metri, ol jacas apud la litoro di Atlantiko, e distas 2285 km de Brasília per chosei[2]. Lua nomo homajas olima fuorto Schoonenborch, konstruktita dal Nederlandani kande li okupis la regiono de 1649 til 1654. Segun la demografiala kontado di 2022, ol havis 2 627 482 habitanti[1]. Lua metropolala regiono havis 4 051 744 habitanti en 2017, esanta la 6ma maxim populoza de Brazilia.
Fortaleza esas importanta centro por komerco, servadi ed industrio en la Nord-Estala Regiono di Brazilia. Lua portuo, Mucuripe, esas un ek la precipua portui de Brazilia, e depos 2014 povas anke recevar navi por pasajeri. La sideyo dil banko Banco do Nordeste jacas ibe. La Federala Universitato di Ceará (UFC), fondita en 1954 ed un ek la maxim importanta universitati de la Nord-estala regiono, jacas en la urbo. Altra du importanta universitati esas l'Universitato dil Stato Ceará (Universidade Estadual do Ceará) - UECE - publika; e l'Universitato di Fortaleza - UNIFOR - privata.
Fortaleza esas la chef-urbo Braziliana maxim proxima de Europa: ol distas 5 608 km de Lisboa. Lua internaciona aeroportuo distas 10 km de lua centro e recevis 5 952 535 pasajeri en 2013.[3]
Historio
[redaktar | redaktar fonto]
La historio di Fortaleza komencis ye la 2ma di februaro 1500 kande hispano Vicente Yáñez Pinzón arivis en la regiono e nomizis ol Santa María de la Consolación. Tamen, pro la Kontrato di Tordesillas la regiono apartenis a Portugal e ta deskovro ne judikesas kom oficala.
En 1603, portugalano Pero Coelho de Sousa konstruktis fuorto en la regiono nomizita Forte de São Tiago, e fondis urbeto nomizita Nova Lisboa. En 1649, nederlandani okupis la regiono e rinomizis la fuorto Fort Schoonenborch. Pos l'ekpulsado di Nederlandani de Brazilia, Portugalani rinomizis la fortreso Fortaleza Nossa Senhora da Assunção. En 1726 l'urbeto proxim la fortreso transformesis en urbo. En 1799 la provinco di Ceará separesis de Pernambuco, e Fortaleza divenis lua chef-urbo.
Dum la 19ma yarcento Fortaleza divenis importanta urbala centro en Ceará, e kreskis pro la produktado ed exportaco di kotono. Pro la komenco di direta komuniko per navigo kun Europa, lua dogano kreesis en 1812. En 1824 eventis la revolucionala movado Equatora Kunfederuro en Brazilia, e l'urbo esis parto dil rebela teritorio. Pro to, sangoza mortigi eventis en l'urbo, exemple la dil Patro Mororó, di João de Andrade Pessoa Anta ed altra revolucioneri.
L'urbo kreskis rapide pos la duimo dil 19ma yarcento, ed inauguresis nova fabrikerii, lua portuo, jurnali ed, en 1873, lua unesma fervoyala staciono. Ye la 25ma di marto 1884 Ceará abolisis sklaveso en lua teritorio, quar yari ante l'"Orea Lego" Braziliana qua liberigis omna sklavi en la lando. Kun la proklamo di la republiko, Fortaleza divenis chef-urbo dil stato, e l'oligarkiala familio Nogueira Acioly komencis kontrolar la politiko dil stato.
En 1909 kreesis DNOCS (Departamento Nacional de Obras Contra as Secas), publika kontoro por kombatar l'efekti di sikeso kun sideyo en Fortaleza. En 1911 l'urbo komencis konstruktar lua sistemo di kloakajo, ed en 1913 ol recevis elektrala lumosistemo. En 1912 komencis populala rebeleso kontre lore guberniestro Antônio Pinto Nogueira Acioly, e pos sangoza eventi ed armizita sedicio, Nogueira Acioly renuncis ye la 24ma di januaro sam yaro. Marcos Franco Rabelo remplasis ilu e guvernis til 1914, kande revokesis per revolto en l'urbo Juazeiro do Norte.
Dum la duesma mondomilito du Usana militala bazi konstruktesis en l'urbo. En 1954, la Federala Universitato di Ceará inauguresis en Fortaleza. Dum la militistala rejimo en Brazilia, l'urbo kreskis rapide e sen organizo, e divenis metropolo ye la yaro 1973. Pos finir la militistala rejimo, lua habitanti darfis elektar l'urbestro di Fortaleza, ed elektis Maria Luiza Fontenele, l'unesma urbestrino di chef-urbo Braziliana, ed anke l'unesma de sinistrana partiso.
