Mjadwjeźe
| Mjadwjeźe | |
|---|---|
| |
| Bruny mjadwjeź (Ursus arctos) | |
| systematika | |
| Domena | Eukaryoty |
| bźez ranga | Opisthokonta |
| Swět | Zwěrina |
| klasa: | Cycaki (Mammalia) |
| pódklasa: | (Eutheria) |
| nadpórěd: | Laurasiatheria |
| pórěd: | Rubjažne zwěrjeta (Carnivora) |
| nadswójźba: | (Canoidea) |
| swójźba: | Mjedwjedźe |
| wědomnostne mě | |
| Ursidae | |
| Fischer (1817) | |
| Kórta | |
| |
| Orientaciska kórta dosega wustupowanja mjadwjeźow | |
Mjadwjeźe (Ursidae) su cycakowa swójźba z pórěda rubjažnych zwěrjetow (Carnivora). K swójźbje słuša 8 družynow.
Wopis
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Mjadwjeźe su rubjažne zwěrjeta, kótarež dośěgnu dłujkosć wót něźi 1 m až do wótergi 3 m. Samice su mjeńše ako samjaki. Śěło jo masiwne, ale nogi su relatiwnje krotke a wjelgin mócne. Jich wopuš jo wjelgin krotki a togodla lěbda widny. Mjadwjeźe maju małke wócy a małke, kulowate wušy. Jich kóža jo dłujka a kósmata. Pěś palcow njaso dłujke pazory.
Mjadwjeźe su wšožracki, z wuwześim wjelikego pandy.
Traśe sćelnosći dośěgnjo něźi 6 až do 9 mjasecow, z wuwześim malayziskego mjadwjeźa (96 dnjow). Młoźeta se wjelgin małke póroźuju z wagu mjaz 230 a 450 g. Wóni se 1 až 1,5 lět cycaś daju a w starstwje wót 2 až 3 lět maś spušćiju. W starstwje wót 2,5 až 5 lět bywaju rodnje zdrjałe.
Rozšyrjenje a žywjeński rum
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Wóni su žywe w lěsach, tundrach a połpusćinach Eurazije a pódpołnocneje Ameriki. Tam su wódnjo, w switanju abo změrkanju aktiwne. Jich rewěry su wjelike. Jich lěgwo je w sam twarjonych twarjach, pód wuwrotom, w skalnych jamach abo w gustem pódrostku.
Klasifikacija
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- Pódswójźba: pandy (Ailuropodinae)
- Rod Ailuropoda
- Wjeliki panda (Ailuropoda melanoleuca)
- Rod Ailuropoda
- Pódswójźba: krotkogłowne mjadwjeźe?? (Tremarctinae)
- Arctodus
- Krotkonosny mjadwjeź (Arctodus simus) †
- Tremarctos
- Brylaty mjadwjeź[1] (Tremarctos ornatus)
- Arctodus
- Podswójba: mjadwjeźe (Ursinae)
- Helarctos
- Malayziski mjadwjeź (Helarctos malayanus)
- Melursus
- Gubaty mjadwjeź[2] (Melursus ursinus)
- Ursus
- Baribal[3], carny mjadwjeź[3] (Ursus americanus)
- Bruny mjadwjeź (Ursus arctos)
- Běły mjadwjeź, lodny mjadwjeź (Ursus maritimus)
- Kragaty mjadwjeź[4], himalajski mjadwjeź[4] (Ursus thibetanus)
- Helarctos
Pó nowšych žrědłach cerwjeny panda (Ailurus fulgens) se něnto do swójskeje swójźby zarědujo. W někotarych žrědłach słuša k swójźbje małkich mjadwjeźow (Procyonidae) abo gromadu z wjelikim pandu k swójźbje (Ailuridae).
Galerija
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]-
Běły mjadwjeź (Ursus maritimus) jo jadnučki mjadwjeź, kótaryž pśewažnje měso žerjo -
Wjeliki panda (Ailuropoda melanoleuca) jo jadna nejwěcej rědkich družynow mjadwjeźow
Nožki
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- ↑ W internetowem słowniku: Brillenbär
- ↑ W internetowem słowniku: Lippenbär
- ↑ 3,0 3,1 W internetowem słowniku: Baribal
- ↑ 4,0 4,1 W internetowem słowniku: Kragenbär
Žrědła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- Wolfgang Puschmann, BI-Lexikon Zootiere, VEB Biobliographisches Institut, Leipzig 1989, ISBN 3-323-00280-6, bok 30 (nim.)
- Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 1. zwězk, ISBN 3-411-12013-4, bok 81 (nim.)
Eksterne wótkaze
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
