Viktor Dyk
Viktor Dyk | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Bizitza | |||||
Jaiotza | Pšovka (en) , 1877ko abenduaren 31 | ||||
Herrialdea | Cisleithania (1877 - 1918) Txekoslovakia (1918 - 1931) | ||||
Heriotza | Lopud (en) , 1931ko maiatzaren 14a (53 urte) | ||||
Hobiratze lekua | Olšanyko hilerria | ||||
Heriotza modua | berezko heriotza: miokardio infartu akutua | ||||
Familia | |||||
Ezkontidea(k) | Zdenka Hásková | ||||
Hezkuntza | |||||
Heziketa | Faculty of Law, Charles University in Prague (en) | ||||
Hizkuntzak | txekiera frantsesa alemana | ||||
Jarduerak | |||||
Jarduerak | politikaria, poeta, xakelaria, idazlea, antzerkigilea, kazetaria, prosalaria, literatura-kritikaria, antzerki-kritikaria, iritzi-kazetaria eta itzultzailea | ||||
Kidetza | Eskautismo | ||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||
Alderdi politikoa | Czech Constitutionalist Progressive Party (en) | ||||
Viktor Dyk (Pšovka u Mělníka, 1877ko abenduaren 31 – Lopud, 1931ko maiatzaren 14a) txekiar idazle eta politikari abertzalea izan zen.
1877an jaio zen Bohemiako Erresuman, Austria-Hungariar Inperioan, eta 1888an Pragan kokatu zen familiarekin. Han hasi zen idazten eta 1904an austriarren aurkako eleberri bat argitaratu zuen. Xakean zaletu zen eta hainbat txapelketatan parte hartu zuen.
Zuzenbidea ikasi zuen Pragako Unibertsitate Karolinoan eta politikan aritu zen. Txekiarrentzat aberria sortzearen aldekoa izan zen. Horregatik egon zen kartzelan 1916 eta 1917 artean. 1917an Txekiar Idazleen Manifestuaren sinatzaileetako bat izan zen, eta 1918an Txekoslovakiako Alderdi Nazional Demokratikoaren sortzaileetako bat. 1930ean Txekoslovakiako parlamentuko diputatu hautatu zuten eta 1929an senatari. 1931n hil zen Jugoslaviako Lopud uhartetik gertu igeri egiten ari zela.
1907an, Lumir aldizkariaren editore bihurtu zen, eta txekiar kultura sustatu zuen. Libreto idatzi zuen Leoš Janáčeken opera baterako, eta 1915ean Vinohrady antzokiarekin kolaboratzen hasi zen. Olerkiak, eleberriak, antzezlanak eta idazki politikoak idatzi zituen.
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Opera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Leoš Janáčeken Výlety páně Broučkovy operaren libretoa
Olerkigintza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- A porta inferi, 1897
- Síla života, 1898
- Marnosti, 1900
- Satiry a sarkasmy, 1905
- Milá sedmi loupežníků, 1906
- Pohádky z naší vesnice, 1910
- Giuseppe Moro, 1911
- Zápas Jiřího Macků, 1916
- Noci chiméry, 1917
- Devátá vlna 1930
- Lehké a těžké kroky 1915
- Anebo 1917
- Okno 1921
- Poslední rok 1922
Prosa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Stud, 1900
- Hučí jez a jiné prózy, 1903
- Konec Hackenschmidův, 1904
- Prosinec, 1906
- Prsty Habakukovy, 1906
- Píseň o vrbě, 1908
- Příhody, 1911
- Krysař, 1915
- Tajemná dobrodružství Alexeje Iványče Kozulinova, 1923
- Tichý dům, 1921
- Zlý vítr, 1922
- Prsty Habakukovy, 1925
- Můj přítel Čehona, 1925
- Dědivadelní hra, 1927
- Holoubek Kuzma, 1928
- Soykovy děti, 1929
Idazki politikoak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ad usum pana presidenta republiky (1929 – Edvard Beneš eta Tomáš Garrigue Masaryken kritika
- O národní stát, 1932–1938, 7 liburu
Antzezlanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Epizoda, 1906
- Posel, 1907
- Zmoudření Dona Quijota, 1913
- Veliký mág, 1914
- Zvěrstva, 1919
- Ondřej a drak, 1919
- Revoluční trilogie, 1921
- Napravený plukovník Švec, 1929
Memoriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Vzpomínky a komentáře, 1927