Mwnci
| Mwncïod | |
|---|---|
| |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Primates |
| Is-urdd: | Haplorrhini |
| Inffra-urdd: | Simiiformes (rhan) |
| Teuluoedd | |
|
Mwncïod y Byd Newydd Mwncïod yr Hen Fyd | |
Anifail sy'n perthyn i un o ddau ddosbarth, Mwncïod y Byd Newydd neu Mwncïod yr Hen Fyd yw mwnci. Ceir 264 o rywogaethau gwahanol.
Nid yw'r ddau fath o fwnci yn perthyn yn arbennig o agos i'w gilydd. Mae Mwncïod y Byd Newydd yn perthyn i ddosbarth y Platyrrhini, tra mae Mwncïod yr Hen Fyd yn perthyn i'r uwch-deulu Cercopithecoidea, sy'n rhan o'r Catarrhini. Mae Mwncïod yr Hen Fyd yn perthyn yn agosach i'r Epaod nag i Fwncïod y Byd Newydd.
Mwncïod y Byd Newydd
[golygu | golygu cod]Mae 'Mwncïod y Byd Newydd' yn bum teulu o America ganolog a de: Callitrichidae, Cebidae, Aotidae, Pitheciidae, ac Atelidae. Ynghyd, y bum deulu ydy'r Superteulu Ceboidea. Mae Ceboidea yn yr unig superteulu yn y parforder Platyrrhini.[1] Mae 'Platyrrhini' yn golygu 'trwyn gwastad', ac y trwynau gyda nhw yn fwy gwastad na primatiad arall.[1][2]
Mae Mwncïod y Byd Newydd yn mwncïod bach a canolig; y Pygmy Marmoset (Y mwnci lleiaf y byd) ydy 14 –16 cm (5.5 - 6.5 modfedd), ac y pwysau gyda fe yn 120 -190 g.
Mwncïod yr Hen Fyd
[golygu | golygu cod]Mae 'Mwncïod yr Hen Fyd' yn deulu fe'i gelwir 'Cercopithecidae' yn wyddonol.[3] Maen nhw'n cynnwys babŵnau a macacau. Mae mwncïod byw yn Asia ac Affrica, a maen nhw'n byw yn cynefinoedd fel fforest law, savannah, tir llwyni a mynyddoed.
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "ChimpanZoo Web Site: Ceboidea Superfamily". web.archive.org. 2008-05-15. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2008-05-15. Cyrchwyd 2019-03-24.
- ↑ Sellers, Bill (20/10/2000). "Primateevolution.pdf" (PDF). University of Edinburgh. Cyrchwyd 24/03/2019. Check date values in:
|access-date=, |date=(help) - ↑ "Mammal Species of the World - Browse". www.departments.bucknell.edu. Cyrchwyd 2019-03-24.
