Χάτζι Λέσι
| Χάτζι Λέσι | |
|---|---|
 Ο Χάτζι Λέσι κατά τη διάρκεια της αντίστασης το 1943 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Haxhi Lleshi (Αλβανικά) |
| Γέννηση | 19 Οκτωβρίου 1913 Reshani |
| Θάνατος | 1 Ιανουαρίου 1998 Τίρανα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αλβανία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός στρατιωτικός αντάρτης |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Εργατικό Κόμμα της Αλβανίας |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | στρατηγός |
| Πόλεμοι/μάχες | Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Πρόεδρος της Αλβανίας (1953–1982) |
| Υπογραφή | |
.svg){kind=small} | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Χάτζι Λέσι (αλβανικά: Haxhi Lleshi, 1 Μαΐου 1913 – 1 Ιανουαρίου 1998) ήταν Αλβανός στρατιωτικός ηγέτης και κομμουνιστής πολιτικός.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στο χωριό Ρεσάν της επαρχίας Δίβρης από ευκατάστατη μουσουλμανική οικογένεια. Την περίοδο μεταξύ 1920 και 1926 εργαζόταν ως βοσκός στην πατρίδα του. Στο πλαίσιο του αντι-Ζογ κινήματος το 1922, η οικογένεια του Λέσι διέφυγε στο Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας, όπου εγκαταστάθηκε στη Δίβρη και αργότερα στο Μπανίστε κοντά στη Δίβρη.[1] Από το 1926 έως το 1931 παρακολούθησε τα μαθήματα του δημοτικού σχολείου, στη συνέχεια φοίτησε σε σχολείο μέσης εκπαίδευσης στα αλβανικά και έπειτα στη σερβοκροατική γλώσσα στην πόλη Δίβρη.[2] Μεταξύ 1936 και 1939 φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου αλλά δεν απέκτησε κάποιο πτυχίο.[3]
Με την ιταλική εισβολή στην Αλβανία, ο Λέσι και ο πρόσφυγας φίλος του Μυσλίμ Πέζα στάλθηκαν στην Αλβανία. Ο Λέσι έλαβε οικονομική βοήθεια από τους Γιουγκοσλάβους, μέρος της οποίας στήριξε τις διάσπαρτες αντι-ιταλικές δραστηριότητες στην Αλβανία. Η πιο γνωστή ήταν η μονάδα ανταρτών γνωστή ως «Τσέτα του Πέζα» (αλβανικά: Çeta e Pezës).[4][5]
Την παραμονή της γερμανικής εισβολής στη Γιουγκοσλαβία, πολλές παραστρατιωτικές μονάδες (κυρίως Αλβανοί) υποστηριζόμενοι από τον γιουγκοσλαβικό στρατό διέσχισαν τα σύνορα και επιτέθηκαν στις ιταλικές θέσεις, οι οποίες δεν ήταν οργανωμένες και προετοιμασμένες, προς δύο κατευθύνσεις: κοντά στην Σκόδρα και κοντά στο Πόγραδετς (Κάφα Θάνα). Ο Χάτζι Λέσι, ο οποίος ηγούνταν 200 ανδρών, μαζί με τον θείο του Ακίφ Λέσι, ο οποίος ηγούνταν 100 ανδρών (και οι δύο υπό τον συνταγματάρχη Γκόικο Γιοβάνοβιτς), διέσχισαν τα σύνορα και τοποθετήθηκαν από το Όστρεν ι Βόγκλα μέχρι τη Μπλάτα.[5] Η γρήγορη πρόοδος του ναζιστικού στρατού προκάλεσε την αποτυχία της εξέγερσης της Γιουγκοσλαβίας. Οι μονάδες υποχώρησαν στη Γιουγκοσλαβία όπου συμμετείχε ο Λέσι και πολέμησαν μαζί με τον γιουγκοσλαβικό στρατό στην αποτυχημένη σύντομη προσπάθεια να σταματήσουν τους Γερμανούς από την προέλασή τους στη Δίβρη.[5][1]
