Canton y Grisons
 | |
 | |
| Math | Cantons y Swistir  |
|---|---|
Roh-sursilvan-grischun.ogg, Rm-sursilv-grischun.flac | |
| Prifddinas | Chur |
| Poblogaeth | 198,379 |
| Sefydlwyd |
|
| Cylchfa amser | UTC+01:00, UTC+2 |
| Iaith/Ieithoedd swyddogol | Swiss High German, Románsh, Eidaleg |
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | Southeastern Switzerland |
| Sir | Y Swistir |
| Gwlad |  Y Swistir |
| Arwynebedd | 7,105.39 km² |
| Uwch y môr | 585 metr |
| Yn ffinio gyda | Ticino, Glarus, Uri, St. Gallen, Vorarlberg, Tirol, Lombardia, Talaith Bolzano, Trentino-Alto Adige, Talaith Como, Talaith Sondrio, Gravedona ed Uniti, Livo, Dosso del Liro |
| Cyfesurynnau | 46.75°N 9.5°E |
| CH-GR | |
| Gwleidyddiaeth | |
| Corff deddfwriaethol | Grand Council of Grisons |
 | |
Mae Canton y Grisons (Almaeneg: Graubünden; Eidaleg: Grigioni; Ffrangeg: Canton des Grisons; Románsh: Grischun), neu'r Grisons, yn un o gantons y Swistir. Mae'n gorwedd yn ne-ddwyrain y Swistir, ar y ffin â'r Eidal. Mae'n dalaith ffederal gyda thair iaith swyddogol, sef Almaeneg, Eidaleg a Románsh (yn ogystal mae'r Ffrangeg yn iaith swyddogol ar lefel ffederaliaeth y Swistir). Chur yw'r brifddinas.
Nodweddir y dalaith gan rhai o'r golygfeydd gorau yn yr Alpau. Mae'n gartref i'r iaith Románsh.
Ardaloedd
[golygu | golygu cod]Rhennir Canton y Grisons yn 11 ardal :
- District d'Albula (Alvaschein, Belfort, Bergün et Surses)
- District de Bernina (Brusio et Poschiavo)
- District de Hinterrhein (Avers, Domleschg, Rheinwald, Schams, Thusis)
- District d'Imboden (Trins, Rhäzüns)
- District d'Inn (Ramosch, Sur Tasna, Suot Tasna, Val Müstair)
- District de Landquart (Maienfeld, Fünf Dörfer)
- District de Maloja (Bergell, Oberengadin (Haute-Engadine))
- District de Moesa (Calanca, Misox, Rovedero)
- District de Plessur (Coire (Chur), Churwalden, Schanfigg)
- District de Prättigau/Davos (Davos, Jenaz, Klosters, Küblis, Luzein, Schiers, Seewis)
- District de Surselva (Disentis, Ilanz, Lumnezia/Lugnez, Ruis, Safien)
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]
|
Cantonau'r Swistir |
|---|---|
| Cantonau | Aargau • Bern • Fribourg • Genefa • Glarus • Graubünden • Jura • Lucerne • Neuchâtel • St. Gallen • Schaffhausen • Schwyz • Solothurn• Thurgau • Ticino • Uri • Valais • Vaud • Zug • Zürich |
| Hanner Cantonau | Appenzell Ausserrhoden • Appenzell Innerrhoden • Basel Ddinesig • Basel Wledig • Nidwalden • Obwalden |