Rome

Rome

Lokaasje yn Itaalje en Jeropa

	Tiid sône : UTC+1/Simmer UTC +2
Flagge	Wapen
Flagge fan Rome	Wapen fan Rome
Basis ynformaasje
Gebiet	1285 km² Stêd
	5253 km² Stêdekloft
Tal ynwenners	2,705,603Stêd
	4,013,057Stêdekloft
Tal ynwenners km²	2,105.5 km² Stêd
Regear
Lân	Itaalje
Konstituint lân	Itaalje
Regio	Lazio
Administratife yndieling	19 distrikten (stêdsdielen)
Boargemaster	Virginia Raggi sûnt 2016
Webside	www.comune.roma.it

Dizze side giet oer de haadstêd fan Itaalje. Foar oare betsjuttings, sjoch: Rome (betsjuttingsside).

Rome (Italjaansk: Roma) is de haadstêd fan Itaalje en tagelyk haadstêd fan de regio Latium en de provinsje mei deselde namme Rome. Yn de Aldheid wie Rome ek de haadstêd fan it Romeinske Ryk. Earder waard der leaud dat Romulus en Remus de stéd stifte hiene.

Troch Rome streame de rivieren de Tiber en de Aniene. De stêd is oarspronklik boud op sân heuvels: Palatyn, Aventyn, Capitolyn, Quirinaal, Viminaal, Esquilijn en Caelius.

Skiednis

Neffens archeologen is Rome ûntstien yn fjouwer stappen.

Yn de 10e iuw f.Kr. kamen der inkele lytse delsettings fan Latinen, op de Palatyn en op de Esquilyn, twa fan de sân heuvels fan Rome.

Yn de 8e iuw f.Kr. kamen der nije delsettings, op de Palatyn, Esquilyn en op de Caelius. Troch it foarmjen fan in bûnsgenoatskip, Roma Quadrata, tusken de twa delsettings op de Palatyn waarden dy militêr sterker. Ek kamen der wâlen rûnom de Palatyn.

De tredde stap fûn plak yn de 6e iuw f.Kr. Doe kamen der noch mear delsettings op de trije hichten en foelen de Etrusken binnen. Sy oerweldigen Rome dat doe noch mar út inkele delsettings bestie. Se ferienigen de delsettings op de trije heuvels ta ien stêd.

Yn de lêste faze, yn de 4e iuw f.Kr., wreide de stêd him út nei de oare fjouwer heuvels, dêr't gjin delsettings wiene. Trochdat der in muorre om de sân heuvels boud waard, foarme de stêd in ienheid en groeide yn koarte tiid út ta de machtichste stêd fan de Aldheid en it Romeinske Ryk.

Midsiuwen

Mei it ferfal en it ein fan it West-Romeinske Ryk rûn it tal ynwenners fan Rome bot tebek, mar trochdat de paus yn Rome syn sit hie bleau de stêd belangryk. Ek in grut gebiet om de stêd hinne waard troch de paus bestjoerd, de saneamde Tsjerklike Steat.

Nije tiid

Earst nei de Italjaanske ienwurding waard Rome wer de haadstêd fan Itaalje. De wrâldlike ynfloed fan de paus waard beheind ta de dwerchsteat Fatikaanstêd yn Rome.

Demografy

Yn 330 hie Rome likernôch 1 miljoen ynwenners. Nei de ein fan it Romeinske Ryk gong it ynwennertal hurd omleech. It duorre oant om 1936 hinne foar't de stêd wer mear as 1 miljoen ynwenners hie.

It oantal ynwenners is no ûngefear 2,6 miljoen, mar de stêdekloft hat lykwols 4 miljoen. Dêrtroch binne Rome en Milaan de grutste stêden nei befolkingsoantallen yn Itaalje

Taal

It Italjaansk is de fiertaal yn Rome. Eartiids wie dat it Latyn, útsein it Fatikaan dêr't men it Latyn as offisjele taal hat.

Ferfier

Lofthaven

De lofthaven fan Rome is Fiumicino Airport ek wol Leonardo da Vinci International Airport neamd en Ciampino International Airport.

Metro fan Rome

De metro fan Rome hat twa lijnen, lijn A en B. De metro docht de wichtichste toeristeplakken, lykas it Fatikaan en it Kolosseum, oan. It âlde sintrum hat noch net in metrostasjon. Der binne plannen om dat te feroarjen, want der is út ein set mei de bou fan lijn C. Lijn B sil fierder útwreide wurde, en der binne plannen foar in fjirde lijn (D).

Bus

Rome hat in wiidweidich busnetwurk, laat troch Trambus SpA. Dêrmei is it histoaryske sintrum goed te berikken, bygelyks fan it sintraal stasjon Roma Termini ôf.

Trein

Stasjon Roma Termini is it wichtichste stasjon yn Rome. De treinen dy't ynternasjonaal ferfiere sette hjir ôf. It is ek in wichtich ferkearspunt foar bus en metro.

Waar

Rome hat in Middellânske see klimaat. De siswize Roman ottobrate (ottobrata kinst oersette as "moaie oktober dei") is ferneamd om har waarme dagen mei in protte sinne.

Trochsneed	Jan.	Feb.	Maa.	Apr.	Maa.	Jun.	Jul.	Aug.	Sep.	Okt.	Nov.	Des.
Maksimale deistige temperatoer (°C)	12	13	15	17	21	25	28	28	26	21	16	13
Minimale deistige temperatoer (°C)	3	4	6	8	12	16	18	19	16	13	7	5
Reinfal yn (sm)	8	7	6	6	5	3	1	2	6	11	11	9

Media

Kranten	Tydskriften	Telefyzje	Radio
City (edysje Rome) Corriere dello Sport Leggo Liberazione Il Manifesto Il Messaggero Metro (edysje Rome) L'Osservatore Romano QN La Repubblica Il Romanista Il Tempo L'Unità	Audio Review L'Espresso Frequency XL Repubblica Il Venerdì di Repubblica	RAI (nasjonale stjoerder) Sky Italia (nasjonale stjoerder) La7 (nasjonale stjoerder) Mediaset Centri di Produzione TV Mediaset centri produzione Fiction Mediaset TG5 centro Palatino	Radio Capital Radio CNR Radio Deejay Radio Dimensione Suono Radio Dimensione Suono Roma Radio Globo Radio Italia Radio Rock Radio Radicale Radio Radio Radio Vaticana Radio 24