Ο Λέσι ήταν ένας από τους κορυφαίους διοικητές στον αγώνα της Αλβανίας κατά των Ιταλών και των Γερμανών κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Όταν σχηματίστηκε η κομμουνιστική κυβέρνηση στην Αλβανία το 1944, ο Λέσι έγινε υπουργός Εσωτερικών και υπηρέτησε στη θέση αυτή από το 1944 έως το 1946. Το όνομά του αναφέρθηκε σε μια έκθεση της CIA το 1952 ως πληροφοριοδότη των Γιουγκοσλάβων μαζί με τον Μυσλίμ Πέζα.[6]
Την 1η Αυγούστου 1953, ο Λέσι έγινε επικεφαλής του Προεδρείου της Λαϊκής Συνέλευσης της Αλβανίας, θέση ταυτόσημη με εκείνη του Προέδρου. Ήταν ονομαστικά ο τρίτος ισχυρότερος άνθρωπος στην Αλβανία, πίσω από τον γενικό γραμματέα Ενβέρ Χότζα και τον πρωθυπουργό Μεχμέτ Σέχου. Κατά τη διάρκεια της εποχής του Λέσι, η Αλβανία έγινε γνωστή ως ένα από τα πλέον ανεξάρτητα κομμουνιστικά έθνη, μιας και ήρθε σε έριδες με τη Σοβιετική Ένωση, έγινε σύμμαχος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και στη συνέχεια ήρθε σε αντιπαράθεση με αυτήν στη δεκαετία του 1970.[7]
Ο Λέσι αποχώρησε από τη θέση του επικεφαλής του Προεδρείου στις 22 Νοεμβρίου 1982, μετά από σχεδόν 30 χρόνια, όταν ο Χότζα ανασχημάτισε την κυβέρνηση. Ο Χότζα πέθανε τρία χρόνια αργότερα, και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, το κομμουνιστικό καθεστώς έπεσε, αλλά ο Λέσι συνέχισε να διαμένει στην Αλβανία. Στις 16 Δεκεμβρίου 1995 τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό και κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονίες χιλιάδων Αλβανών που αποπειράθηκαν να διασχίσουν τα σύνορα της χώρας. Τον Μάιο το 1996 καταδικάστηκε αλλά αφέθηκε ελεύθερος λόγω της ηλικίας του. Πέθανε από φυσικά αίτια το 1998.[3]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Haxhi Lleshi (1996), Vite, njerëz, ngjarje, Tirana: Dituria, σελ. 27, 41, OCLC 39633847
- ↑ Kastriot Dervishi (2012), Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet, Tirana: 55, σελ. 172, ISBN 9789994356225
- ↑ 3,0 3,1 Elsie, Robert (2013). A Biographical Dictionary of Albanian History. London: I.B.Tauris. σελ. 282. ISBN 9781780764313.
- ↑ Myslim Peza (1987), "Kur dhashë besën", kujtime, Tiranë: Shtëpia Botuese "8 nëntori", σελ. 68, OCLC 21765159
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Katriot Myftaraj, E vërteta historike e Konferencës së Pezës (The historical truth of the Conference of Peza), 2007 (στα αλβανικά) Αρχειοθετήθηκε 2017-07-29 στο Wayback Machine.
- ↑ Auron Tare (28 Οκτωβρίου 2012), CIA zbardh sekretet: Tito kishte lidhje në Tiranë me Haxhi Lleshin e Myslym Pezën, Gazeta Panorama, http://www.panorama.com.al/2012/10/28/cia-zbardh-sekretet-tito-kishte-lidhje-ne-tirane-me-haxhi-lleshin-e-myslym-pezen/, ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2019
- ↑ Copper, John F. (2016). China’s Foreign Aid and Investment Diplomacy, Volume III: Strategy Beyond Asia and Challenges to the United States and the International Order. New York: Springer. σελ. 93. ISBN 9781137532688.