Адаман хьеран-чуьйрийн тракт

Схема пищеварительного тракта в составе пищеварительной системы: 1 — Бетан хара: 2 — Стигал, 3 — Стигалан тӀилдиг, 4 — мотт, 5 — цергаш; 6 — туйӀийдарг: 7 — метта кӀелара туйӀийдарг, 8 — мочхал кӀелара туйӀийдарг, 9 — лергайуххера туйӀийдарг; 10 — къамкъарг, 11 — тӀеда къамкъарг, 12 — доӀах, 13 — cтиман ахкарг, 14 — cтиман йукъара пха, 15 — хьер, 16 — наб, 17 — Набан коьрта пха; 18 — коча йоьхь: 19 — голайоьхь, 20 — оза йоьхь, 21 — хонан йоьхь; 22 — сов йоьхь; 23 — дейоьхь: 24 — пурх дейоьхь, 25 — ирхдоьду дейоьхь, 26 — къора йоьхь, 27 — охьадоьду дейоьхь, 28 — сеттина дейоьхь; 29 — дамагӀ; 30 — анус

Кхача охьу, йа хьеран-чуьйрийн тракт тракт (ХьЧТ) — кхача ахьа а, кхачанах йуу хӀума схьайаккха а, уьш цӀийнна а, букъ-чӀарина а чуозо а, кирара кхачанах ца аьхьна йисина цаоьшург арайаккха а лерина адаман меженийн система. Адаман йуург охьа системин дакъа.

Коьрта дакъош

Боьршачу стеган кхача охьу харшан дохаллин йуккъера барам 5 метр бу; цунна чохь къаьста лахара дакъош:

• Бага, йа цергашца, меттаца, туйӀийдаргца йолу баганан хара.
• Къамкъарг.
• ТӀедакъамкъарг.
• Хьер.
• Коча йоьхь, цуьнца бухара дакъош:
  • голайоьхь,
  • оза йоьхь,
  • хонан йоьхь;
• Дейоьхь, бухара дакъошца:
  • къора йоьхь сов йоьхьца,
  • хӀозан дейоьхь шен бухара дакъошца:
    • ирх доьду дейоьхь,
    • пурх дейоьхь,
    • охьадоьду дейоьхь,
    • сеттина дейоьхь,
  • даммагӀ шуьйра декъаца — даммагӀан чӀуца, лахара декъаца — гоьтанца анусан гоьтанца.

Баганан хара

Коьрта йаззам: Баганан хара

Бага — дийнатийн а, адаман а кхача чуоьцу а, садоӀу а дегӀан хара. Баганан харахь лаьтта цергаш а, мотт а. ТӀехулара баганан тайп-тайпана куц хила тарло. Адаман баганан гуонаха балдаш хуьлу. Баганан харахь туьйӀидарган ферменташца кхача тобо, механикица кегийра а беш.

АЧТ кхин тайпана догӀмаш

Кийрара меженаш рентгенограммин тӀехь (аьрру агӀорхьара — дуьххьара, аьтту агӀорхьара агӀонан проекцехь) — го тӀеда къамкъаргара кхин тайпана дегӀ (нахарт).

Кхечу тайпана догӀмаш алсама гулло меттиг — хьеран-чуьрийн тракт йу. Кхечу тайпана догӀмаш чудахаран хила тарло некъаш — баганан хара йу йа даммагӀ ду. Бераша сих-сиха кхоллу нахарташ, баккхийчеран кхечу тайпана догӀмийн 75% меттиг хуьлу жижиг йукъара даьӀахкаш.

Кхаьллина хӀуманех алсамаха йерг карайо тӀеда къамкъарг йа хьер чохь, наггахь къамкъарг йа голайоьхь чохь.

Хьажа кхин а

• Эмбриологи
• Кхача ахьар
• Ферменташ
• Перистальтика
• Чоьйукъйалар