Dum la fino dil 20ma yarcento e komenco dil 21ma yarcento konstruktesis importanta avenui, la hospitali e la portuo modernigesis, la nuna Municipala Merkato e kulturala centri inauguresis, e la substrukturo por turismo modernigesis. Segun la demografiala kontado di 2010, Fortaleza havis 2 447 409 habitanti. Lua unesma lineo di metropoliteno inauguresis en 2012. Dum la Kupo di la Kunfederuri di 2013, e la Mondala Kupo di Futbalo di 2014, la futbalo-stadio Castelão gastigis kelka partii, exemple Brazilia kontre Mexikia ye la 17ma di junio 2014. Nun, Fortaleza e la tota stato Ceará esas importanta turistala destini Braziliana.
Geografio
[redaktar | redaktar fonto].svg)
Havanta cirkume 313 km², Fortaleza esas un ek la min granda chef-urbi di stato Braziliana segun surfaco totala. Lua mezavalora altitudo esas 16 metri, e granda parto de lua teritorio esas plana. Ol havas 34 km di litoro. L'Ekologiala Parko Cocó esas la maxim granda verda areo del urbo, ed un ek la maxim granda urbala parki de Brazilia.
La klimato di Fortaleza esas tropikala mi-humida (As), kun mezavalora yarala temperaturo di 26°C, sen granda variado dum la yaro. Decembro esas la maxim varma monato, kun mezavalora temperaturo di 27,3°C. Junio esas la maxim kolda monato, kun mezavalora temperaturo di 25,6°C. Existas du sezoni: la pluvoza iras de januaro til junio, e la sika iras de agosto til decembro. Julio esas transito inter la du sezoni. La mezavalora yarala pluvo-quanto esas 1608 mm, esante aprilo la maxim pluvoza monato (mezavalore 356 mm).
L'originala vejetantaro di la la regiono konsistas ek manglieri e plajala vejetantaro. La vejetantaro di boski e di mi-arida regioni anke prezervezas en l'Ekologiala parko Cocó. Tamen, granda parto del originala vejetantaro modifikesis pro la kresko dil urbo.
.png)
Transporto
[redaktar | redaktar fonto].png)
En 2013 existis 908 074 vehili che l'urbo, di qui 511 109 esis partikulara automobili e 6 563 autobusi.[4] L'urbo subisas serioza problemi pri trafiko di vehili. Existas 116,4 km di biciklo-voyi, e sistemo di publika lokaco di bicikli en 40 punti del urbo. En 2015 existis 4 886 taxii che l'urbo.
Tri federala chosei (BR-116, BR-020 - qua ligas l'urbo a Brasília - e BR-222) e 6 statala chosei trairas od arivas en Fortaleza. Existas linei di autobusi qui ligas Fortaleza ad altra urbi dil stato, a vicina stati, ed anke a Brasília, Rio de Janeiro, São Paulo ed altra urbi. L'Internaciona Aeroportuo Pinto Martins, inaugurita en 1966 e recente modernigita, esas la 10ma maxim granda di Brazilia segun la quanto di voyajanti: en 2016, 5 706 489 personi uzis ol. Per la portuo Mucuripe, en novembro 2017 expektesis l'arivo di entote 15 navi kun 28 222 pasajeri, dum la sezono irante de oktobro 2017 til marto 2018.[5]
Publika transporto
[redaktar | redaktar fonto]
Existas entote 263 linei di autobusi kun plua kam 2.000 vehili, e 7 autobuso-termini en Fortaleza, sen inkluzar l'autobusi qui ligas l'urbo a lua metropolala regiono. En l'avenui del urbo nun existas 122 km di voyi exkluziva por autobusi.
L'unesma lineo di metroo inauguresis ye la 15ma di junio 2012, e nun la sistemo havas entote 3 linei kun 48,6 km e 32 stacioni. Omna linei uzas rot-eskarto di 1 metro, e du ek la linei uzas vehili movata per dizelo, dum ke la Lineo Sudo (qua ligas Fortaleza a la vicina urbo Pacatuba) uzas treni movata per elektro. Nune, la metroo di Fortaleza transportas cirkume 23 mil pasajeri omnadie.
Turismo
[redaktar | redaktar fonto]
Nun, Fortaleza esas la 4ma maxim importanta turistala destino di Brazilia, sive por Braziliani, sive por stranjeri, nome Italiani, Usani, Germani, Franci e Portugalani. L'urbo havas diversa moderna hoteli qui apartenas ad internaciona grupi, multa danso-klubi e domi por spektakli. L'amuziva parko Beach Park, inaugurita en 1989 an la vicina urbo Aquiraz, konsideresis la 2ma maxim bona "aquala parko" del mondo, segun l'uzeri di Trip Advisor.[6] Ol recevas plua kam 1,7 milion viziteri omnayare.[7] Lua karnavalo, la festi qui eventas en junio homaje la patrono-santi Antonius, Ioannes e Petrus, la festivalo pri rock ed elektronikala muziko Ceará Music e mult altra festi e festivali anke atraktas viziteri.
La nomizita "turismo di aferi" anke kreskis dum recenta yari. Granda ferii, aferala konventi, expozi e nacionala ed internacioni renkontri eventabas che l'urbo, exemple Fortaleza Fashion Week[8] e Dragão Fashion Brasil, pri modo. La 6ma renkontro di BRICS eventis en Fortaleza la yaro 2014. Moderna Centro por Eventeyi por 30 mil personi inauguresis la yaro 2012, e ja gastigis, inter altri, spektakli kun Ivete Sangalo, Jennifer Lopez e Placido Domingo.
Kelk altra turistal atraktivi esas:
.jpg)
- La Centro pri Arto e Kulturo Dragão do Mar ("Marala Drako"), kun 30.000 m² di areo konstruktita, inauguresis en aprilo 1999. Ol havas biblioteko, teatro, cinemo, planetaro, muzeo pri populala kulturo, muzeo pri nuntempal arto, e loki por tempala expozuri.
- L'Ekologiala Parko Cocó okupas cirkume 11 km², proxim la komercala centro Shopping Iguatemi. Ultre prezervar naturala vejetantaro ed animalaro, ol uzesas por ti qui deziras praktikar sporti o por amuzar su.
- La Teatro José de Alencar inauguresis en 1912 ed esas historiala monumento dil urbo e loko por spektakli pri klasika muziko. An la samnoma placo avan la teatro, multa anonima artisti pleas por la turisti.
- La Muzeo pri Populala Arto e Kulturo okupas edifico di anciena karcero. Ol montras mult exempleri di mestieri e kulturala reliquii, e havas butiko pri mestieral objekti.
- La Centrala Merkato (Mercado Central) havas plua kam 500 vendisti, ed esas bona loko por komprar mestieral objekti ed anke vestaro, nutrivi e mem libri.
- Plajo di Futuro (Praia do Futuro) esas la maxim atraktiva del urbo. Kelkafoye kun forta ondi, ol esas populara anke por la praktikanti di surfo* e kitesurf.
- Plaji Iracema e Meireles jacas proxim la centro dil urbo. Li havas multa baraki qui vendas sandwichi e suki, ed esas loki por populara celebri di karnavalo, Novayaro, ed altri.
- La Metropolala Katedralo di Fortaleza inauguresis en 1978 en stilo neogotiko, e havas kapaceso por 5.000 personi. Altra importanta katolika kirko dil urbo esas la Kirko di Nia Damo dil Libano, di rituo Melkita.
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1,0 1,1 População em Fortaleza (CE) é de 2.428.678 pessoas, aponta o Censo do IBGE - Publikigita da G1. Dato di publikigo: 28ma di junio 2023. Idiomo: Portugalana.
- ↑ 2,0 2,1 Capitais dos estados - Autoro: Atlas Geográfico do Brasil. URL vidita ye 1ma di januaro 2011. Idiomo: Portugalana.
- ↑ http://www.infraero.gov.br/images/stories/Estatistica/2013/fev.pdf
- ↑ Fortaleza » frota - 2013 - Publikigita da IBGE. Dato di publikigo: 2013. URL vidita ye 8ma di marto 2015.
- ↑ Fortaleza receberá 28.222 pessoas em 15 navios de cruzeiro nesta temporada - Publikigita da Focus.jor. Dato di publikigo: 27ma di novembro 2017. URL vidita ye 10ma di februaro 2018.
- ↑ Beach Park, no Ceará, é eleito o segundo melhor parque aquático do mundo - Dato di publikigo: 15ma di julio 2014. URL vidita ye 23ma di septembro 2014.
- ↑ Beach Park é eleito 2° melhor parque aquático do mundo - Publikigita da O Estado CE. Dato di publikigo: 16ma di julio 2014.
- ↑ Fortaleza Fashion Week: R$ 1,5 mi em negócios - Publikigita da Diário do Nordeste. Dato di publikigo: 11ma di oktobro 2013. URL vidita ye 25ma di januaro 2015.